A'ntigi'tenu Mamu'no' si Yesus ¹ Sadanu i Yesus nakasu'e'ite napa'i'da'onu lrilring-lrilringnu iye', i Sie' nabo'ka' su tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne kasaba': ² "Kumu' nati'ho'te tou dongka dua lroumai, kite kasampelrantenu Paskah, bo Ana'nu TOumata dongka di'ngan a'ko gantongan su salib." ³ Pa'lrusu'nu ene', si'de mangangi'moho' makati'mbonan bo gagudang-gagudangnu bangsa ene' (Yahudi) dongka paha'nsa' madi'nga'-di'ngan su komalrigi'nu Mangangi'moho' Lra'mo' adenne i Kayafas. ⁴ Bo, si'de nahimpudu'nga'ntenu maho'go' si Yesus agenu baboto'sa'n bo bu'no'n. ⁵ Tou manen ingene si'de nangu'lri' kasaba': " Adi'e'i ene' kalrimu'a'n naitana' su lrou pati'ade'nan palretene' adi'e'i pai bu'ngkaha'nu toumata da'kelre'." I Yesus Nibu'ha'nu Lra'na Ageni Tou Babi'nei Singkatau. ⁶ Putu'nu lrou iye', sadanu i Yesus pai su Betania, su balreini Simon kasaba' masaki'nu Kusta, ⁷ pai babi'nei singkatau sinaini Sie' pakou-pakou agenu bo'tolro'nu pualam kokonio naheme' agenu lrana' mabi'ngi' kasaba' lruanne malragada' tumani, bo i tou babi'nei ene' napabo'so'nu lrana' ene' su ti'mbonanni Yesus sangkungnu i Sie' kahaga'sa'nu kuma'n ho'mpong-ho'mpong. ⁸ Sadanu tuma'-tu'hu' tima'-tu'hu'Ne nakabua su kalri'mu'ne ene', si'de kasaba' natingka'u'pi agenu bahi'ga' kasaba': "Nakudabo ene' galre' lro'mbo ta'ya si katana'nne ? ⁹ Yoka, lrana' mabi'ngi' ene' dongka paba'lru' agenu lruan malragada bo do'itine' dongka bi'hei su toumata taulrebo." ¹⁰ Manen ingene, i Yesus, mati'ho'nu apamainu ene', bo nabo'ka' si si'de kasaba': "Nakudabo kumu' mapadado'iti'nu kalri'mu'ni tou babi'nei ene' ? Yoka i sie' mapakalri'mu'nu mapi'a' si Sia'." ¹¹ Yoka, kumu' tumana' su makatagu'a'n hahage' agenu toumata-toumata taulrebo', tou kumu' tumana' su ta'ya makatagu'a'n si Sia'. ¹² Sadanu i tou babi'nei iye' nanaho'sobo'nu lrana' mabingi' su a'o'Ku, ene' kinalri'mu'nete yoka mapata'kede'tenu lribi'ngKu. ¹³ IYa' mapa'i'da'o'nu tu'tu'ne si kumu' tou su tampa apamainu Injil iye' pinalrilring su nakati'ku'nu dunia, apanu pinakalri'mu'teni tou babinei iye' dongka pakasaba' lragi su sa'i'nu pata'hunu'ng si sie'." A'ntigi'nu Mapasalri'ba'ni Yesus. ¹⁴ Pa'lrusu'nu ene', singkatau bua'nu tuma'-tu'hu'Ne, adenne i Yudas Iskariot, kasaba' na'konu mangangi'moho'-mangangi'moho' makati'mbonan, ¹⁵ bo nabahi'ga' kasaba': "Apanu bi'hei ngkumu' si sia' adabo iya' mango'ngkoho' si Sie' si kumu' ?" Bo si'de nangu'lri' tou i sie' dongka bi'han tulru'mpulro' (30) mahensengnu bido. ¹⁶ Bo, putu'nu lrou ene', i sie' nande'a' kalruase'n pi'a'ne kasaba' mango'ngkoho' (mami'hei) si Yesus. Sasalrangka'nnu Patiadenan (Paska). ¹⁷ Su galre'-galre' i, naitana'ken su lrou sa'humpu'nnu Hoti Ta'ya si Hapa'ngne, si'de tuma'-tu'hu'Ne kasaba' sinaini Yesus agenu kaki'na'en kasaba': " Su suntenu kasibi'Nu kami' mapasa'lrangka'nu kuma'n paska si Kau ?" ¹⁸ I Yesus nangi'ndo' kasaba': " Su'te su Banua, bo de'a' singkatau agenu tu'hu'n si sie' tou " I Me'tehe' nangu'lri'te kasaba' ko'ti'Ne malrapa'te. I Sie' dongka mapati'a'dennu Paskah su balreinu agenu tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne. " ¹⁹ Bo si'de tuma'-tu'hu'Ne napakalri'mu' mantu'hu' su apanu tu'hunni Yesus si si'de, bo napasa'lrangka'nu Paskah ene'. ²⁰ Su galre'-galre' i, lrou kahaga'sa'tenu humibi', i Yesus kasaba' himo'mpong kima'n nadi'nga'-di'ngan agenu mapulro'-duanu tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne. ²¹ Bo, kahaga'sa'kennu si'de magingka'n, i Sie' nabahi'ga' kasaba': "IYa' mapai'da'o'nu tu'tu'ne si kumu' tou singkatau su salra' ngkumu' dongka masalri'ba' si Sia'." ²² Atei nsi'de nadodou bo si'de nahingki'na'e'n ageNe kasaba': tanga'-tangada' ene' ta'ya iya', Mabu ?". ²³ Bo, i Sie' nangi'ndo' kasaba': "I sainu dongka mapahu'ngnu lri'ma'ne su hu'a'ngnu panganginuma'nKu, i sie' kasaba' dongka masalri'ba' si Sia'. ²⁴ Ana'nu TOUmata dongka mati'mbusu' mantuhu' su apanu pinamo'he'te su kagagioNe. Tou ingene', nabodi'to'te i tou toumata ene', yoka napasalri'ba'teni Tou Ana'nu TOUmata ene' ! Naha' pi'a'ne i sie' kasaba' ta'yamai pinatoumata." ²⁵ Pa'lrusu'nu ene' i Yudas, kasaba' dongka mango'ngkoho' (mami'hei) si Yesus, nabo'ka' si Sie', kasa'ba' tangada' ene' ta'ya iya' Rabi ?" Senebo i Yesus nabahi'ga' si Yudas kasaba': " I kau napabo'ka'nete". Mapata'hundu'ngnu A'o' bo Daha'ni Cristo. ²⁶ Sadanu si'de kahaga'sa'tenu kuma'n, i Yesus nanga'lra' hoti. Bo, sadanu nango'mpumai, i Yesus napamasa'-masa'ne bo bini'heiNe su si'de tuma'-tu'hu'Ne agenu tu'hun kasaba': " A'lra'te bo panga'nte, iye'nu kasaba' a'o'Ku." ²⁷ Pa'lrusu'nu ene', i Sie' nanga'lra' panganginuman, nami'hei sukur, bo bini'heiNe si si'de agenu tu'hu'n kasaba': "Kumu' maya panginungte. ²⁸ Yoka, iye'nu kasaba' da'ha'Ku, da'ha'nu kodou, pinabo'so' su nga'sa' toumata yoka mapa'a'mpungnu dosa-dosa nsi'de. ²⁹ IYa' mangu'lri' si kumu' tou IYa' ta'yate manginung kasau bua'nu anggur iye', bua'nu lrou iye' maida'o su lrou kasaba': Iya' dongka manginung anggur bu'hu' age ngkumu' su hu'a'ngnu komalrigi'ni YAma'Ku." ³⁰ Sadanu napaka'ntarnu dayou insau, si'de kasaba' na'konu bukidi'nu Zaitun. I Petrus dongka mapasalri'ba'ni Yesus. ³¹ Pa'lrusu'nu ene', i Yesus nabahi'ga' su tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne, kasaba': " Kumu' maya dongka maitada' su sa'i'Ku pa'lrusu'nu hibi' iye'. Yoka' paite naibo'he' kasaba': " IYa' dongka malrubaga' si tou mamame'ho'nu domba-domba, bo domba-domba bua'nu ko'mpolro'nu ene' dongka mata'hede'-ta'hede' . Bukni Zakharia 13: 7. ³² Tou manen ingene', sadanu IYa' nabi'a'ha'mai kasau, IYa' dongka mamo'na si kumu' ma'konu Galilea." ³³ I Petrus nabahi'ga' kasaba': " Tou manen mayanu toumata maitada' su sa'i'ni Kau, iya' kasaba' ta'yamai maitada'." ³⁴ Senebo i Yesus nabo'ka' si sie' kasaba': "IYa' mengu'lri'nu tutu'ne si kau tou ta'ya mano' su hibi' iye', su po'nanu manu ta'yaken kimuku', i kau namapa'ha'te katulru' si Sia'." ³⁵ I Petrus nabo'ka' si Sie' kasaba': " Manen iya' maida'o' su matei ageNu, iya' kasaba' ta'yamai mamapa'ha' si Kau !." Maya tuma'-tu'hu' ba'lriNe kasaba' nabahi'ga' mapada'-pada' ageni Petrus. I Yesus Nango'mpu' su Lrinsadanu Getsemani. ³⁶ Senebo i Yesus naisupu' agenu tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne su tampa adenne Getsemani bo i Sie' nabo'ka' si si'de kasaba': "Ho'mpongte su sie', yoka IYa' ma'ko mango'mpu ta'ya madau". ³⁷ Bo, i Sie' nani'ngan si Petrus bo duangkatau ana'ni Zebedeus ageNe, bo i Sie' nana'humpu'ntenu kabo'ho'kannu atei madodou bo lrumolro', ³⁸ Pa'lrusu'ne ene', i Sie' nabahi'ga' si si'de kasaba': " AteiKu lrimolro' tumani, o'ngkamai nakapa'nda'ngtenu matei. Patulraute su sie' bo kumu' galre'te mane'bei-nebei ageKu." ³⁹ Bo, i Sie' name'ho' kodio, yobo napasu'mpuhuku'nu duhu'Ne su tana' bo nango'mpu' agenu bahi'ga' kasaba': "YAma-Ku, adabo bo'bodo'ne, intabo palrisa' panganginuman iye' bua'nu a'oKu. Tou manen ingene, adi''e'i pantu'hu-tu'hu' su sibi'Ku, tou pantu'hu'te su sibi'Nu' " ⁴⁰ Pa'lrusu'nu ene', i Sie' sinai simelrei su si'de tuma'-tu'hu'Ne bo nakadapata' si'de kahaga'sa'kennu tiki-tiki. Senebo, i Sie' nabahi'ga' si Petrus kasaba': " Yo, i kau ta'yamai makata'hang manebei ageKu su hu'a'ngnu sinjam (1 jam) ? ⁴¹ Botebo manebei bo mango'mpu' palretene' kumu' ta'ya mana'bo su hu'a'ngnu papanda'ngen (pangkulru'). ⁴² I Yesus na'ko su kaduane bo nango'mpu', agenu bahi'ga'Ne kasaba': " YamaKu, adabo bo'bodo'ne iye' kagre'te kahumpage'nKu su kagagionu inumanKu, pabaya'te ene' dongka mualri' su sibi'Nu." ⁴³ Ka'pasa'ken, IYa' timando bo nakadapata' si'de kaha'ga'sa'kennu tiki-tiki, yoka mata nsi'de nabaha'tenu tampatiki'. ⁴⁴ Senebo, i Sie' nani'ndenan si si'de, bo nabei kasau su katu'lru'ne na'ko nango'mpu', agenu babo'ka'en-baboka'en mapada'-pada'. ⁴⁵ Senebo i Yesus nabei timando kasau su si'de tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne agenu bahi'ga' kasaba': "Pati'ki'te kumu' bo a'ngkede'te. Selrei, ko'ti'ne malrapa'te kasaba' Ana'nu Toumata dongka po'so' su lrimanu toumata-toumaata bardosa. ⁴⁶ Bango'nte, botebo kite ma'kote. Selrei, i tou toumata mango'ngkoho' si Sia' malrapa'te. Pinaho'go'n si Yesus. ⁴⁷ Kahaga'sa'kennu i Yesus bahi'-bahi'ga' agenu si'de tuma'-tu'hu'Ne, i Yudas, i tou singkatau bua'nu mapulro'-duanu tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne kasaba' naisupu'te. Agenu di'nga'-di'ngante toumata da'kelre' pakou-pakoute tangkung bo baba'ngkuhu', kasaba' toumata-toumatanu mangangi'moho'-mangangi'moho' lra'mo bo gagudang-gagudangnu bangsa Yahudi ene'. ⁴⁸ Taya mano', i tou mango'ngkoho' si Yesus nami'hei si si'de bo'basa' kasaba': "I sainu mu'a'nku, ene'te i Sie'nu, ho'go'n." ⁴⁹ I Yudas nanahi'oko' lrimapa' si Yesus agenu bahi'ga' kasaba': " Silri' Rabi " Bo, i Yudas nangumu' si Yesus. ⁵⁰ I Yesus nangi'ndo' si sie' kasaba': "Nage, kalri'mu'te apanu kasibi'nu su sie'." Senebo toumata da'kelre' ene' lrima'pa', nana'mbe', bo naho'go' si Yesus. ⁵¹ Bo, selrei, singkatau bua'nu ha'nusu'nu tuma'-tu'hu'Ne kasaba' nambubulru' tangkungne bo nandu' si tou a'i'ngka'ni tou mangangimoho' lra'mo' ene' kasaba' nango'toho' ti'ngkahi'a'ne. ⁵² Pa'lrusu'nu ene', i Yesus himomoko' si sie' kasaba': "pasu' tanggungnu su ho'ma'ne, yoka mayanu toumata mapama'ke'nu pisou (tangkung) kasaba' dongka matei agenu tangkung. ⁵³ Yoka pini'kihi' ngkumu' IYa' ta'ya makapo'ha' mangkelrei si YamaKu, bo su galre'-galre' i i Sie' ta'ya makapasupu'nu mapulro-dua ko'mpolro'nu mababukuannu dompakon nao matu'lrung si Sia' ? ⁵⁴ Tou manen ingene, ene' ta'yaku kalri'mu'a'n yoka iye' mapahe'me' Buknu Kaolro' kasaba' tou mayane' iye' galre'tebe mua'lri' su kagagione ? ⁵⁵ Du'ngkulru'nu ene', I Yesus nabo'ka' su toumata da'kelre' ene' kasaba': " Apabo kumu' o'ngkamai sumadu mahaha'mpasa' yoka kumu' dinga'-di'ngante tangkung bo papangkuhu' sadanu maho'go' si Sia' ? Hunti'a' lrou, IYa' himo'mpong-ho'mpong mapatu'ntu' su hu'a'ngnu Sinagoganu Mabuduata bo kumu' ta'yamai maho'go' si Sia'. ⁵⁶ Tou manen ingene, mayane' iye' galre'te mu'a'lri' yoka mapahe'me' apanu pinaba'lro'te su hu'a'ngnu buk-buknu si'de mababa'lro'. " Senebo, maya tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne nani'ndenan bo naha'hi' bua'Ne. Si'de Makati'bonannu Yahudi Nagoguta si Yesus. ⁵⁷ Si'de kasaba' naho'go' si Yesus nani'ngan si Sie' simadu si Kayafas, i tou Mangangi'moho' Lra'mo', kasaba' su tampa pinahahi'mungan agenu si'de papandei-papandeinu Torat bo si'de gagudang-gagudangnu Yahudi. ⁵⁸ I Petrus kasaba' timuhu' si Yesus bua'nu madau, naida'o su lri'nsadani tou mangangi'moho' lra'mo' ene'. Bo, i Petrus simu' himo'mpong agenu si'de tuma'-toho' yoka masibi'nu sumelrei apanu dongka mu'alri' si Sie'. ⁵⁹ Su galre'-galre' i, si'de mangangi'moho' makati'mbonan bo maya hoho'nu Sanhedrin kasaba' mande'a' si si'de ha'nusu' makasa'hidi' mangkedo palretene' i Yesus kasaba' dongka makade'a ha'he'po'a'nnu papatei. ⁶⁰ Tou manen ingene, si'de kasaba' ta'yamai nakade'a si tou makasahi'di' mangkedo singkau, manen kasaba' nga'sa'nu naisupu' bua' nsi'de (makasahidi' mangkedo). Senebo, pai dua-ngkatau nana'hidi' ⁶¹ kasaba' i Sie' nangu'lri'tenu makapo'ha' mapago'gaha'nu Sinagoganu Mabuduata iye' bo ene' dongka bangonanNe kasau su hu'a'ngnu tulru' lrou." ⁶² Pa'lrusu'nu ene', i tou Mangangi'moho' Lra'mo' time'ngede' bo nabahi'ga' si Yesus kasaba': "Apabo i Kau ta'ya si pangi'ndo'ne ? Apanu pinaida'otenu toumata nanahi'di' iye' ?" ⁶³ Manen ingene, i Yesus ta'yamai napako'bo'nu mo'hongNe. Bo. i tou mangangi'moho' lra'mo ene' nabo'ka' si Yesus kasaba': " IYa' mate'ba si Kau su sa'i'nu Mabuduata kasaba' bi'a'ha' palretene' i Kau mabahi'ga' si kami', apabo i Kaunu kasaba' i Mesias, Ana'nu Mabuduata ?". ⁶⁴ I Yesus nabahi'ga' si sie' kasaba': " I kau napakasaba'tenu ene'. Tou manen ingene, IYa' mangu'lri' si kau tou bua'nu galre'-galre' i kumu' dongka makabua si Tou Ana'nu TOUmata kasaba' ho'mpong-ho'mpongte su ku'a'nenni Tou Mangkakaha'mata', bo i Sie' kasaba' dongka nao kasau su timbounu binaba'-binaba' (su kasaduanen). ⁶⁵ Pa'lrusu'nu ene', i tou Mangangi'moho' Lramo' nangge'he' lra'ku'ne bo nabahi'ga' kasaba': " I Sie' nababo'boho'te (nado'lra'te) ! Kite ta'yate makapama'ke'nu si'de sahi'di'. Selrei, su galre-galre' i kumu' nakadi'ngihi'te apanu pinado'lra'Ne. ⁶⁶ Apanu pini'kihi' ngkumu ?" Si'de makati'mbonannu Yahudi ene' nangi'ndo' kasaba' " I Sie' bo'bodo'ne hepo'a'nnu papatei." ⁶⁷ Pa'lrusu'nu ene', si'de nangudu' duhu'ni Yesus bo nangi'nsulru' si Sie', bo toumata ba'lrine' nanampeleng si Sie'. ⁶⁸ Si'de nabahi'ga' kasaba': "Saba'te bo'boho'ne si kami' i Kau Mesias, to'nde'te i sainu nangi'nsulru' si Kau ?" I Petrus Namapa'ha' si Yesus. ⁶⁹ Su galre'-galre' i, i Petrus himo'mpong su lro'a'ngnu balrei bo pai mananu'su' babi'nei singkatau sinaini sie' agenu bahi'ga' kasaba': "I kau lragi nahahage' ageni Yesus, i tou Toumatanu Galilea ene'." ⁷⁰ Tou ene', pinapa'ha'ni Petrus su hibanu toumata nakati'ku' kasaba': "Iya' ta'ya mati'ho' apanu pinaba'hi'ga'nu. " ⁷¹ Sadanu i Petrus lri'mo'a'ngte bua'nu hahampede' sasu'a'n, pai mananu'su' babi'nei singkatau ba'lrine' nakabua si sie' bo i sie' nabahi'ga' su toumata-toumata su ti'ku'ne, kasaba': " Toumata iye' nadi'nga'-di'ngan ageni Yesus bua'nu Nazaret ene'. " ⁷² Bo, ka'pasa'ken i Petrus nanongkaha'(namapa'ha') si Sie' agenu te'ba kasaba' "Iya' ta'ya makakilra'lra' si tou TOUmata ene'. " ⁷³ Senebo ta'ya mano', toumata-toumata time'ngede' su sene' kasaba' lrimapa' si Petrus agenu bahiga' kasaba': " Tanga'-tangada' i kau lragi naihe'ken su ko'mpolro' nsi'de yoka babo'ka'nu napakiselrei kagagionu a'o'nu." ⁷⁴ Senebo, i Petrus nana'humpu'ntenu mababo'boho' bo mate'ba agenu bahi'ga' kasaba': " Iya' taya makakilra'lra' si tou TOUmata iye'." Bo singkakoa, manu' kumaku'ku' kimu'ku'mai. ⁷⁵ Bo, i Petrus nakata'hundu'ng su apanu pinaba'hi'ga'teni Yesus, kasaba': " Su po'nanu manu' kumu'ku', i kau dongka mamapaha' si Sia' su katu'lru'nete." Pa'lrusu'nu ene', i Petrus lrimo'a'ng bo kimaha'-kaha' agenu atei nadodou.