¹ Nyǐ kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m Amɔ̃ byǎ bɛ́ yil mó. Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m n wɔ̀ : Esərayɛl bə byǎ zhe nà ? Ń bə byǎ zhe bə̀ m’a cìní ń jɛ̃̀-kɔn rɛ́ nà ? Sə è nə wɔ́ bə̀kɔ́n yil Myələkɔm zwẽ Gadɛ ń cǐ ; ń lyì bí zɛ̃̀ bə b’è jě Gadɛ cɛmɛ nɛ́ wẽ́ mó ? ² Wɔ́ rə̀myɛ́ è ce, nyǐ dɛ̃ ŋwɛ́nɛ́ rə̀ bànà, wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́, à m’a ce búlə́ búbwéé zɛ̃̀ tɛ̃́ Araba nɛ́, Amɔ̃ byǎ bɛ́ cə-fɔ̀lɔ̀ w wẽ́ ; o jǐrh jì-bwə̀r, bə ji cɛmɛ nɛ́ nyɛ̀bɛ́ ò cǐ mú myǐn ; èta, Esərayɛl m’a zɛ̃̀ e jì lyì bí bə̀ y’à jì y mú, wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ³ Eshəbɔ̃ lyì, kúrh-nə, nyǐ Ayi cɔ w cɔ̀ ! Ámyɛ̌ byɛ̀bɛ́ á jě á kə́kɛ́lɛ́ Araba mɔ́, wǔrh-nə ! kwě-nə ywə́ə́le bə̀ nyal ǹdə gàndɛ ta mɔ́ á zù, á m’á byili á wu-zhìlù wə́ ! wɛ̀rhɛ́-na wu-zhìlù, á m’a dùr á y’ǎ zǎ nyɔ̀nɔ̀ á k’á zǎ nyɔ̀nɔ̀ á m’á kə́kɛ́lɛ́ byílí y cã̌ ! Bə̀ nyǐ bə zɔ Myələkɔm ǹdə́ ń vwĩ̀-zwə́lnə bé ǹdə́ ń yó-cìnə́ bé ga bə̀ m’ê la yóm re jè. ⁴ Wɔ́ bə̀kɔ́n yil ǹ nə nə́ ǹ zhẽ̌ ǹ cìn dɛ̃̌ ǹ jàn rɛ́ yilə, nyǐ ǹ jàn rɛ́ zhɛ̀, ǹmyɛ́ bə̀kɔ́ mɔ̀bɔ́ ǹ zhɔ̃̀ nɛ mɔ́, ǹmyɛ́ mɔ̀bɔ́ ǹ yà ǹ zhe ǹ nə̀cɛ̀ndɛ́ zhə̀n mɔ́, rə̀myɛ́ ce, ǹ yà ǹ zɛ̃̀ ń nə́ ǹ wə̀lə̀ : «Yẽ̀ lò mà n shí ní n bə̀ n bú ǹdə́ nɛ ?» ⁵ Wɔ́ rə̀myɛ́ è ce, à m’a ce ywẽ zə mɔ́, wɔ́ Bə-zhɔ-zhe, Cǐnnə mó ń cǐ jàn cìnə́ gakó mó, ń zɔ̀m rə̀myɛ́, ywẽ m’a shí jààsɛ́ shɛ̀bɛ́ sə̀ kə́kɛ́lɛ́ mɔ́ mɔ́ w rə zə mɔ́ ; bə̀ m’a jì ámyɛ̌ mə̀dù mə̀dù gakó, lò gakó dùr n zǎ ń yé gə́ zǎ má ; bə̀ t’â la lò nɔ n kwɛ̃̀ byɛ̀bɛ́ bə̀ dùr mó n cĩ́ dwã yó yé ! ⁶ Rə̀myɛ́ kwã nɛ́, à m’a k’a zə Amɔ̃ byǎ bɛ́ bə bə̀ bə̀ jàà y wa. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ⁷ Nyǐ kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe mó ń cǐ jàn cìnə́ gakó mó zɔ̀m Edɔm yil mó : Lárma k’ê tɛ̀nɛ́ Təmã nɛ́ nà ? Lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ n’ê zhìlì bə̀ yala nɛ mɔ́, surhə cìnə́ bé surhə né jé nà ? Bə̀ surhə né dɛ̌ nà ! ⁸ Dədã lyì ! kwɛ̃̀-na ! dǔr-nə ! zhəl-nə á vò a shèè pyə̀-gwáárɛ́ wẽ́ ! Bə̀ nyǐ à la ce zwini b’e jòm Ezəyu yó, bə̀ ń còrhò-tum yi rí yúwə́. ⁹ Lyì byɛ̀bɛ́ bə̀ n’ê pɔ̌r də́vɛ̃́ cèmé byǎ bɛ́ mɔ́ tú ǹ sono, bə̀ dàl cèmé né byǐ èdù ga bə pɔ̃́ ń gǔn ? Sə ŋwɔ̀là nə gə tú ǹ sono cəcɛ̃, nyǐ wɔ́ kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ bə̀ wɔ̌ bə̀ la cɔ̌ mɔ́ bə̀ la cɔ̌. ¹⁰ Sə àmyɛ́ m’a zə Ezəyu a kɔkɔlɛ mɔ́ a yẽ̌ nánfò, a jǐrh ń cə̀cɛ̀ndɛ́ rə̀ y’à shèè mó kùr ne a ce pwẽ̀ ne. Ń kə́ ń wàr ń la shòò yé ; a ce ń byǎ bɛ́ ǹdə́ ń da-byǎ, ǹdə́ ń jə̀-dwã bɛ́ cì, ń kə́ ń tá ń la nɛ́ yál yé. ¹¹ Yẽ̌ ǹ bə̀tǎlsɛ́ nɛ, sə́ yẽ̌ b’a m’a ce sə zə myə̌l, sə ǹ ejə̀nə̀ bé nyǐ à yó wə ! ¹² Nyǐ Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m n wɔ̀ : Nyǐ lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ y’à mə̌ sə bə nyɔ̀ à lyim rí kǎzɔ̌m mɔ́ wẽ́ mó, cìnə́ nába la mə̀ wẽ́ nyɔ́ ; sə ǹmyɛ́, ǹ nə́ ǹ bùl bə̀ ǹ b’a mɛ̃ nɛ́ ǹ tá ǹ la còrhò-tum nɔ nà ! Lwar bə̀ ǹ tá ǹ la nɛ́ mãɔ̃ ń cẽ còrhò-tum nɔ yé, ǹmyɛ m’ǎ nyɔ̀ à lyim rí kǎzɔ̌m mɔ́ wẽ́. ¹³ Bə-zhɔ-zhe wòwə̀ : À n’â zə à cìcì à bwəl rə̀ nyí ; bə̀ nyǐ Bɔsəra m’a jǐrh zúzúnú cɔ, cìzhìl kɔna, cɔ kɔ̀bɔ́ ò cɔ̀, bwəl námməlwɛ̀lɛ́ cɔ ; ò cɛmɛ nɛ́ gakó m’a jǐrh jì-bwə̀r byinə nə̀ bə zhɔ̌ zhe yilə. ¹⁴ Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m nyí rə̀dù zɔ̀mà a nyɛ̀ɛ̀ : Bə̀ nyǐ bə̀ twĩ̀ lò mə̀dù tənèsé lyì bí sõ bə̀ ń wál bɛ : Bà-na dwã yó ! Á vò á bú ǹdə́ Edɔm lyì bí ! Zɛ̃̀-na dɛ̃̌ á la búlə́ né bú ! ¹⁵ Edɔm, nyǐ à m’a ce ń jǐrh námpɔ́lɛ́ tənèsé cəcəl wə, lyì bí n’ê nyǐ ǹdə kɔn nánfò ta bə̀ wẽ́. ¹⁶ Ǹmyɛ́ mɔ̀bɔ́ ǹ jě pyɔ̀ gógòló w wẽ́ mó, ǹ cǐ pyǎlsɛ yə́-pǎlsɛ́ myɛ mɔ́ ; lwar bə̀ wɔ́ ywẽ ré ǹ yà ǹ nə́ ǹ ce tənèsé ne mó ǹdə́ ǹ cìn-byilu mú rə̀ dwĩ̀ mú. Má ǹ zɛ̃̀ ń vò dɛ̃̌dɛ̃̌ ń cĩ́ ǹ jǎl rɛ́ pyàr rɛ́ yə́-pǎlsɛ́ yó ǹdə́ ényə̀lá ta myɛ, à m’a yìrh mó gàà mɔ́ a ji tɛ̃́. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ¹⁷ Edɔm m’a yə̀ wu-zhùlù jàà. Lyì byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ la è yala nɛ́ tó bə lyɛ̃ mɔ́, kɔn m’a jàr bɛ, wu-zɛ̃̀ɛ̃́ nánfwɛ̀lɛ̀ zə bɛ, bə wǔrh bə búbwéé bə wúl fyìlì è kùr wə. ¹⁸ Ǹdə kɔn gə́ yàl nɛ́ Sɔdɔm ǹdə́ Gɔmɔɔrɛ ǹdə́ cɛmɛ nɛ́ nyɛ̀bɛ́ nə̀ y’à bwə́l ne mó gakó gə̀ cɔ̀ nɛ́ ta ; lòlò kə́ ń tá ń la Edɔm nɛ́ jǒm yé, numbyíní byǐ tá ń la gàà mɔ́ yál yé. ¹⁹ Nyìwẽ́, à m’a du ǹdə wɔ́ bɔrɔ kɔ̀bɔ́ ò shí Zhɔrdɛ̃ bwǐ y kà-cə̌r ré w o du ò la jàà y kɛ̀bɛ́ gɔ-lyɔ̀ já è wẽ́ ò la dɔ́m ta ; à m’a j’a zɛ̃̀ twər rə̀dù sá, a ce Edɔm lyì bí gakó dùr bə̀ tənà y wẽ́, a zɛ̃̀ a kwè lò mó mɔ̀bɔ́ à cír mó a cĩ́ bə̀ tənà y w n cìní yə. Nyǐ-nə á nyǐ, wɔ́ mɔ̌ lò ń mà n zə ń cìn n mɛrhɛ àmyɛ́ ? Wɔ́ mɔ̌ lò ń mà n zə nɛ n bùr ? Sə wɔ́ yó-cə́bal mɔ̌ ń mà n zhì á yé né ? ²⁰ Wɔ́ rə̀myɛ́ è ce, cili-na nyí rí tɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe kwè ń la wɔ́rhɔ́ Edɔm yil mó ; ǹdə́ sɔ́má kɛ̀bɛ́ ń gu ń wẽ́ ń la tó n mə n bú ǹdə́ Təmã lyì bí mú ! Zhə̀n zhə̀nà, bə̀ m’a zə bɛ bə vwɛ̃ tɛ̃́ ǹdə pyì-bwǎlsɛ ta, zhə̀n zhə̀nà, bə̀ m’a cɔ̀ bə̀ jòmə̀ yə́. ²¹ Bə̀ tɛ̃́ twirí y sɔ̀ w dúdú dweme ré m’a ce cɛ y zhízhǐ ; Bə̀ wìísí dweme ré m’a vò rə yí vwal-gɔ w nə̀-fɔ̀lɔ̀ wá. ²² Nyǐ kɔn m’a yə̀ ǹdə wɔ́ ényə̀lá è zɛ̃̀ e lɛ̀lɛ̀ è vɔ̀mɛ̀ è wɔ Bɔsəra yə́-pɛ̀lɛ́ w è n’ê yál ta. Dɛ̃ rɛ́ rə̀myɛ́ yù wə, wu-zɛ̃̀ɛ̃́ nánfwɛ̀lɛ̀ m’a zə Edɔm shə̀dɛ́ɛ́sɛ́ kàndar rɛ́, ǹdə wu-zɛ̃̀ɛ̃́ kɛ̀bɛ́ è n’ê zal kɛ̃ mɔ̀bɔ́ ń pwǐ zɛ̃̀ mɔ ń nə́ ń lùl ta. ²³ Nyǐ kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m Damaasɛ yil mó : Cìzhìl pú Amaasɛ ǹdə́ Arəpaadɛ cɛmɛ nɛ́ : bə̀ nə̀ nyɛ̀ɛ̀ nyí námməlwɛ̀lɛ́, nə̀ lyì bí wun ní zɛ̃̀ nə̀ n’ê zhizhiri dɛ̃̌ nə̀ wàr nə̀ zhì shɛ́ɛ́ yé, ǹdə nə̀-fɔ̀lɔ̀ nɛ̃̌ gə́ y’a mə̀ zɛ̃̀ mə̀ n’ê fùù, mə̀ k’ê wàr mə̀ zhì ní ta. ²⁴ Damaasɛ jàn rɛ́ zhɛ̀, n zɛ̃̀ n kwɛ̃̀ ń la dǔr, bə̀ ywẽ ǹdə́ wu-zhùlù ǹdə́ lyààrɛ zhe mo, ǹdə́ kɛ̃ mɔ̀bɔ́ ń pwǐ zɛ̃̀ mɔ ń nə́ ń lùl ta. ²⁵ Ǎ Damaasɛ, ǹmyɛ́ cə-fɔ̀lɔ̀ w ń yil ré y’à duwə, ǹ nə́ ǹ pɛ nɛ wu-nyɔ̃̀ mɔ́, wɔ́ ǹmyɛ́ bə̀ yǎrh tɛ̃́ èta ! ²⁶ Wɔ́ rə̀myɛ́ è ce, Bə̀-zhɔ-zhe wɔ̀wə̀ ; bə̀ dɛ̃ rɛ́ rə̀myɛ́ mɔ́ yù wə̀, bə̀ m’a gu Damaasɛ ébwá-dàlá bɛ́ bə ló tɛ̃́ sɔ́msɛ́ yó, bə gu ń shə̀dɛ́ɛ́sɛ́ gakó. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe Cǐnə mó mɔ̀bɔ́ ń cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó, ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ²⁷ À m’a ji Damaasɛ byílsi myǐn, mə jí Bɛ̃-Adaadɛ pyɔ̌ kɛ̀lɛ́ yá. ²⁸ Nyǐ kɔn rɛ́ dɛ̀bɛ́ Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m Kədaarɛ ǹdə́ Asɔɔrɛ pyǎ bɛ́ tənèsé yil mó ; tənèsé Babyəlɔnɛ pyɔ̌ Nabəkɔdɔnɔzɔɔrɛ bú ǹdə́ sə̀ pyǎ bɛ́ n ŋwɛ̀nɛ́ bɛ n zwẽ se mó. Bə-zhɔ-zhe zɔ̀m n pə nyí èta n wɔ̀ : Zɛ̃̀-na dɛ̃̌ ! Zhəl-nə, á bú ǹdə́ Kədaarɛ lyì bí ! S’á ce Kədɛɛm lyì bí jé tɛ̃́ ! ²⁹ Bə̀ bə̀ zə bɛ́ bə zwẽ bə̀ kwə̀ə́rhé ǹdə́ rə̀ kàmə̀jɛ̀sɛ́ ǹdə́ bə̀ vwàmá nɛ́ ǹdə́ bə̀ zhĩĩ rí ǹdə́ bə̀ yómdé gakó. Sə byɛ̀bɛ́ bə̀ zwẽ bə̀ ré mó zɛ̃̀ bə mà wu-zhùlì búbwéé bə ce jààsɛ́ gakó w Asɔɔrɛ lyì bí shò-kwã nɛ́ bə̀ zhe : ³⁰ Asɔɔrɛ lyì, zɛ̃̀-na á dùr dɛ̃́dɛ̃́ ! Dǔr-nə, pyǎ-na jàà kwã nɛ́ á vò á shèè è wẽ́, Asɔɔrɛ lyì ! Nyǐ wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́ ; bə̀ nyǐ Babyəlɔnɛ pyɔ̌ Nabəkɔdɔnɔzɔɔrɛ kwè nyí ń la bú ǹd’ába. Ń tɛnɛ búlə́ né nə̀myɛ́ n zhɛ̀. ³¹ Bə-zhɔ-zhe pɔ nyí n wɔ̀ : Zɛ̃̀-na dɛ̃̌ ! á vò á bú ǹdə́ tənà y kɛ̀bɛ́ è lyì bí zhə̀l bə̀ jě bə̀ dúdú, bə̀ zhe yə̀-zùlə́, bə̀ wun t’â zɛ̃̀ kaka nɛ yé ; e jà bə̀ bə bòlò òdù ga ǹdə́ sàfɔ̌ òdù myɛ zhe mó. ³² Lyì m’a bə̀ bə bú ǹdə́ bɛ́, bə ŋwɛ̀nɛ́ bɛ, bə zɛ̃̀ bə bubu bə̀ yómdé, bə pwà bə̀ vwàmá nánzhəzhɔ̌ bə jí ; à m’a jì lyì bí bə̀myɛ́ byɛ̀bɛ́ bə̀ n’ê gòm bə̀ tama nɛ́ kə̀kàlsɛ́ bə̀ fɔ̀n èta mɔ́, a làà cə-yala gakó wẽ́, a zɛ̃̀ a ce zwini shí cə-yala nɛ́ gakó w rə bə̀ rə jòm bə̀ yó. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ³³ Asɔɔrɛ cɔ w m’a jǐrh gɔ-elũ èpòlò, gɔ-kǔlsi pwə́lə́ cṹ jààsɛ, wu-zhùlù dúdú jàà byinə nə̀ bə zhɔ̌ zhe yilə. Lòlò kə́ ń tá ń bàn ò wẽ́ jǒm yé, Numbyíní də́-byǐ k’ê t’â la ò wẽ́ jǒm yé. ³⁴ Zhidə pyɔ̌ Sədəcaasɛ pyɛ̀lɛ̀ rɛ́ gə́ tú rə ji kùr yi ní, Bə̀-zhɔ-zhe zɔ̀m ǹdə́ nyì-zwennə Zheremyi Elam shò kwã nɛ́ n wɔ̀ : ³⁵ Nyǐ Bə-zhɔ-zhe mó ń cǐ jàn cìnə́ bé gakó mó wɔ̀wə̀ : Nyǐ wɔ́ àmyɛ́ à la Elam twã y è wɔ́ ń bɛlɛ jú jàn rɛ gakó mó kɔ́ dwã wa. ³⁶ À m’a ce zhər shí lũ w yésé sə̀na y ga w rə bə̀ Elam. À m’a làà Elam lyì bí cə-yala gakó wə, tənà èdù ga t’â la nɛ́ yál bə̀ t’a la è wẽ́ yú yé. ³⁷ À m’a ce Elam lyì bí ywẽ zə bə̀ zwə̀ bé byɛ̀bɛ́ bə̀ n’ê pyà bə̀ gu mú, bə kəkə bə̀ yé né. À m’a ce à lyi-shùùrí zə lwɛlɛ rə bə rə jòm bə̀ yó. À m’a ce búlə́ shù pú Elam zwə̀ bé kùr ò n’ô jì, kɔn vò e yí a ce bə jé tɛ̃́. ³⁸ À m’a ce pyɔ̌ mɔ́ ǹdə́ yó-cìnə́ bé jé tɛ̃́ Elam nɛ́, a zɛ̃̀ a cĩ́ à pyɛ̀lɛ́ də̀-gwã́ y gàà mɔ́. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́. ³⁹ Sə kɔn gə tú è dɛnɛ, rə̀myɛ́ kwã nɛ́, à m’a ce Elam lyì bí k’a shí yómə́ jé bə kwɛ̃̀ bə bà. Wɔ́ Bə-zhɔ-zhe ń zɔ̀m rə̀myɛ́.