Si'ndigi'nu Masasuan ¹ Su lrou ene', i Yesus lrimo'a'ng bua'nu balrei bo na'ko himo'mpong su pandihi'nu lrouhu'. ² Bo, toumata da'kelre' naha'nsa si Sie'. Ingenebo, i Sie' na'bi su sakaen bo himo'mpong, bo maya toumata da'kelre' ene' tenge'-tengede' su pandihi'nu lrinou'. ³ Bo, i Sie' nangu'lri' kanga'sa'nu apamai si si'de su kagagionu si'ndigi', babo'ka'Ne kasaba': " Pai masasuan singkatau na'ko napasamboinu mbene, ⁴ bo sadanu i sie' nasasuan (napasamboi), manenpi'da mbene kasaba' nana'bo su pandihi'nu dalren, bo kumakahoa-kumakahoa sinai bo kiman mbene ene naida'o' su nasuei. ⁵ Mbene ba'lrine' nana'bo su palraese', kasaba' ta'ya si tana'ne magana'ng, bo nanahi'oko' himosou manen tana'ne kasaba' ta'ya makapalra' (madalrung)' ⁶ Manen ingene, sadanu matanulrou lrimotou, sasuan ene' kasaba' kinasagaden agenu i'ha'nu sa'hansa'ng. Bo, yoka kasaba' ta'yamai si ha'mu'ne, sasuan ene' himangu. ⁷ Mbene ba'lrine' nana'bo su salra'nu tingkayuan lradangen, bo tingkayuan lradangen ene' kasaba' himosou, bo nalri'mpi' sasuan tutu'ne ene'. ⁸ Manen ingene, mbene ba'lrine' kasaba' nana'bo su tana' mapi'a' bo napabo'lroso'nu bu'ane, kasaba': maha'tusu' su kipi'ne, nung pulro' su kipi'ne, bo tulru' mpulro' su kipi'ne. ⁹ "I sainu pai ti'ngkahia', intabo i sie' mandi'ngihi'." I Yesus Nangajar (Napatu'ntu') Agenu Si'ndigi'. ¹⁰ Bo, tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'ni Yesus lrimapa' bo naki'na' si Sie' kasaba': "Nakudabo i Kau nabahi'ga' si si'de su kagagionu bahi'ga' si'ndigi' ?" ¹¹ I Yesus nangi'ndo' si si'de kasaba': " Si kumu' bini'heite kodounu makati'ho' su' kagagionu babu'nian su Komalrigi'nu Dompakon, tou diming si si'de. ¹² Yoka, i tou toumata makatagu'an, i sie'nu dongka bi'han bo makadea da'kelre'. Manen ingene', i sainu ta'ya makatagu'an, kasaba' apanu paite si sie', ene' dongka a'lra'en. ¹³ Yoka ingenebo, iya' nabahi'ga' si si'de agenu bahi'ga' si'ndigi' yoka sadanu si'de kasaba' nakabuate, si'de ta'yamai makabua, bo sadanu si'de nakadi'nghi'te, si'de ta'yamai makadi'ngihi' bo makasi'lrigi'. ¹⁴ Ha'nusu' si si'de, ene' pinato'mpodo'tenu baba'lro'ni Yesaya kasaba': "Agenu ti'ngkahi'a kumu' dongka mandi'ngihi', tou ta'yamai makasi'lrigi'ne. Bo, agenu mata kumu' dongka makabua, tou ta'yamainu makasalri'sigi'ne." ¹⁵ Yoka ateinu bangsa iye' kasaba' kimapa'lra'te, ti'ngkahi'a nsi'de dimo'do'tenu madadi'ngihi', bo si'de nanu'lrubu'te mata nsi'de. Yoka adabo ta'yamai ingene', si'de tantu makabua agenu mata nsi'de, bo makadi'ngihi' agenu ti'ngkahia nsi'de, bo makasi'lrigi' agenu atei nsi'de, mante si'de mahimbalrui mabei si Sia' bo dongka papi'a'Ku. Bukni Yesaya 6: 9 - 10. ¹⁶ Tou manen ingene, kina'kampete'mai mata ngkumu' yoka makabua bo ti'ngkahi'a ngkumu' yoka makadi'ngihi'. ¹⁷ Iya' mapaba'hi'ga'nu tu'tu'ne si kumu' kasaba': nga'sa'nu mababa'lro' bo toumata-toumata banar masibi'nu makabua su apanu kinabuate ngkumu', tou ta'yamai makabuanu ene, bo lragi masibi'nu mandi'ngihi' su apanu kinadi'ngihi'te ngkumu', tou ta'yamai makadi'ngihi'nu kagagione. Salri'sigi' Kagagionu Si'ndigi'nu Masasuan. ¹⁸ "Yoka ingenebo, padadi'ngihi' ti'a'sa'nu si'ndigi' kagagionu masasuan (masasamboi). ¹⁹ Sadanu toumata nakadi'ngihi'te bahi'ga'nu Komalrigi' bo ta'ya makasi'lrigi'ne, i tou dalrai kasaba' sinai bo naha'mpasa' apanu nisasuante su hu'a'ngnu ateinu toumata ene'. Iye'tenu toumata kasaba' ateine kinasasuanentenu mbene su pandihi'nu dalren. ²⁰ Kagagionu mbene kinasuan su tampa-tampa palraese', kasaba' kagagionu toumata nakadi'ngihi'te Bahi'ga'nu Mabu bo padalrese' nanirimane agenu lri'aga, ²¹ tou mbene ene' ta'ya napahosounu hamu' madalrung su hu'a'ngnu a'o'ne bo nakabanua ta'ya nataha'ng. Bo, sadanu i sie' kinarimbasmai mangase' kinasampelra'ntemainu i'dopo' madadi'ha yoka su sa'i'nu Bahi'ga' ene', i sie' galre'-galre' naisumpu'huku' (nana'bo). ²² Mbene nana'bo su tolro'a'danu tingkayuan lradangen kasaba' i tou toumata nakadi'ngihi'tenu Bahi'ga' (kaolro') ene', tou senebo kinabo'hokantenu talrounu dunia bo kina'a'kalre'ntenu ho'ko' kasaba' nanese'ge'te Bahi'ga' ene' palretene' ta'yamai napalro'a'ngnu bu'ane. ²³ Manen ingene, mbenenu toumata kasaba' naisuan su tana' mapi'a', ene'tenu toumata nakadi'ngihi'tenu Bahi'ga' ene' bo nakasi'lrigi'ne. I sie'nu tanga'-tangada' napalro'a'ngnu bu'ane bo nakapa'ntasa' su kanga'sa'nu: maha'tusu' (100) su kipi'ne, nung-pulro' (60) su kipi'ne, bo tulru'-mpulro' (30) su kipi'ne." Si'ndigi' Kagagionu Duku Kakota'e'n bo Gandum. ²⁴ I Yesus napai'da'onu si'ndigi' ba'lrine' si si'de agenu bahi'ga'Ne kasaba': "Komalriginu Dompakon ene' kasi'ndigi' su o'ngkamai toumata napasamboitenu mbene mapi'a' su sangkoi nsi'de. ²⁵ Tou sadanu toumata-toumata kahaga'sa'kennu tiki'-tiki', seke' nsi'de sinai bo napasamboi lragi mbenenu du'ku kako'a'ten su salra'nu mbenenu gandum, bo nani'ndenan. ²⁶ Sadanu sasuan tu'tune' himosoumai bo napalro'a'ngtenu bu'ane, ingene lragi mbenenu du'ku kako'a'ten kasaba' himosou nadi'nga'-di'ngan. ²⁷ Senebo, a'i'ngka'-a'i'ngka'ni tou makatagu'a'n sangkoi ene' sinai bo naki'na' si sie' kasaba': "Gudangne, dimingbo i kau napasamboinu mbene mapi'a' su sangkoinu ? Yo, bua' nunte himosou sasuannu du'ku kako'a'ten ene' ? ²⁸ I Sie' nangi'ndo' si si'de kasaba': " I tou seke' singkataunu napasamboine". Senebo, a'i'ngka'-a'i'ngka' ene' nabo'ka' si sie' kasaba': "Apabo i kau masibi' adabo kami ma'ko bo mapaha'nsa'nu du'ku kakoa'ten ene' ?" ²⁹ Tou manen ingene, i tou makatagu'a'n ene' nangi'ndo' kasaba': "Adi'e'i ! Yoka' sangkungnu kumu' mapaha'nsa'nu du'ku-du'ku kako'aten ene', kumu' lragi dongka makabu'bulru' sasuannu gandum. ³⁰ Pabaya'te sidedua humosou madi'nga'-di'ngan maida'o su o'lrasa'mainu papantasen. Bo, sadanu mamantasa'temai, iya' dongka mangi'ngka' su si'de masasuan (masasamboi) kasaba': "Su sa'humpu'nnemai, paha'nsa' po'na maya du'ku-du'ku kako'aten ene' bo a'i'ki'an su ko'mpolro'ne yoka tutu'ngan. Senebo paha'nsa' maya papantasennu gandum bo ene' di'ngan su hu'a'ngnu gonggulrangku". Komalrigi'nu Mabuduata O'ngkamai Mbenenu Sesawi bo Hapang. ³¹ Pa'lrusu'nu ene' i Yesus napaida'o'nu bahi'ga' si'ndigi' ba'lrine' si si'de agenu bo'ka'Ne kasaba': "Komalriginu Dompakon ene o'ngkamai mbenenu Sesawi ni'a'lra'nu toumata bo pinasamboi su sangkoine. ³² Mbene ene kasaba' i'ngkakokonio bua'nu maya kagagionu mbene, tou sadanu himosoutemai, i sie' kasaba' lrumembo su kabagainu maya sasuanennu sangkoi ba'lrine' su sene', bo pi'lrasa'ne lrimamo' nu'a'lri' mpu'kayu palretene' tuma'-talra' tuma'-talra' su ngang sinai bo dimapo' su panga'-panga'ne." ³³ Senebo i Yesus napaida'onu si'ndigi' ba'lrine' si si'de kasaba': "Komalriginu Dompakon ene' o'ngkamai Hapang, ni'a'lra'nu babi'nei singkatau bo pino'so' su papukulra'nnu tu'lru' nsu'ka'nu topong, naida'o su maya papu'kulra'n ene' nahilrau agenu hapang. ³⁴ Maya apamainu ene' i Yesus napabo'ka' su toumata da'kelre' agenu si'ndigi'-si'ndigi, bo I Sie' ta'ya nabahi'ga' si si'de agenu bahi'ga' kasaba' diming si'ndigi'. ³⁵ Palretene' ene' kasaba' napato'mpodo'nu apamainu pinaba'lro'tenu si'de mababa'lro' su po'nane', kasaba': " Iya dongka mami'ka' mohongku agenu si'ndigi'-si'ndigi' , Iya' dongka mapabahi'ga'nu apamai apamainu nabu'ni' bua'kennu sa'humpunnu dunia kinalri'mu". Buknu Mazmur 78: 2. Si'ndigi'nu Du'ku Kako'aten su Sangkoi (Lridi'). ³⁶ Pa'lrusu'nu ene, i Yesus nani'ndenan toumata da'kelre' ene' bo simu' su hu'a'ngnu balrei. Bo, tuma'-tu'hu' tuma'-tu'hu'Ne sinaini Sie' bo nabahi'ga' kasaba': "Panalri'sigi'ken si kami' kagagionu si'ndigi'nu du'ku kako'aten-kako'aten su sangkoi." ³⁷ Bo, i'ndo'Ne si si'de kasaba': "Toumata napasa'mboinu mbene mapi'a' adenNe Ana'nu Toumata, bo ³⁸ sangkoi ene' kasaba' dunia iye'. Mbene mapi'a' kasaba' ana'-ana'nu Komalrigi', bo du'ku kako'aten kasaba' ana'-ana'ni tou dalrai, ³⁹ bo i tou seke' napasa'mboine ene' kasaba' i bihisi', bo o'lrasa'nu papantase'n kasaba' po'ndolro'nu dunia, bo si'de mamama'ntasa' ene' kasaba' si'de toumatanu kalrutuan. ⁴⁰ Pi'lrasa'ne, o'ngkamai ha'nsa'nu du'ku kako'aten dongka tutu'ngan su pu'tung, ingene lraginu dongka mu'a'lri' su po'ndolro'nu dunia. ⁴¹ Ana'nu Toumata dongka mangi'ngka toumata-toumatanu kalrutuanNe, bo si'de dongka mapaha'nsa'nu maya apamainu batu katada'n agenu toumata-toumata kasaba' nanga'lri'mu'te dada'lrai su hu'a'ngnu komalrigi'Ne (Kerajaan 100 Tahun Milenium), ⁴² bo dongka pamalre'ng su hu'a'ngnu pornonu pu'tungnu neraka. Su tampa ene' dongka pai gu'a'ngnu lro'lro' (kaha') bo isi mahingkahi'so'. ⁴³ Pa'lrusu'nu ene', toumata-toumata banar dongka sumuaya' o'ngkamai matanulrou su hu'a'ngnu Komalrigi'ni Yama Nsi'de. I sainu pai ti'ngkahi'a, intabo i sie' mandi'ngihi'. " Komalrigi'nu Dompakon O'ngkamai Ho'ko' Nalribing (su tana') bo Munti'a. ⁴⁴ "Komalrigi'nu Dompakon kasaba' o'ngkamai ho'ko' natumbu'n su hu'a'ngnu tana', kinade'a'nu toumata, senebo pinabu'ni'ne kasau su sangkoi. Bo, su lri'a'ganemai, i sie' na'ko naba'lru'nu maya a'pede'ne, bo doiti'ne ene' pinalru'a'nne sangkoi ene'. ⁴⁵ Ka'pasa'kenmai, Komalrigi'nu Dompakon kasaba' o'ngkamai i tou mababa'lru' na'ko nande'a' munti'a' masa'kata'. ⁴⁶ Sadanu i sie' nakahu'mpa'mainu munti'a' insau kasaba' lru'a'nne malragada', i sie' na'ko naba'lru'nu maya a'pede'ne bo lra'buhu'ne ene' pinalru'a'nne munti'a' ene'." Komalrigi'nu Dompakon O'ngkamai Pu'koto' Kasaba' Naheme'nu Ki'nasa'. ⁴⁷ "Ingene lragi, Komalrigi'nu Dompakon kasaba' O'ngkamai pu'koto' pinamalreng su hu'a'ngnu lra'odo, bo nakada'ku' su kanga'sa'nu kagagionu ki'nasa'. ⁴⁸ Sadanu pu'koto' ene' naheme'mai, ene' nihi'udu' nsi'de su salroyon bo himo'mpong, yoka mapaha'nsa'nu ki'nasa'-ki'nasa' ha'nusu' mapi'a' su hu'a'ngnu bi'ka'-bi'ka babagai, tou si'de lragi kasaba' napalro'mbo'nu ki'nasa'-ki'nasa' ta'ya mapi'a' (dalrai). ⁴⁹ Yo, ene'tenu dongka mu'a'lri' su po'ndolro'nu kapa'lrusa'nnu dunia. Si'de toumatanu kalrutuan dongkan lrumo'a'ng bo mapaha'e'nu toumata-toumata dalrai bua'nu toumata-toumata banar, ⁵⁰ bo mapama'lreng toumata-toumata dalrai ene' su hu'a'ngnu pornonu putung. Su tampa ene' dongka pai lro'lro' bo gu'a'ng yobo kahi'so'nu isi. ⁵¹ Apabo kumu' nakasi'lrigi'tenu mayane' iye' ? Si'de nangi'ndo' si Sie', kasaba': "Ode". ⁵² Bo, i Yesus nabahi'ga' si si'de kasaba': " Ingenebo, hunti'a' papandeinu Torat kasaba' nu'a'lri'te tuma'-tu'hu'nu Komalriginu Dompakon, i sie' o'ngkamai i tou makatagu'an balrei yoka i sie' napalro'a'ngtenu ho'ko' bu'hu' bo ho'ko' kahanga'n bua'nu komalrigi'ne." I Yesus Nito'ngkaha' bua'nu Banua KinatoumatanNe. ⁵³ Sadanu i Yesus nakasueite napaida'o'nu bahiga'-bahi'ga' si'ndigi' ene', i Sie nati'mbusu' bua'nu tampa ene'. ⁵⁴ Bo, sadanu Iya' naida'ote su Banua kasaba' kinatoumatanNe, i Sie' napatu'ntu' su sinagoga-sinagoga nsi'de palretene' si'de makakilringan bo mabo'ka': " Bua' nunte Toumata iye' kasaba' nakabelren tumatimumun bo kaha'mata'-kaha'mata' iye' ? ⁵⁵ Apabo i Sie' iye' kasaba': ana'ni tou mangangalri'mu' parkakasnu tahakayu ? Apabo i mamaNenu kasaba' i Maria, bo tu'adi'-tu'adi'Nenu kasaba': i Yakobus, i Yusuf, i Simon, bo i Yudas ? ⁵⁶ Apabo tu'adi'-tu'adi'Ne ha'nusu' babi'nei kasaba' pai su salra' ngkite ? Yo, bua' nunte Toumata iye' kasaba' nakade'a' apamainu mayanu' kaha'mata' iye' ?" ⁵⁷ Bo, si'de kasaba' kinao'pasa'Ne (kinado'nsolro'nu bahi'ga'Ne). Manen ingene, i Yesus nabahi'ga' si si'de kasaba': " I tou mababa'lro' singkatau ta'yamai silri'an su banuane manga'se' su balrei mbatangen, tou diming su banua ba'lrine'." ⁵⁸ Bo, Iya' ta'ya napakalri'mu' kanga'sa'nu kaha'mata' su sene yoka kinata'yannu iman nsi'de.