ในบางครั้ง ผู้ประพันธ์กล่าวบทสุภาษิตถึง "บุตรชายของข้า" นี่ไม่ได้ตั้งใจที่จะจำกัดพวกคำของสุภาษิตนั้นเฉพาะผู้ชายเท่านั้น แต่เป็นเพียงรูปแบบที่ใช้ส่งต่อคำแนะนำดังเช่นบิดากระทำกับบุตรชายของเขา
ปัญญาเป็นเพศหญิง
ผู้เขียนกล่าวเหมือนกับว่าบิดาสั่งสอนบุตรหลานของเขา
"ฟังอย่างรอบคอบ"
"เจ้าจะรู้วิธีการเข้าใจ" หรือ "เจ้าจะได้รับความเข้าใจ"
"สิ่งที่ข้ากำลังสอนเจ้าเป็นสิ่งที่ดี"
นี่อ้างถึงเวลาเมื่อผู้เขียนเป็นเด็กยังอยู่ภายใต้การดูแลของบิดาของเขา คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เมื่อข้ายังเป็นเด็กผู้ชายได้เรียนรู้จากบิดาของข้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)
ในที่นี้ คำว่า "อ่อนเยาว์" อ้างถึงวัยเด็กซึ่งเด็กยังอ่อนแอ มันเป็นรูปแบบการใช้คำที่เชื่อมด้วยคำสันธานด้วยคำว่า "โทน" คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ลูกโทนผู้อ่อนเยาว์" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-hendiadys)
ในที่นี้ คำว่า "ใจ" ใช้แทนจิตใจของบุคคลหนึ่ง ผู้เขียนกล่าวถึงการจดจำบรรดาถ้อยคำเหมือนกับว่าใจได้ยึดมั่นบรรดาถ้อยคำไว้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "จดจำอยู่เสมอว่าข้ากำลังสอนสิ่งใดแก่เจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
บิดาสอนบุตรหลานของเขาอย่างต่อเนื่องถึงสิ่งที่บิดาของเขาได้สอนเขา
"ทำงานหนักเพื่อรับปัญญาสำหรับตัวท่านเอง" หรือ "รับปัญญา"
"จดจำ"
"ยอมรับ"
ในที่นี้ คำว่า "ปาก" ใช้แทนบุคคลผู้พูด คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "สิ่งที่ข้ากำลังพูด" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)
ผู้เขียนกล่าวถึงปัญญาเหมือนกับเป็นผู้หญิงที่ปกป้องบุคคลหนึ่งผู้ซึ่งซื่อสัตย์ต่อเธอ (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-personification และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
นี่สามารถกล่าวในรูปประโยคบอกเล่าได้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ยึดมั่นต่อปัญญา" หรือ "ซื่อสัตย์ต่อปัญญา"
"รักปัญญา"
บิดาเสร็จสิ้นการสอนบุตรหลานของเขาถึงสิ่งที่ได้สอนเขาไปแล้ว
"คุณค่าของความเข้าใจมีค่ามากกว่าทั้งหมดที่เจ้ามี"
ผู้เขียนกล่าวถึงปัญญาเหมือนกับเป็นผู้หญิงและปัญญาให้เกียรติที่ยิ่งใหญ่แก่บุคคลหนึ่งเหมือนกับว่าปัญญาได้ยกบุคคลนั้นขึ้นสู่ที่สูง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "หากเจ้าทะนุถนอมปัญญา เธอจะให้เกียรติที่ยิ่งใหญ่แก่เจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-personification และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
รู้สึกหรือแสดงความรักยิ่งใหญ่สำหรับบางคนหรือบางสิ่งบางอย่าง
ผู้เขียนกล่าวถึงปัญญาเหมือนกับเป็นผู้หญิงและบุคคลที่ให้คุณค่าของปัญญาเหมือนกับบุคคลนั้นวางแขนของเขารอบเธอ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "หากเธอรักปัญญาอย่างมาก ปัญญาจะเป็นเหตุให้ประชาชนให้เกียรติเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-personification และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงเกียรติที่บุคคลหนึ่งจะมีจากการได้รับปัญญาเหมือนกับปัญญาได้วางมาลัยไว้บนศีรษะของบุคคลนั้น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ปัญญาจะเป็นเหมือนกับมาลัยบนศีรษะของเจ้าซึ่งแสดงเกียรติอันยิ่งใหญ่ของเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
สิ่งที่ถักทอเป็นวงกลมทำมาจากใบไม้หรือดอกไม้ต่างๆ
ผู้เขียนกล่าวถึงเกียรติที่บุคคลหนึ่งจะมีจากการได้รับปัญญาเหมือนกับปัญญาได้วางมงกุฎไว้บนศีรษะของบุคคลนั้น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ปัญญาจะเป็นเหมือนกับมงกุฎงามบนศีรษะของเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
"ฟังอย่างรอบคอบว่าข้าพเจ้าสอนสิ่งใดแก่เจ้า"
"เจ้าจะมีชีวิตอยู่หลายปี"
ผู้เขียนกล่าวถึงการสอนบุตรชายของเขาให้มีชีวิตอย่างมีปัญญาเหมือนกับเขาได้นำทางบุตรชายของเขาตามวิถีทางทั้งหลายซึ่งผู้หนึ่งอาจพบปัญญา "ข้ากำลังสอนเจ้าถึงวิธีการมีชีวิตอย่างมีปัญญา ข้ากำลังอธิบายการดำเนินชีวิตในทางที่ถูกต้อง" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ทั้งสองวลีนี้สื่อความหมายเหมือนกัน ผู้เขียนกล่าวถึงการตัดสินใจและการกระทำทั้งหลายซึ่งบุคคลหนึ่งกระทำเหมือนกับว่าบุคคลนั้นจะเดินหรือวิ่งตามวิถีทางและบุคคลนั้นจะประสบความสำเร็จเหมือนกับวิถีทางนั้นไม่มีสิ่งกีดขวางซึ่งจะทำให้บุคคลนั้นสะดุด คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เมื่อเจ้าวางแผนบางอย่าง เจ้าจะประสบความสำเร็จในสิ่งที่เจ้ากระทำ" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-parallelism)
ผู้เขียนกล่าวถึงการจดจำของบุคคลผู้ซึ่งเขาได้เรียนรู้เหมือนกับ "คำสั่งสอน" เป็นสิ่งที่บุคคลนั้นสามารถยึดมั่นไว้ได้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เชื่อฟังอย่างต่อเนื่องซึ่งข้าได้สอนเจ้าไปแล้วและอย่าลืมมัน" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงการรักษาวินัยในชีวิตของบุคคลหนึ่งเหมือนกับมันเป็นชีวิตของบุคคลนั้น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เพราะมันจะรักษาชีวิตของเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
ผู้เขียนกล่าวถึงการกระทำของบุคคลหนึ่งเหมือนกับว่าบุคคลนั้นเดินตามวิถีทาง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "อย่ากระทำในสิ่งที่คนชั่วกระทำและอย่าร่วมในการกระทำทั้งหลายของคนชั่วร้าย" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
"หลีกเลี่ยงวิถีทางของคนชั่ว"
พวกเขาอาจจะนอนหลับจริงๆ แต่ผู้เขียนใช้การกล่าวเกินจริงที่แสดงออกอย่างจริงจังว่าพวกเขาปรารถนาจะกระทำในสิ่งที่ชั่วร้ายทั้งหลาย (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-hyperbole)
ผู้เขียนกล่าวถึงประชาชนไม่สามารถนอนหลับได้เหมือนกับว่าการนอนหลับเป็นสิ่งที่บุคคลหนึ่งขโมยไปจากพวกเขา พวกเขาอาจจะนอนหลับจริงๆ แต่ผู้เขียนใช้การกล่าวเกินจริงที่แสดงออกอย่างจริงจังว่าพวกเขาปรารถนาจะกระทำในสิ่งที่ชั่วร้ายทั้งหลาย คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "พวกเขาไม่สามารถนอนหลับได้" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-hyperbole และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงสาเหตุที่เป็นอันตรายต่อผู้อื่นเหมือนกับว่ามันเป็นเหตุให้ผู้นั้นสะดุด คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "จนกว่าพวกเขาทำอันตรายต่อบางคน (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ความหมายที่เป็นไปได้ คือ 1) นี่คือคำอุปมาซึ่งผู้เขียนกล่าวถึงประชาชนเหล่านี้กระทำความชั่วร้ายและความรุนแรงอย่างต่อเนื่องเหมือนกับพวกเขากินและดื่มสิ่งเหล่านั้นเหมือนผู้หนึ่งคงจะกินดื่มขนมปังและเหล้าองุ่น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ความชั่วร้ายเหมือนกับขนมปังที่พวกเขากินและความรุนแรงเหมือนกับเหล้าองุ่นที่พวกเขาดื่ม" หรือ 2) ประชาชนเหล่านี้กินอาหารและเครื่องดื่มของพวกเขาโดยกระทำความชั่วร้ายและความรุนแรง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "พวกเขากินขนมปังซึ่งพวกเขาได้รับโดยการกระทำสิ่งชั่วร้ายทั้งหลายและดื่มเหล้าองุ่นซึ่งพวกเขาได้รับผ่านความรุนแรงมาโดยตลอด" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงการกระทำและวิถีการดำเนินชีวิตทั้งหลายของคนชอบธรรมเหมือนกับว่าพวกเขาคือ "วิถีทาง" หรือ "หนทาง" เมื่อพวกเขาเดินไป คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "วิถีการดำเนินชีวิตของคนชอบธรรม" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนเปรียบเทียบวิถีทางของคนชอบธรรมเหมือนกับดวงอาทิตย์ขึ้น ซึ่งหมายถึงพวกเขาได้รับความปลอดภัยเพราะพวกเขามีแสงสว่างที่มองเห็นทางที่พวกเขากำลังเดิน คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "คนชอบธรรมเดินตามวิถีทางของพวกเขาอย่างปลอดภัยเพราะแสงอาทิตย์ยามเช้าส่องสว่างบนทางและเริ่มสว่างขึ้น" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)
นี่อ้างถึงรุ่งอรุณหรือดวงอาทิตย์ขึ้น
นี่อ้างถึงเวลากลางวันซึ่งแสงอาทิตย์ส่องสว่างมากที่สุด คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "จนกระทั่งแสงอาทิตย์ส่องสว่างอย่างมาก" หรือ "จนกระทั่งกลางวันอย่างเต็มที่" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)
ผู้เขียนกล่าวถึงการกระทำและวิถีการดำเนินชีวิตทั้งหลายของคนชั่วเหมือนกับพวกเขาเป็น "วิถีทาง" หรือ "หนทาง" เมื่อพวกเขาเดินไป คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "วิถีการดำเนินชีวิตของคนชั่ว" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนเปรียบเทียบทางของคนชั่วเหมือนความมืด ซึ่งหมายถึงพวกเขาอยู่ในอันตรายอยู่เสมอเพราะพวกเขาไม่มีแสงสว่างที่จะมองเห็นที่ที่พวกเขากำลังเดิน คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "คนชั่วเดินอย่างอันตรายตามวิถีทางของพวกเขาเพราะพวกเขาไม่มีแสงสว่างที่สามารถมองเห็นได้" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)
ผู้เขียนกล่าวถึงประสบการณ์อันตรายเหมือนกับการสะดุดกับสิ่งที่อยู่ตามวิถีทางที่บุคคลนั้นเดินไป คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "พวกเขาไม่รู้ว่าทำไมพวกเขาประสบกับอันตรายและโชคร้าย" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
"ฟังอย่างรอบคอบ"
ในที่นี้ คำว่า "หู" ใช้แทนบุคคลผู้กำลังฟัง ผู้เขียนกล่าวถึงการฟังบางคนอย่างตั้งใจเหมือนกับการเอนไปข้างหน้าซึ่งนั่นทำให้หูเข้าไปใกล้กับผู้พูด คำว่า "การพูด" สามารถกล่าวเป็นคำกริยาได้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ฟังบางสิ่งบางอย่างอย่างตั้งใจซึ่งข้ากำลังพูดอยู่" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-abstractnouns)
ผู้เขียนกล่าวถึงการคิดเกี่ยวกับบางสิ่งบางอย่างอยู่เสมอเหมือนกับเป็นการเก็บมันไว้ในที่ที่ผู้หนึ่งสามารถเห็นมันได้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "อย่าหยุดคิดถึงพวกเขา" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงการจดจำบางสิ่งบางอย่างเหมือนกับเป็นการเก็บมันไว้ในใจของผู้หนึ่ง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "จดจำพวกเขาไว้อยู่เสมอ" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงบรรดาถ้อยคำของเขาที่รักษาชีวิตของบุคคลหนึ่งเหมือนกับว่าพวกเขาเป็นชีวิตของบุคคลนั้น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "บรรดาถ้อยคำของข้าให้ชีวิต" หรือ "สิ่งทั้งหลายที่ข้าพูดได้ให้ชีวิต" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
ผู้เขียนกล่าวถึงความเข้าใจในบรรดาถ้อยคำของเขาอย่างเต็มที่เหมือนกับบุคคลนั้นได้ค้นหาและเสาะหาถ้อยคำเหล่านี้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "คนเหล่านั้นผู้ซึ่งเข้าใจและฝึกฝนถ้อยคำเหล่านั้น" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
คำว่า "ของพวกเขา" อ้างถึง "คนเหล่านั้นผู้ค้นพบถ้อยคำเหล่านี้" ประธานของวลีนี้สามารถประยุกต์จากวลีก่อนหน้านี้ได้ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "บรรดาถ้อยคำของข้าจะให้สุขภาพที่ดีแก่ร่างกายทุกส่วนของคนเหล่านั้นผู้ค้นพอบรรดาถ้อยคำนี้" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-ellipsis)
ในที่นี้ คำว่า "ใจ" ใช้แทนจิตใจและความคิดของบุคคลหนึ่ง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เก็บจิตใจของเจ้าไว้ให้ปลอดภัยและปกป้องความคิดของเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)
ด้วยความพยายามอย่างต่อเนื่องและจริงจัง
คำว่า "มัน" อ้างถึงใจซึ่งเป็นคำที่ใช้แทนจิตใจและความคิด ผู้เขียนกล่าวถึงชีวิตของบุคคลหนึ่งเหมือนกับน้ำพุที่ไหลออกมาจากใจ คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ทุกอย่างที่เจ้าพูดหรือกระทำมาจากความคิดของเจ้า" หรือ "ความคิดทั้งหลายของเจ้ากำหนดเส้นทางชีวิตของเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ผู้เขียนกล่าวถึงการโกหกหรือคำพูดหลอกลวงเหมือนกับเป็นการทุจริตและกล่าวถึงบุคคลไม่ใช้ภาษาลักษณะนี้เหมือนกับว่าการย้ายออกไปจากคนนั้น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "อย่าโกหกและอย่ากล่าวหลอกลวง" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ในที่นี้ คำว่า "ตา" ใช้แทนการมองของบุคคลหนึ่ง ผู้เขียนกล่าวถึงบุคคลผู้มุ่งมั่นกระทำในสิ่งที่ถูกต้องเหมือนกับบุคคลนั้นมองไปข้างหน้าอย่างมั่นคงปราศจากการหันศีรษะของเขาไปในทิศทางอื่น คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "มองไปข้างหน้าอยู่เสมอและกำหนดการเพ่งมองของเจ้าให้ตรงไปข้างหน้าก่อนเจ้า" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ในที่นี้ คำว่า "เท้า" ใช้แทนบุคคลผู้กำลังเดินไป ผู้เขียนกล่าวถึงการกระทำของบุคคลหนึ่งเหมือนกับว่ากำลังเดินไปตามวิถีทางและการวางแผนการกระทำเหล่านั้นอย่างรอบคอบเหมือนกับการทำระดับของวิถีทาง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "ทำระดับของวิถีทางที่จะเดินไป" หรือ "จัดเตรียมสิ่งที่ต้องการจะทำอย่างดี" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
"ทางเรียบ" หรือ "ทางที่สม่ำเสมอ"
ผู้เขียนกล่าวถึงการกระทำของบุคคลหนึ่งเหมือนกับว่ากำลังเดินไปตามวิถีทางและการกระทำเหล่านั้นจะประสบผลสำเร็จเหมือนกับวิถีทางนั้นปลอดภัยและมั่นคง คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "แล้วทุกอย่างที่เจ้าท่านกระทำจะเป็นสิ่งถูกต้อง" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)
ทิศทางทั้งหลาย "ขวา" และ "ซ้าย" เป็นรูปแบบของวาทศาสตร์ซึ่งหมายถึงบุคคลไม่ไปจากวิถีราบเรียบของเขาไม่ว่างทิศทางใด คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "เดินตรงไปข้างหน้าและอย่าไปจากวิถีทางที่ราบเรียบ" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-merism)
ในที่นี้ คำว่า "เท้า" ใช้แทนบุคคลผู้เดินไป ผู้เขียนกล่าวถึงอย่ากระทำการกระทำชั่วร้ายทั้งหลายเหมือนกับบุคคลนั้นเดินหนีจากความชั่วร้าย คำแปลอีกอย่างหนึ่ง "หันไปจากความชั่วร้าย" หรือ "อยู่ให้ห่างจากความชั่วร้าย" (ดูที่: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche และ /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)