1 Ngio gio vainima tara nuanu taikanara uudu Farauva ruvuaataiva teeravai.Ivoo vainnoo toodu,ivoo nnoori Nairaasirii vau dioovairavai Ivoo 2 toodu kauuya nnoori Nairaakidiri yaaku saivai sainaidiri taarama raarirada nniravai.pinaiyaatama yagogarai yatama nniravai.numa ikiau yauvadooka nneeravai.iya 3 nnaagiai pinaiya yaaku saivai sainaidiri taarama nniravai.raarirada numa nnoori siriivau didavairavai. 4 Dida vauduu yaagogara kauuyaano pinaa kauuya haara nnaataika kieeravai.Ivaa too Farauuva nnikiarainno diiteeravai.Kava 5 vainno taaraneetuvau ruvuaataivaa toodu mmuaa vuiita pairaivakidiri yaaku saivai sainaidiri taarama nnuuya yoketairaya vairavai. 6 Vauduu yaaku saivai sainaidiri taarama iya ututu duuya kieetai yauvo tagirioo suai nniranni vairavai. 7 Toodu yaaku saivai sainaidiri taarama vau yaagogara vuiitaiyaano sai vuiita pina yaakusaivai sainaidiri taarama vuiitaida nnaakieeravai.Kioodu Farauva nnikiarainno diito tunoo, inna na datai ruvuatavai 8 taunnee.Varuduu heenanaanna aatuuraivo innasi nniravai. Nnudu kuaivo vio ngiodu vaidiiya titoodu vaidii ruvuaata kiaa kokieeraiyasi Eyiipa viravai. Farauva ari ruvuaataiva iya kiaammudu hama iya vovoono ivaa kiaakokieeravai. 9 Ii suaivaki nnoonna vaidii vuainaiyauva duuyama kieeta vaidiivaa mmiraivo Faraunna tunoo. Anna na variee ninii maisaa aataruuyauvaara yaata utuaunoo. 10 vo suai voovaki Farauva ari mmoori vareera giaammauyara nnannatoo niitama yeenna bereetaiyauvaa hudeera vaidii nnoonnaivo kieetaivaani hudoovootama oovi nnauvaki tauraana kieeta vaidiivaa nnauvaki yapeeravai. 11 Ta ivaki varida vosuai heena voovaki ta taarama mmuaakaraira ruvuataaivaa taannaivo mmuaakarai oyaivaitana vairavai. 12 Ii oovi nnau ivaki Isarairaa ngiaammuau karaasa voovai tauraa kieema keeta nnoonnaivaa mmoori vareeraiya haitatuuraivaa,mmoori vareeraivotama ivaki ti tasipama variravai.Ta taarama titii ruvuaatai yauvaa inna kiaa mmiannaduu ivo safuuma ti ruvuaata oyai tunaida safuuma tikiaa ti mmiravaivee. 13 Ivo ti ruvuaata oyaiyauvaa ti mmuneema itaama vairavaivee. Ferauva kava ni vita nini moorii vaki ni yapa kioo ni vuaivaa nnuunaivaki yeenaivaadiri dutuyu kioo ruputiravai. 14 Farauva ii kuaivaa rikioo yoosiipaara tunoo.Oro inna tikioo ngiaivee. Tuduu rikioo mmoorira haitaturaivo makeetuduu oro oovi nnauvakidiri Yoosiipa varainneeravai.Varainna kioo inna mmaatinni yaasiivaa risa utukioo kieeta yausiivaa hatoka kiada uyira raira karaasaiyauvaa inna uyu raukioodu Farauva varuuvaki viravai. 15 Vuduu Farauva Yoosiipa tunoo. Na ruvuaata voovai tauvaa hama yopeema vaidii vovonoo ivaa oyaiva nikiaa niminaraivoo tainoo. Vaa na ikua mmayaayaivaa rikiaukai a vooya ruvuaatai yauvaa safuuma oyaiyauvaa kiaa kookiee kiannavai. Suai iyia ngiari ruvuaatai yauva i kiaa i mmiaani a itaama iikiannavaivee. 16 Tuduu rikioo Yoosiipo Faraunna kuasai tunoo, ekianna mminna ivo hama niiki vaivai. Anutuuqoono fai i ruvuaataivaa oyai tuanaiva kiaa kookiee naravaivee. Ivoono nnaasu itaama fai iinaravai. Iinoo Faraunna yaata tinniiva aikio naraavai. 17 Farauva ari kua mmayayaiva Yoosiipa kia mmioo tunoo. Ni ruvuaataivaki na tauko ni mmagiaivo nnoori Niira siriivau diravai. 18 Na diee vainna toodu yaaku saivai sainaidiri taarama burimakau nnammari rooya nnoori Niiraakidiri raarirada numa ikiauu yauvaa dooka nneeravai. 19 Kava mo taukai yaaku saivai saivaidiri taarama burimakau kaafauya nnooriivakidiri diitada nnuuya yaagueeqai yauvo taikooya nniravai. Na hama aa Iyiipa mmata aavaki itai burimakau voovai tauvai. 20 Ii kaafau burimakau iyia diitada yoketaa burimakau nnammari roo iya gutu nna taika kieeravai. 21 Suai iya ii nnammari roo burimakau idaa nnaa taika kioodu hama iya nnabaiyauvo hanigieeranavai. Ngiari itaaya kafaiya variavai. Na itaama tee nnikiara kiauvai. 22 Mo na kava vainna taikio voo ruvuaata voovai aatama vaivai, yeenna vuiita yaaku saivai sainaidiri taarama yooketa iira suvauyauvo nuunama diravai. 23 Yaapooma na kava taukai aasannai yaakusaivai sainaidiri taarama sannai vuiitaiya didaa numa iya mmookainni diaavai. 24 Ii aasannau vuita kieeta idoono yookeeta vuiita iira vai idaa nnaa taika kiaavai. Na itaama tee mmuakiaa vaidiiya yaapooma vainarai yauuva teeda rikieeravaiya kiaadu rikiaada hama yopeema voovoono ni ruvuaata aava oyaiva safuuma hanigia ni giaa nimivaivee. 25 Yoosiipo Faraunna ataakua tunoo: I ruvuaatai yauvo mmuaakaraivaivee. Anutuuqo dee mminna ii naraiyauva Faraunna kooyaa vitairavai. 26 Yaakusauvai sainaidiri yookeeta puaara burimakauya yaakusaivai sainidiri taara nuaanu yauvaa mmatma vaivai. Yaakusaivai sainaidiri taara yookeeta vuiita kieeta iya inna mmuaakarama yaaku sai nuanuvai sainaidiri taarama ii taara ruvuaata ivaitana mmuaakarai vaitana mmuaa oyaivai vairavai. 27 Nuanu yaaku saivai sainaidiri taara nuaanu iyauvo yeennaraira nuanu yauva mmataama kioo puaara kaafau yaatama vuiita aasannauya ii nuanu iyauva mmatama vairavai. 28 Inna iyauva na Faraunna kiaammiauno, dee mminna yauvai Anutuuqo yapooma inaraiyauva va ivoo Faraunna vitaivaivee. 29 Fai ta teekio yaakusaivai sainaidiri taara nuanu yauvaki kaayau yeenna iyau vootama yookeeta mminna vooyau vootama Iyiipa mmativaki vainaravai. 30 Yaaku saivai sainaidiri taara nuanu fai suai maisaivo vaino pinaama yeennarairaivo mminnaiyauvaatama yeennaiyauvaatama taunnuaaravai. Mo kaayau yeennara suaivo Iyiipa mmativai vauduu mmuaakiaa mminnavai maisaoiravai. 31 Itaama vainai fai kaayau yeennaiyauvootama yoketa mminnaiyauvoo vau suaivaara pinaama yaata utiravai. Mo fai ivaa mmookai ivaki kaayauma maisai suai tuanaavai vainaravaive. 32 Anutuuqo ariino ii ruvuaata iyauvaa Faraunna vitairavai. Fai yapooma suaivo vainiino Anutuuqo ariinoo ii mminnaa iyauva iinaravai. 33 Itaama vainara ivaara Faraunna yaata utuoo vaidii tiniruaa yokeeta voovai buaama kinoo fai ivoono nnoonna vaidivai Iyiipa ivaaki varinaravai. 34 Kii Faraunna nnoonna vaidii voovai mmtaama kinoo fai ivoono gioonnakiaapuya tinai ngiaari yeennaiyauva rukaakama saiyauvai iisuai maisa ivaakira yaata utida yaapatee. 35 Ii yeenna iyauvoo inna Iyiipaya yeenna yauvai. Ii aarareera suai ivaakira iyaa itaama yeennaiyauva mmuaana teerama kiaada fai yaapooma aarareera suaivau fai hama iyaa pinaama yeennara kiaaravai. 36 Iyaa ngiaari yeenna iyauva varada Faraunna mmikioo ivoono vara yeenna yapeera nnauvaki yapakinai fai yaapooma ivaakidiri iya yeennaraira suaivaki nnaaraivaara itaama yamaama yapeeravai. 37 Faraunna avuuvau i kuaaivoo safuuma yokeetaira tuaanavai vaino, mmuaakia inna mmoori vareeraiya yaata tinniyauvootama itaama vairavai. 38 Faraunna arii mmoori vareera ngiaammauya tunoo, fai ta purida teekioo vaidi voovai Anutuuqa mmannasaivo inna suvaivainnee? 39 Itaakua kiaakio, Farauva Yoosiipa tunoo, Anutuuqono mmuaakia mminnaiyauva ikiaa immioo iivitaivai, itaama vaikioo hama vaidi voovai ii roosiima yookeeta yaata tinni ruaavai varivai. 40 Inna aanna makee a kieeta nnoonnavai ni nnauvaki varinai fai gioonna kiaapuya i kuaiva nnaasu rikiaaravai. Na kieeta nnoonnavai variauvara na nnaasi fai varaaru varinaravaivee, tiravai. 41 Farauva Yoosiipa tunoo, taanee, aanna makee na nnoonna haitatura vaidivai ii mmaata kiauuno. Fai a Iyiipa mmatai vaatama mmuaakia yoosinnai yau vaatama haitatunaravai. 42 Itaakuaa kiaakioo ari yaakuya uuyuu mmakaarannaiva radakioo Yoosiipa yaakuu oopuuvau uuyiravai. Ivo kieetaiya uuyira kooroosaiva Yoosiipa uuyuu raukioo gooradii iimakioo soriangaiva inna nnuunaivaki rutaaku kieeravai. 43 Kioo ivoo Yoosiipa vitoo ari hoosaivo varo nuaira mmataivau kiaikioo varivai. Varikioo ii hoosa ivoo tauraana hoosaiva inanoovau ivoo karoo vioo varuuduu gioonna kiaaputa inna taura vidaavarida tunoo, toorivuyau harada kieeta nnusukuaatee. Farauva va inna mmaatama kiaikioo nnoonna vaidivai varioo fai ivoo mmuakia mmaata Iyiipaiva haitaatunaravai. 44 Farauva Yoosiipa aatakua tunoo, na nenee Farauva ninii inanovai i mmaatama kiauno. Hama yoopeema fai vaidi voovoono ari yaakuva vararu uutuuo Iyiipa mmataivau yukuu raanaavai. 45 Farauva kaarasa nnuutuuva Yoosiipara tiravai. Safanaato Paniaavavee tiravai. Itaama inna nnuutuva kiaakioo, gioonnaiva Aasneeta inna mmiravai. Ivoo Anutuuqaara katii puaara huudeera vaidii Onanna raunnavai inna nnuutuuvo Fotifeeravavee. Nnaataiva mmikiooduu Yoosiipo Iyiipa mmataivau viravai. 46 Yoosiipa nuaanuvo mmuaavaidivai yukuuyaaku taikaakio voo vaidivai yaakuuvaitana 30 taikoo suaivau ivoo Faraunna Iyiipaaya kieetaiva avuuvau diraavai. Yoosiipo Faraunna haitaatuura ivaaki pikioo Iyiipaaya mmata mmuaakiaavau nuairavai. 47 Yaakuusaivai sainaidiiri taara nuaanu yokeeta iyau vaki kaayau yeennai yauuvo suvuairavai. 48 Ivoo nuainnoo varioo mmuaakia gioonna kiaapu yaasidiri yeennaiyauva varanuunama kioo varoo yoosinna pinaivaki yeenna yapeera nnauvaki yapeeravai. Yoosinna pinaiva vainima vauu yoosinnai yauvakidiri yeennaiyauva vara nuuna kioo varoo yeenna yapera nnauvaki yapeeravai. 49 Yoosiipo kaayau raisa vuitaiyauva vara nuunama yapoodudu kaayauma nnoori mmaagaivau yeemmirivoo vairayaama vairavai. Aaraareera suaivoo nninaraivara ivoo itaama yeennaiyauva yapeeravai. Ivoo yaaruooruoo hama toopeema yaariravai. 50 Aaraareera suaivo hama nnuuduu Yoosiipa nnaataivo Aassneeto Fotifaara raunnaivo taara mmaapuuvaitana mmaateeravai. 51 Yoosiipo ari mmaapu ngaaruuvaara Manaaseevavee tiravai. Ii nnutuu ivaa oyaivoo ataama vaino, Anutuuqo ni ikiai nini mminnamminna maisaiyauvaatama ni napoonnaata inna uruu nnaakaraiyarataama yaata taunninaaravai. 52 Vuai mmaapuuva nnuutuuva Efaaraimo tiravai. Ii nnuutuu ivaa oyaivo tinoo, Anutuuqo niyaara yookeetaivara na kaayauma yookeetai aataaruva nii tomeeda iikiaiya yoosiinnai yaata iikiauvai. 53 Yaaku saivai sainaidiri taara nuaanu ivaaki kaayau yeennaiyauvoota yookeeta mminnaivo Iyiipa vaiyauvo inna vioo taikaanara iiraavai. 54 Yaakusaivai sainaidiri taara nuaanu aaraareera yeennaarairaivo Yoosiipo tineema vairavai. Suai aaraareeraivootama yeennaraira suaivoo nninai fai mmuaakia mmataivau yeennaraira aaraareeraivoo fai rummuaa aapinaravai. Mo fai Iyiipa kaayau yeennaiyauvo suvuainaravaivee. 55 Inna saivo nuuduu Iyiipaya yeennaiyauvo taikaroviravai. mmuakiaa gioonaa kiaapu Iyiipaiya Faraunna yeennara yaparairavai .Iya itaama Faraunna yaparauduu ivoo iya tunoo. Ngia ooroo Yoosiipa taatee, teeda ivoo ngii giaa ngiimmii kua iyauva vaatada iikiatee tiravai. 56 Iiqii suai ivaki suai mmaisaivota aarareeraivootama vairavai. Vaino mmuakiaa mmatavai rummua apukieeravai.Itaama vauduu Yoosiipo yeenna yapeera nnau yauuva sipuyaauvaa hatuaa kiooduu Iyiipaiya numa yookaama vareeravai. Ii aara reeda yeennaraira suai maisa ivoo Iyiipa mmata mmuakiaa ivau rummua apiravai. 57 Mmuakiaa voo mmataivau nnaata aarareeraivo pinnavai vauduu gioonnaa kiaapu mmuakiaa mmataivau varuuya numa Iyiipadiiri yeennaiyauva Yoosiipasidiiri yookairavai. Mo mmata muakiavau maisau suaivo pinaa tuaanavai vaikio pinama yeennarairaivo mmuakia mmatavau vairavai.