¹ Nyǐ zɔ̀mà nɛ́ nyɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe tó nyì-zwennə Zheremyi dɛnnɛ n zɔ̀m n byili Babyəlɔnɛ ǹdə́ Kalədɛ tənà y lyì bí ni mú. ² Bə-zhɔ-zhe pɔ nyí n wɔ̀ : Zɛ̃̀-na á bwə̀l nyí rí á byili tənà y wẽ́, kɛ̃-na rɛ ku yó, bə̀ yírhə́ nə rɛ ! Zɔ̌m-na rɛ á byili, á bə̀k’á shèè re yé ! Wál-na : Bə̀ nyǐ bə̀ zwẽ Babyəlɔnɛ ! Bɛɛlɛ jú cìzhìlə̀, Marəduuci gɔwa. Bə̀ Babyəlɔnɛ yə né jú cìzhìlə̀, nə̀ jé tɛ̃́. ³ Tənà èdù lyì shí lũ jə̀-gwã̀ sõ bə b’è n’ê bwí ǹdə́ Babyəlɔnɛ, è lyì bí cɔ̀ Babyəlɔnɛ tənà y e jǐrh èpòlò, lòlò kə́ ń tá ń la è wẽ́ jǒm yé, numbyínsí ǹdə́ vwàmá nɛ́ la è wẽ́ dǔr. ⁴ Bə-zhɔ-zhe wə̀lə̀ : Bə̀ dwã nɛ́ nə̀myɛ́ mɔ́ yi rí gə tú rə̀ yúwə́, Esərayɛl byǎ bɛ́ ǹdə́ Zhidə byǎ m’a k’a tó dwã bə kwɛ̃̀ bə̀ n’ê zhə̀l bə̀ bàn ǹdə́ bə̀ n’ê kúrh bə̀ m’ê pyà Bə-zhɔ-zhe, bə̀ Yi rí. ⁵ Bə̀ m’a bwə̀rh Shənyɔ̃ sɔ́má y shò, bə pyìrhí bə̀ yérh bə zǎ Shənyɔ̃ bə̀ zhe : Bà-nà nə́ zhí Bə-zhɔ-zhe ne, nə́ zə dɔbrɛ tɛ̀bɛ́ rə̀ bə zhɔ̌ zhe, rə̀ yò t’â la sǒ gaga mɔ́ ǹdə́ Bə-zhɔ-zhe ! Bə-zhɔ-zhe wə̀lə̀ : ⁶ À dwí rí wɔ́ pyììsi shɛ̀bɛ́ sə̀ y’à jé ; Sə̀ kálna bɛ́ y’à dwĩ̀ si, bə yẽ̌ se pyàr rɛ́ w sə̀ n’ê yiyiri ; sə̀ y’a tó pyàr rɛ́ ǹdə́ pyǎlsɛ́ yó sə̀ n’ê zhə̀lə̀, sə swě sə̀ jil ré yò. ⁷ Lyì bí byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ y’a nə sɛ mɔ́ n’ê zal sɛ bə̀ gwi ; sə̀ zwə̀ bé bə̀ y’à y’à n’ê gwi si mú, y’à n’ê wə̀lə̀ : Nə́ bə dóó zhe rə̀myɛ́ yil gaga yé ; wɔ́ sə̀myɛ́ cìcì sə̀ dó Bə-zhɔ-zhe mó mɔ̀bɔ́ ń yà ń wɔ́ sə̀ cángá tumə né jàà y mɔ́ nɛ, e jà bə̀ nàmbalabá myɛ wɔ́ ńmyɛ̌ sono bə̀ y’à n’ê dɛ̃̀ kɔn nɛ́. ⁸ Zɛ̃̀-na á du Babyəlɔnɛ nɛ́ á dùr, du-nə Kalədɛ lyì bí tənà y w á dùr ! Du-nə á yə̀ vwàmá nɛ́ yé né ǹdə bə̀-cǐlsi ta. ⁹ Nyǐ à m’a ce tənèrh nánfwàlsɛ zhì lũ jə̀-gwã̀ sõ sə wɛ̀rhɛ́ nyí rə̀dù sə b’e bú ǹdə́ Babyəlɔnɛ tənà y sə zwẽ yə ; tənèsé sə̀myɛ́ mɔ́ cama nɛ́ n’ê tɛ ǹdə tarna mɔ̀bɔ́ ń cam t’â twi tɛ̃́ nánfò ta. ¹⁰ Bə̀ m’a zə Kalədɛ lyì bí bə bubu bə̀ wẽ̀ ré ; lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ la bə̀ wẽ̀ ré bubu mú cìnə́ nábá m’a sú kɔna, wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ¹¹ Ámyɛ̌ byɛ̀bɛ́ á bubu à sə̀pwà cəl kɔn rɛ́ mɔ́, wɛ̀rhɛ́-na wu-nyɔ̃̀, fǔ-nə ǹdə́ wu-nyɔ̃̀ nánfɔ̀lɔ̀, zɛ̃̀-na á n’á fwɛ̃́ gɔ wẽ́ ǹdə́ nə̀-cəl ta, kúrh-nə ǹdə shəshərh ta ! ¹² Nyǐ cìzhìl zhe á ná mɔ́, nyǐ cizhìl n’ê gwi kɛ̃ mɔ́ mɔ̀bɔ́ ń lùl ába mɔ́ ! Nyǐ ń jǐrh tənèsé gakó nánkwaá yá : Ń wɔ́ gɔ-elũ èpòlò, cɛ kɛ̀bɛ́ è kùlə̀, è wɔ́ jə́ ! ¹³ Bə-zhɔ-zhe lyim rí gə́ zɛ̃̀ rə̀ n’ê yì mú ce, lòlò kə́ ń tá ń la è wẽ́ jǒm yé, è m’a jǐrh è dúdú nàn-dùwə̀ è zhǐ. Kɔn m’a jàr lyì bí byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ la Babyəlɔnɛ nyí ni tó bə lyɛ̃ mɔ́, bə wúl fyìlì, bə zhizhí bə̀ ywẽ́ ò kùr w kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ rə̀ wɛ̀rhɛ́ w mɔ́ yilə. ¹⁴ Ámyɛ̌ byɛ̀bɛ́ á n’á tɛ twesé mó, zɛ̃̀-na dɛ̃̌, á tɛnɛ á kə́kɛ́lɛ́ Babyəlɔnɛ á la búlə́ né bú, tə-na, á bək’á yẽ̌ cam rə̀dù ga nɛ rə mɛ̃ nɛ́ yé ! Bə̀ nyǐ Babyəlɔnɛ dó Bə-zhɔ-zhe nɛ. ¹⁵ Zɛ̃̀-na á búbwéé búlə́ búbwéé jààsɛ́ gakó w á m’a kə́kɛ́lɛ́ cɔ wá ! S’á yẽ̌ bə̀ ò m’a zə ò cìn o bə̀ o pa ; nyǐ ò yùlù jàn rɛ́ jààsɛ́ ò lù mú shíshìrí tɛ̃́, ò byílsí wǔr sə ló tɛ̃́, bə̀ nyǐ wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń nə́ ń cĩ́ ń jim. Cĩ́-nə á jim ò yó, wɛ̀rhɛ́-na w ǹdə òmyɛ gə́ wɛ̀rhɛ́ nɛ́ ta. ¹⁶ Zə-nə búlə́ shù, á m’á ce lò mɔ̀bɔ́ ń nə́ ń dwì twã́, ǹdə́ mɔ̀bɔ́ ń nə́ ń zə dã̀mə̀kɔ̀lɔ̀ ń mə́ ń jə̀r jíjí jòró yi ni mú jé tɛ̃́. Sə lò gakó ká n vò ń dwí rí wə ; lò gakó ká n dùr n vò ń tənà y wa. ¹⁷ Esərayɛl y’à jǐrh pyìrhə̀ kɛ̀bɛ́ è jé, bwaarɛ́ y’à dwĩ̀ yə. Wɔ́ Ashəri pyɔ̌ mɔ́ ń yàl bɔrɔ nã́yóó w n zə Esərayɛl o dɔ̃̀ ; Bwaarɛ́ rə̀lyè nyɔ̃̌ w yàl Babyəlɔnɛ pyɔ̌ Nabəkɔdɔnɔzɔɔrɛ ń zɔ Esərayɛl n kɔkɔlɛ n zhí ń kúr rí ni. ¹⁸ Wɔ́ rə̀myɛ́ è ce, Bə-zhɔ-zhe, Esərayɛl Yi rɩ́ rə̀ cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó pɔ nyí n wɔ̀ : À la còrhò-tum Babyəlɔnɛ pyɔ̌ ǹdə́ ń tənà y lyì bí ni pɔ, ǹdə à gə́ pɔ còrhò-tum Ashəri pyɔ̌ mɔ́ nɛ nɛ́ mɔ́ ta. ¹⁹ A zɛ̃̀ a zə Esərayɛl á k’a m’a bə̀ ń tənà y wa, n nə kùjú w Karəmɛlɛ ǹdə́ Bashã nɛ́ mɔ́, ń mà n jí kùjú Efərayimyi pyɔ̀ w yó, ǹdə́ Galaadɛ nɛ́ n jí n sú. ²⁰ Dwã nɛ́ nə̀myɛ́ yi rí wẽ́, bə̀ m’a pyà pyà Esərayɛl dóó w bə ga, bə pwírí ò k’ô tɛ̀nɛ́ nɛ́ yé, bə̀ pyà pyà Zhidə yə̀-bəlɔ̀lɔ́ w bə ga, bə̀ pwírí ò k’ô tɛ̀nɛ́ nɛ́ yé ; Bə̀ à m’a pə sǔbri Esərayɛl byì bí kùr rí tɛ̀bɛ́ à yẽ̌ rə̀ dàl mɔ́ nɛ. ²¹ Zɛ̃̀ ń vò ń bú ǹdə́ tənà y kɛ̀bɛ́ è cẽ à nyí ni twər rə̀lyè gakó mó, bú ǹdə́ è lyì bí, sə́ pə bɛ còrhò-tum ! Pú bə̀ kùr ń jì, gu bi ń gùlí dwã, ce bə jé tɛ̃́, wɛ̀rhɛ́ ǹdə nyí rí tɛ̀bɛ́ à pɔ mɔ́ gə́ n’ê n’ê byili ní mú gakó lyɛ́lyɛ́ ! Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ²² Lyì bí nyɛ̀ɛ̀ búlə́ dweme tənà y wẽ́, bə zɛ̃̀ bə̀ zhe : ²³ Nyǐ bə̀ mà lũ púlə́púlə́ mə̀rtó w o lo o bɔbwɛlɛ, Babyəlɔnɛ cɔ̀ tənèsé cəcəl wə ! ²⁴ Babyəlɔnɛ, à pàm pɔ̀mɔ̀, ń tú ò wẽ́ ǹdə́ ǹ yə̀ ò nyí lwar yé ; ò yí ní mú o za, ǹ gə́ bú ǹdə́ Bə-zhɔ-zhe mó yilə. ²⁵ Nyǐ Bə-zhɔ-zhe pul ń búlə́ wẽ́ ré nyí ni, n vùr ń lyim rí nyǎn rɛ́ ; Bə̀ wɔ́ rə̀myɛ́ rə̀ wɔ́ Cǐnnə mó, Bə-zhɔ-zhe mó ń cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó tum rí ń twĩ̀ Kalədɛ tənà y w mɔ́. ²⁶ Zɛ̃̀-na á shí lũ w jààsɛ́ gakó wẽ́, bà-nà Babyəlɔnɛ, á pul bòbwèsé nyí ní. Pyǎr-na ò nə̀cɛ̀ndɛ́ gakó á ló dwã yó púl ǹdə́ (gerbes) ta, á cɔ̀ rɛ lyɛ́lyɛ́, kaka də̀-byǐ bə̀k’a dàl ò wẽ́ yé. ²⁷ Zə-nə bə̀ nə̀-byesé gakó á vò sə̀ gu jàà wa, á zwə́l se lyɛ́lyɛ́ ! Zwini m’a zə bɛ, bə̀ bə̀ còrhò-tum pɔ dɛ̃ rɛ́ yùwə́. ²⁸ Cili-nə nyí rí tɛ̀bɛ́ lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ dùr bə lú Babyəlɔnɛ nɛ́ bə bə̀ Shənyɔ̃ mɔ́, tú bə̀ n’ê cĩ́ Bə-zhɔ-zhe nə́ Yi rí jim rí ń cĩ́ mú, jim rí ń cĩ́ ń jì y yil mó ! ²⁹ Zɛ̃̀-na á byẽ̀ twərh tarnə bɛ́, ǹdə́ ámyɛ̌ byɛ̀bɛ́ gakó á yě twã tɔ mɔ́ gakó ! Kə́kɛ́lɛ́-na Babyəlɔnɛ gakó á ce dwã w á bú ǹdə́ wa ; bə̀k’á yẽ̌ lò mə̀dù ga myɛ cìcì dàl yé, cǎrh-na w ò tumə né nyɛ̀bɛ́ ò twĩ̀ mú cìcì, wɛ̀rhɛ́-na w ǹdə ò gə́ wɛ̀rhɛ́ nɛ́ ma mɔ́ gakó lyɛ́lyɛ́ ! Bə̀ ò zɛ̃̀ ǹdə́ cìn-byilu o bú ǹdə́ Bə-zhɔ-zhe, Esərayɛl Yi rí rə̀ cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó. ³⁰ Wɔ́ rə̀myɛ́ yilə, dɛ̃ rɛ́ rə̀myɛ́ mɔ́ yùwə̀, Babyəlɔnɛ ébwá-dàlá bɛ́ m’a tu tɛ̃́ cɔ w dwã-gùúlí jààsɛ́ w bə cì, bə̀myɛ́ ǹdə́ ò shə̀dɛ́ɛ́sɛ́ gakó. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ³¹ Wɔ́ rə̀myɛ́ yilə, dɛ̃ rɛ́ rə̀myɛ́ mɔ́ yùwə̀, Babyəlɔnɛ ébwá-dàlá bɛ́ m’a tu tɛ̃́ cɔ w dwã-gùúlí jààsɛ́ w bə cì, bə̀myɛ́ ǹdə́ ò shə̀dɛ́ɛ́sɛ́ gakó. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ³² Cìn-byilu cə́bal, nyǐ èlǎsɛ̃́ wɔ́ ǹmyɛ́ nɛ à pyìrhí à yé zǎ ! Bə̀ nyǐ ǹ dɛ̃ rɛ́ yúwə́, ǹ còrhò-tum yi rí yúwə́. Wɔ́ Cǐnnə, Bə-zhɔ-zhe mó ń cǐ jàn cìnə́ gakó mó ń zɔ̀m. Cìn-byilu cə́bal mɔ́ m’a n tu tɛ̃́, sə lòlò tá ń la mɔ dɛ̃̌ zõ̌ yé ; à m’a ji ń cɛmɛ nɛ́ myǐn, mə jí jààsɛ́ shɛ̀bɛ́ sə̀ kə́kɛ́lɛ́ mɔ mɔ́ gakó lyɛ́lyɛ́. ³³ Cǐnnə, Bə-zhɔ-zhe mó gwẽ̌ nə́ ń zɔ̀m ń zhe : Nyǐ bə̀ co Esərayɛl byǎ bɛ́ ǹdə́ Zhidə byǎ bɛ́ dwã w bə nwɛ̀nɛ̀, lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ zɔ bɛ bə vò yóm ré jè y mó cə̀r bə cĩ́, bə̀ bə̀ shɛ̀ bɛ yõ̌ yé. ³⁴ Sə lò mó mɔ̀bɔ́ ń nə́ ń zwẽ bə̀ nyí ni mú zhe jàn, wɔ́ ńmyɛ̌ ń bə̀ n’ê byẽ̀ ń yil ré bə̀ Cǐnnə, Bə-zhɔ-zhe mó ń cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó, wɔ́ ńmyɛ̌ ń la bə̀ nyí ni zõ, n ce Babyəlɔnɛ lyì bí kəkə, mùnì ga n pə tə̀nà y yə̀-zùlə́. ³⁵ Búlə́ shù só Kalədɛ lyì bí yó ! Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. Búlə́ shù só Babyəlɔnɛ lyì bí ǹdə́ bə̀ yó-cìnə́ bé ǹdə́ surhə cìnə́ bé yó ! ³⁶ Búlə́ shú só nyì-zwennə nã́-kɔ̀mdɛ́ yó ! Bə jǐrh ǹdə bə surhə zhe cìnə́ ta ! Búlə́ shú só ò búlə́ kã̀dar rɛ́ yó ! Mùnì ga ò ce wu-zɛ̃̀ɛ̃́ rə̀ wẽ́ ! ³⁷ Búlə́ shù só bə̀ shəshesé ǹdə́ ò búlə́ vwə̃tur rí yó ! Búlə́ shù só numbyínsi dwí tɛ̀bɛ́ rə̀ ŋwɛ́nɛ́ ò cəcəl w mó gakó yó ! Bə jǐrh ǹdə kana ta ! ³⁸ Búlə́ shù só ò nə̀cɛ̀ndɛ́ yó ! Lyì bubu ni ! 38 Də̀-kùlù b’o zhì ò nàná bɛ́ yó ! Ò nàná bɛ́ wĩ ! Bə̀ ò wɔ́ tənà kɛ̀bɛ́ è sú ǹdə́ cèmé ; Bə̀ cèmé né n’ê nyɛ̃̀ bɛ. ³⁹ Wɔ́ rə̀myɛ́ yilə, gɔ-elũ èpòlò wẽ̀ ré m’a bə̀ rə tó gɔ-kǔlsí ni rə yə̀ Babyəlɔnɛ nɛ́, pyɔ̌-cə́lne myɛ m’a bə̀ nə yə̀ gàà mɔ́. Lòlò kə́ ń tá ń la Babyəlɔnɛ nɛ́ jǒm gaga yé ; Babyəlɔnɛ lyì bí k’ê t’â la byǎ lúl bə pù gaga yé ⁴⁰ Kɔn m’a yə̀ ǹdə Sɔdɔm ǹdə́ Gɔmɔɔrɛ ǹdə́ cɛmɛ nɛ́ nyɛ̀bɛ́ gakó nə̀ y’à bwə́l gàà mɔ́ gakó nyí rí gə́ j’a cɔ̀ nɛ́ ta. Lòlò kə́ ń tá ń la Balyəlɔnɛ nɛ́ jǒm gaga yé ; ò k’ô t’â la jàà yál numbyíní b’e jòm ó wẽ́ gaga yé. ⁴¹ Nyǐ swí rə̀dù shí lũ jə̀-gwã̀ sõ tənà y wa, è wɔ́ tənà nánfɔ̀lɔ̀ ǹdə́ pyǎ bə̀ wɔ́ jàn cìnə́, zɛ̃̀ bə zhì lũ kùr w bə tɛnɛ bə̀ bànà. ⁴² Bə̀ pwà twərh ǹdə́ swə́, bə̀ wun bárhɛ́, bə̀ t’â dùr lò nɔ̀nɔ̀ gaga yé ; bə̀ jě shəshərh bə̀ n’ê ce dweme ǹdə wɔ́ nə̀-fɔ̀lɔ̀ gə́ y’a ce dweme né ta. Bə̀ twìrhì dwã nɛ́ ǹdə shə̀dɛ́ɛ́sɛ ta bə̀ bàn bú ǹdə́ ǹmyɛ́, Babyəlɔnɛ bə̀kɔ́ mɔ́ ! ⁴³ Rə̀myɛ́ yó né, Babyəlɔnɛ pyɔ̌ mɔ́ nyɛ̀ɛ̀ yò wə́, wu-zhùlù j’a zɛ̃̀ ò zhe mo ń yala n’ê yì ǹdə wɔ́ kɛ̃ ń pwǐ zɛ̃̀ mɔ ń nə́ ń yǎl lùl pwǐ gə́ ya è n’ê yì ní ta. ⁴⁴ Nyǐ à m’a du tɛ̃́ ǹdə Zhɔrdɛ̃ bwǐ y kà-cə̌r bɔrɔ ò du ò n’ô swər ò la jàà kɛ̀bɛ́ gɔ-lyɔ̀ já è wẽ́ mó ta, a j’a jì Babyəlɔnɛ lyì bí kùr yó, a ce bə̀ gakó jé tɛ̃́ bə̀ tənà y wa ; a zɛ̃̀ a cĩ́ lò mó mɔ̀bɔ́ à cír mó è wẽ́ n cìní yə. Wɔ́ mɔ̌ lò ń ŋwɛ́nɛ́ ń yú àmyɛ́ ? Mɔ̌ lò ń ŋwɛ́nɛ́ ń mà n byili ni sɔ́má kɛ̀bɛ́ à m’a tó ? Wɔ́ yó-cə́bal mɔ̌ ń ŋwɛ́nɛ́ ń wɔ̌ ń mà n zhì à yé né ? ⁴⁵ Wɔ́ rə̀myɛ́ è yilə, cili-nə kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe kwè nyí ń la Babyəlɔnɛ nɛ wɔ̀rhɔ́ mɔ́, ǹdə́ kɔn rɛ́ ń dɛ̀bɛ́ ń gu ń wẽ́ ń la Kalədɛ tənà y lyì bí ni wɔ̀rhɔ́ mɔ́ ! Ń wòwə̀ : Zhə̀n zhə̀nà, bə̀ m’a zə bɛ bə vwɛ̃ tɛ̃́ ǹdə pyì-bwǎlsɛ ta ; Zhə̀n zhə̀nà, bə̀ m’a cɔ̀ bə̀ jòmə̀ jàà yá. ⁴⁶ Bə̀ gə tú bə̀ nyɛ̀ɛ̀ bə̀ bə̀ ŋwɛ̀nɛ́ Babyəlɔnɛ tənà y lyì bí yi ni cɛ m’a zhízhǐ, sə tənèsé lyì bí m’a mà búbwéése sə̀ wẽ́ rə̀myɛ́ yilə.