داستان الیشع در این باب ادامه مییابد.
پیروزی و شکست در کنترل خدا است. ارتش اسرائیل، یهودا و ادوم متحد شدند تا از راه بیابان بخاطر عدم ادای احترام به موآب حمله کنند. وقتی از راه آب فرار میکردند، در شرایط ناامید کنندهای بودند. بنابراین، از الیشع (نبی خدا) پرسیدند، چه کار کنند و او به خدا گفت به آنها آب و پیروزی بر موآب را خواهد داد.
(See: /WA-Catalog/en_tw?section=kt#prophet)
آنها الیشع را با اصطلاحِ «کسی که آب بر دستان ایلیا میریخت،» یعنی «کسی که ایلیا را خدمت میکرد» توصیف میکردند.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)
گفته شده که ، «خشم بر اسرائیل آمد.» مشخص نیست که چه کسی یا چرا عصبانی بود.
این زمانی را که توصیف میکند که یورام با بیان این که چه مدت پادشاه فعلی یهودا سلطنت کرده است، شروع به حکومت میکند. معنی این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «در هجدهمین سالی که یهوشافاط پادشاه یهودا بود»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
«سال ۱۸»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-ordinal)
گاهی اوقات این شخص به عنوان «یهورام» اشاره شده است. این همان شخصی نیست که در کتاب دوم پادشاهان ۱: ۱۷ «یهورام» نامیده شده.
اینجا «نظر» به افکار و عقیدۀ یهوه اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «آن چه یهوه در نظر گرفته، ناپسند باشد» یا «آن چه در داوری یهوه ناپسند است»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
این مقایسه میکند که چقدر شرارت او نسبت به شرارتی که والدینش انجام میدادند کمتر است. ترجمه جایگزین: «اما او به اندازه پدر و مادرش شرارت نورزید»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)
این ستون برای پرستش بعل استفاده میشد، اگر چه مشخص نیست که این ستون شبیه به چیست. ترجمه جایگزین: «ستون سنگی مقدس برای پرستش بعل»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-possession)
این یک اصطلاح است. اینجا «چسبیدن» به چیزی یعنی به طور ممتد آن کار را انجام دادن. ترجمه جایگزین: «او همچنان مرتکب گناه میشد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)
این نامی مردانه است.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-names)
«دوری ورزیدن» از امری یک اصطلاح است که به یعنی انجام ندادن آن کار است. ترجمه جایگزین: «او ارتکاب به این گناهان را متوقف نکرد» یا «او همچنان گناه میکرد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)
مِیشَعْ اینها را به پادشاه اسرائیل داد، چون قلمروش توسط پادشاه اسرائیل کنترل میشد. معنی کامل این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «او هرساله مجبور بود ۱۰۰،۰۰۰ بره و ۱۰۰،۰۰۰ قوچ با پشم آنها را به پادشاه اسرائیل بدهد، چون قلمروش توسط پادشاه اسرائیل کنترل میشد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
«صد هزار بره ... صد هزار قوچ»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-numbers)
این صفحه تعمداً خالی است.
«قوم اسرائیل را برای جنگ آماده کرد.» اینجا «تمامی اسرائیل» به تمام سربازان اسرائیل اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «تمام سربازان اسرائیل را برای جنگ تجهیز کرد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
یورامِ پادشاه همچنان با یهوشافاطِ پادشاه صحبت میکند.
کلمه «تو» به یهوشافاط اشاره میکند، اما هم به او و هم به ارتشِ او اشاره دارد. اینجا «موآب» مخفف «ارتش موآب» است. ترجمه جایگزین: «آیا تو و ارتشت با من برای مقاتله [جنگ] با ارتش موآب خواهی آمد؟»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
یهوشافاط میگوید که او و تمام ارتشش با یورامِ پادشاه به ضد موآب خواهند جنگید. ترجمه جایگزین: «ما با تو خواهیم آمد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
یهوشافاط به یورام اجازه میدهد که خودش، قومش، و اسبانش را برای اهدافش به کار ببرد. او به گونهای سخن میگوید که گویی آنها به یورام تعلق دارند. معنی کامل این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «ما آمادهایم تا هرچه تو از ما میخواهی را به جا آوریم. سربازان من و اسبان من برای کمک به تو آماده هستند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
«با حرکت به سمت بیابان اَدوم»
این به پادشاهان همراه با ارتش آنان اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «پادشاه اسرائیل و ارتش او با پادشاه یهودا و ارتش او و پادشاه اَدوم و ارتش او روانه شدند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
معانی محتمل ۱) پادشاهان مطمئن نبودند که کجا میروند، پس اغلب مسیر را تغییر میدادند یا ۲) پادشاهان میدانستند که کجا میروند و آنها اطراف موآب حرکت میکردند (دوم پادشاهان ۳: ۸).
پادشاه از پرسشی بدیهی استفاده میکند تا بر میزان مضحک و ترسناک بودن موقعیت آنها تأکید نماید. این را میتوان در قالب جمله خبری نوشت. ترجمه جایگزین: «به نظر میرسد یهوه هر سۀ ما را به دست موآب تسلیم خواهد کرد!»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-rquestion)
[در ترجمه فارسی متفاوت است و به شکل سؤالی آمده است]
اینجا «موآب» به ارتشِ آن اشاره دارد. همچنین «دستِ موآب» به «قدرت» ارتش موآب اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «ما را به قدرت موآب تسلیم کند» یا «ارتش موآب ما را مغلوب خواهند کرد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
یهوشافاط اینجا از پرسشی بدیهی استفاده میکند تا اطمینان خود را از اینکه آنجا نبی هست و از مکان او مطلع شود، بیان میکند. این را میتوان در قالب جمله خبری نوشت. ترجمه جایگزین: «مطمئنم که نبیِ یهوه اینجا هست! به من بگو کجاست، تا ما به واسطۀ او از یهوه مشورت بگیریم.»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-rquestion)
این نامی مردانه است.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-names)
این اصطلاح یعنی او کمکِ ایلیا بود. عبارت «ریختن آب بر دستها» توصیف یکی از روشهایی است که او ایلیا را خدمت میکرد. ترجمه جایگزین: «که مددکار ایلیا بود»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)
این یعنی او نبی است و یهوه به او میگوید که چه سخنی را بگوید. ترجمه جایگزین: «او آن چه را که یهوه به او گفته، میگوید»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
آنها رفتند تا ایلیا را ببینند و از او دربارۀ آن چه آنها باید انجام دهند مشورت بگیرند. معنی کامل این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «رفته تا الیشع را ببینند و از او دربارۀ آنچه باید انجام دهند بپرسند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
اَلِیشَع این پرسش بدیهی را بکار میبرد تا تأکید کند که او و پادشاه هیچ چیز مشترکی با هم ندارند. این سؤال را میتوان در قالب جمله خبری ترجمه کرد. ترجمه جایگزین: «من کاری با تو ندارم» یا «من هیچ چیز مشترکی با تو ندارم.»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-rquestion)
اینجا «دست موآب» به «قدرتِ» موآب اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «آنها را به قدرت موآب تسلیم کنند» یا «آنها توسط ارتش موآب دستگیر شوند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
«از آنجایی که میدانم یهوه صبایوت که به حضورش ایستادهام، زنده است، قسم.» اینجا الیشع قطعیت زنده بودن یهوه را با قطعیت توجه نکردن خود به یورام مقایسه میکند، گویی که یهوشافاط آنجا نیست. این روشی برای عهدی جدی است. ترجمه جایگزین: «همان طور که یهوه صبایوت قطعاً زنده است، من با همان قطعیت به حضور او ایستادهام»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)
اینجا به نحوی از خدمت به یهوه سخن گفته شده که گویی در حضورش ایستاده است. ترجمه جایگزین: «که من خدمت میکنم»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
این را میتوان به حالت مثبت نوشت. ترجمه جایگزین: «من به تو توجه میکنم فقط به این دلیل که احترام یهوشافاط، پادشاه یهودا را نگه دارم»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-doublenegatives)
اینجا یهوشافاط به حضورش اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «من به یهوشافاط احترام میگذارم»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
این دو عبارت معانی مشابهی دارند و با هم برای تأکید بر این که او به یورام توجه نمیکند، استفاده شدهاند. ترجمه جایگزین: «من هرگز کاری با تو ندارم»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-parallelism)
«و اتفاق افتاد که ...»
کسی که چنگ مینوازد
اینجا «دست» یهوه به «قدرت» او اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «قدرت یهوه بر الیشع آمد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
خندق، گودالی بزرگ است که کارگران در زمین حفر میکنند تا آب در آن جمع شود.
این جمله را میتوان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «من این وادی [رودخانه] را با آب پر خواهم کرد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)
اینجا به نوشیدن آبی که یهوه مهیا کرده، اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «شما آب خواهید نوشید»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
در نظر یهوه به داوری و سنجش یهوه اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «یهوه آن را امری آسان در نظر میگیرد» یا « انجام این برای یهوه آسان است »
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
شهر مستحکم [بهترین] با استفاده از بعضی چیزها از قبیل دیوارهای بلند یا مکانی که به راحتی قابل دفاع است در برابر دشمنان به خوبی حفاظت شده است.
این یعنی سنگها را بر زمین حاصلخیز میگذارند تا استفاده از آنها سخت شود. معنی این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «هر قطعه زمین نیکو را با پوشانیدن آنها با سنگها خراب خواهید کرد»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
«آب جاری شد»
«و به زودی زمین با آب پر شد»
سرزمین، زمین [تقریباً هر سه یک معنی را دارند]
این کلمه به منظور ایجاد شکست در سیر اصلی داستان به کار رفته است. اینجا نویسنده اطلاعات پسزمینه دربارۀ آمادهسازی ارتش موآب برای ملاقات با سه پادشاه و ارتش آنها در جنگ میگوید.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#writing-background)
اینجا «اسلاح جنگ» به توانایی جنگیدن اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «تمام مردانی که میتوانند بجنگند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
اینجا کلمۀ «پادشاهان» هم به پادشاهان و هم به ارتش آنها اشاره میکند. ترجمه جایگزین: «پادشاهان با ارتش خود آمدند» یا «پادشاهان و ارتش آنها آمدند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
اینجا ظاهر قرمز آب را با رنگ خون مقایسه میکند. ترجمه جایگزین: « مانند خون قرمز بود»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)
اینجا سربازان به خودشان به عنوان «موآبیان» اشاره میکنند. ترجمه جایگزین: «سربازان موآبی»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
«داراییهای آنها را بدزدید.» بعد از اینکه ارتشی بر دشمانشان پیروز میشدند، آنها اغلب شهرهای آنها را با دزدیدن هر آنچه از ارزش برخوردار بود، غارت میکردند.
اینجا «اسرائیل» فقط به سربازان اسرائیلی اشاره میکند نه به تمام قوم اسرائیل. ترجمه جایگزین: «منطقهای که سربازان اسرائیلی خیمههای خود را برافراشته بودند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
اینجا «اسرائیل» فقط به سربازان اسرائیلی اشاره میکند نه به تمام قوم اسرائیل. ترجمه جایگزین: «سربازان اسرائیلی برخاسته»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
کاری را با مقصود و هدف شروع کردند
«از حضور ایشان فرار کردند»
این پایتخت موآب است.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-names)
دیوارها و ساختمانهای شهر از سنگ ساخته شده بودند. معنی آن را میتوان به وضوح بیان کرد. ترجمه جایگزین: «همچنان سنگهای دیوارها و ساختمانها را در جای خود گذاشتند»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
«فلاخن» تکهای پوست حیوان با طنابهایی در هر دو انتهای آن است که شخص میتواند سنگ یا چیز کوچک و سخت دیگری را در آن بگذارد و آن را به مسافتی طولانی پرت کند.
اسم این پادشاه را همان طور که در دوم پادشاهان ۳: ۴ انجام دادهاید، ترجمه کنید.
«که ارتش او درحال مغلوب شدن بودند»
«۷۰۰ نفر شمشیرزن»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-numbers)
سربازانی که با شمشیر میجنگیدند
«به سمت راه خود راندند.» آنجا سربازان جنگی بسیاری در میدان نبرد بودند که حرکت در میان جمعیت را دشوار میکرد.
مِیشَعْ پادشاه، پسر خود را با آتش سوزاند تا بمیرد. او این کار را به جهت قربانی کموش، خدای دروغین موآب انجام داد. معنی کامل این عبارت را میتوان به وضوح بیان کرد.
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
اینجا کلمۀ «غیظ» را میتوان در قالب فعل بیان کرد. دو احتمال برای کسی که عصبانی است وجود دارد: ۱) سربازان موآبی. ترجمه جایگزین: «سربازان موآبی بسیار از اسرائیلیان خشمگین بودند» یا ۲) خدا. ترجمه جایگزین: «خدا بسیار از اسرائیلیان عصبانی بود»
(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-abstractnouns)