¹ Иброҳим қариб ёши ўтиб қолган эди. Раббий Иброҳимга ҳамма нарсада барака ато қилди. ² Бир куни Иброҳим ўз хонадонидаги бор мулкини идора қилувчи бош қулига деди: “Қўлингни сонимнинг остига қўйиб, ³ осмоннинг Худоси ва ернинг Худоси бўлмиш Раббий ҳақи – шу ердаги канъанлик қизларидан менинг ўғлимга хотин олиб бермаслигинг ҳақида қасам ичгин. ⁴ Бироқ менинг еримга, менинг қариндошларимнинг олдига бориб, ўғлим Исҳоққа хотин олиб кел”. ⁵ Қули эса унга: “Балки, у аёл мен билан бу ерга келишни истамас, шунда мен ўғлингни сен чиққан ерга қайтариб олиб борайми?”- деди. ⁶ Иброҳим унга деди: “Эҳтиёт бўл, менинг ўғлимни у ерга қайтариб олиб борма. ⁷ Мени отамнинг уйидан, қариндошларимнинг еридан олиб чиққан, “Шу ерни сенинг уруғингга бераман”,- деб қасам ичган Раббий осмоннинг Худоси Ўз фариштасини сенинг олдингдан юборади ва сен ўғлимга хотинни ўша ердан олиб келасан. ⁸ Агар у аёл сен билан келишни истамаса, сен менинг бу қасамимдан озод бўласан, фақат ўғлимни у ерга қайтариб олиб борма”. ⁹ Шунда қул хўжайини Иброҳимнинг сони остига қўлини қўйиб, булар ҳақида қасам ичди. ¹⁰ Сўнг қул хўжайинининг туяларидан ўнта туяни олиб, йўлга тушди. Унинг қўлида хўжайинининг ҳар хил қимматбаҳо нарсалари ҳам бор эди. У туриб Орам-Наҳарайимга, Нахўрнинг шаҳрига кетди. ¹¹ У оқшом пайти, яъни аёллар сув тортгани чиқадиган вақтда шаҳар ташқарисидаги қудуқ ёнида туяларини чўктирди. ¹² Сўнг у деди: “Ё, Раббий хўжайиним Иброҳимнинг Худоси! Бугун менга омад бер ва хўжайиним Иброҳимга шафқатингни кўрсат. ¹³ Мана, мен сув булоғи бошида турибман ва шаҳар аҳлининг қизлари сув тортиш учун чиқиб келмоқдалар. ¹⁴ Энди, мен: Кўзангни эгиб, мен сув ичай,- деганимда: ‘Ичинг, мен туяларингизни ҳам суғораман‘,- деб жавоб берадиган қиз қулинг Исҳоққа тайинланган келин бўлсин. Ана шундан менинг хўжайинимга шафқат кўрсатганингни билиб оламан”. ¹⁵ У гапини ҳали тугатмаган эди, мана, елкасида кўзасини кўтариб олган бир қиз келиб қолди. Унинг исми Ривқо бўлиб, у Иброҳимнинг укаси Нахўрнинг Милка исмли хотинидан туғилган ўғли Бетуэлнинг қизи эди. ¹⁶ Қизнинг кўриниши ўта гўзал бўлиб, у эр билмаган бокира эди. У булоқ бошига тушиб, кўзасини тўлдирди ва юқорига чиқди. ¹⁷ Қул унинг қаршисига югуриб бориб: “Менга кўзангдан ичишга озгина сув бер”,- деди. ¹⁸ Қиз эса: “Ичинг, ҳазратим”,- деб шошилиб кўзасини қўлига тушириб, унга ичишга сув берди. ¹⁹ Унга сув ичиргач: “Туяларингизни ҳам улар сувдан тўйгунича, сув тортиб суғораман”,- деди. ²⁰ Сўнг шошилиб кўзасини охурга бўшатиб, яна сув тортиш учун қудуқ томонга югурди ва унинг ҳамма туяларини суғорди. ²¹ Бу киши эса Раббий унинг йўлини муваффақиятли қилдими ёки йўқми, билиш учун унга ҳайрат билан сўзсиз тикилиб турар эди. ²² Туялари сув ичиб бўлганидан сўнг, у киши оғирлиги ярим шеқел бўлган олтин сирға ва оғирлиги ўн шеқел бўлган иккита олтин билагузукларни олиб, ундан: ²³ ”Кимнинг қизисан? Отангнинг уйида биз тунашимиз учун жой борми?”- деб сўради. ²⁴ Қиз эса унга: “Мен, Нахўрга Милка исмли хотини туғиб берган ўғли Бетуэлнинг қизиман”,- деди. ²⁵ У яна: “Бизда етарлича сомон ва ем бор. Тунаш учун жой ҳам бор”,- деди. ²⁶ У киши бошини эгиб, Раббийга сажда қилди ²⁷ ва деди: “Ўз ҳақиқати ва шафқати билан хўжайинимни ташлаб кетмаган Раббий хўжайиним Иброҳимнинг Худоси муборакдир. Раббий тўғри йўл билан мени хўжайинимнинг укасининг уйига бошлаб келди”. ²⁸ Қиз югуриб бориб, онасининг хонадонидагиларга буларни айтиб берди. ²⁹ Ривқонинг Лабан исмли акаси бор эди. Лабан булоқ бошига, ўша одамнинг олдига югуриб чиқди. ³⁰ У синглисининг қўлларидаги сирға ва билагузукларни кўриб, синглиси Ривқонинг: “У киши менга шундай деди”,- деганини эшитиб, ўша одамнинг олдига келди. Мана, у булоқ бошида, туяларнинг ёнида турар эди. ³¹ Лабан: “Кел, эй, Раббий дуо қилган одам. Нега ташқарида турибсан? Мен сенга уй, туяларинг учун жой тайёрлаб қўйдим”,- деди. ³² У киши уйга кирди. Лабан туяларнинг эгарларини ечиб, уларга сомон ва ем берди. У кишига ва у билан бирга келганларга оёқларини ювиш учун сув берди. ³³ Унинг олдига ейиш учун овқат қўйдилар. Аммо у: “Ишимни сизларга айтмагунимча, овқат емайман”,- деди. Улар: “Гапир”,- дедилар. ³⁴ Шунда у: “Мен Иброҳимнинг қулиман,- деди,- ³⁵ Раббий менинг хўжайинимга кўплаб барака берди. Шунинг учун у буюк бўлди. Раббий унга қўй ва ҳўкизлар, кумуш ва олтинлар, қул ва чўрилар, туя ва эшаклар берди. ³⁶ Хўжайинимнинг хотини Соро қариган чоғида унга ўғил туғиб берди. У эса ҳамма нарсасини ўғлига берди. ³⁷ Хўжайиним менга қасам ичириб деди: “Менинг ўғлимга шу ердаги канъанлик қизлардан хотин олма, ³⁸ балки менинг отамнинг уйига, қариндошларимникига бориб, ўғлимга хотин олиб кел”. ³⁹ Мен хўжайинимга: “У хотин мен билан келишни истамаса-чи?”- дедим. ⁴⁰ У эса менга деди: “Мен қаршисида юрган Раббий Ўз фариштасини юбориб, йўлингни муваффақиятли қилади ва сен менинг ўғлимга хотинни отамнинг уйидан, менинг қариндошларимдан оласан. ⁴¹ Қариндошларимникига борганингда, менинг қасамимдан озод бўласан. Агар улар сенга беришмаса, шунда менинг қасамимдан озод бўласан”. ⁴² Мен бугун қудуқ бошига келиб дедим: “Ё, хўжайиним Иброҳимнинг Раббий Худоси, Сен менинг келаётган йўлимни дуо қилсанг эди! ⁴³ Мана, мен сув қудуғи бошида турибман. Сув тортишга чиққан қизга мен: Кўзангдан ичишга озроқ сув бер,- деганимда, ⁴⁴ у менга: Ўзингиз ичинг, мен туяларингиз учун ҳам сув тортаман,- деса, Раббий хўжайинимнинг ўғлига тайинлаган келин шу бўлсин”. ⁴⁵ Мен юрагимда айтиб бўлмаган эдимки, мана, Ривқо елкасида кўзаси билан чиқиб келди. У қудуққа тушиб, сув тортди ва мен унга: Менга сув ичир,- дедим. ⁴⁶ У шошиб елкасидан кўзасини тушириб: Ичинг, мен туяларингизни ҳам суғораман,- деди. Мен ҳам сув ичдим, у туяларимни ҳам суғорди. ⁴⁷ Мен ундан: Сен кимнинг қизисан?- деб сўрадим. У эса: Милка Нахўрга туғиб берган ўғли Бетуэлнинг қизиман,- деди. Шунда мен унга сирға ва қўлларига билагузуклар бериб, ⁴⁸ тиз чўкдим ва Раббийга сажда қилиб, хўжайиним биродарининг қизини унинг ўғлига хотинликка олиб бериш учун мени тўғри йўлдан бошқарган Раббий хўжайиним Иброҳимнинг Худосига миннатдорчилик билдирдим. ⁴⁹ Энди менинг хўжайинимга илтифот ва ҳаққонийлик кўрсатасизми ёки йўқми, шуни айтинглар. Буни қилмасанглар, ҳам айтинглар. Шунга қараб, мен ўнгга ёки чапга буриламан”. ⁵⁰ Шунда Лабан ва Бетуэл жавоб бериб дейишди: “Бу иш Раббийдан келди. Биз сенга бирор яхши ёки ёмон сўз айта олмаймиз. ⁵¹ Мана, Ривқо сенинг қаршингда, уни олиб кет. Раббий айтганидек, у хўжайинингнинг ўғлининг хотини бўлсин”. ⁵² Иброҳимнинг қули уларнинг сўзларини эшитганида, ергача тиз чўкиб, Раббийга сажда қилди. ⁵³ Сўнгра қул кумуш тақинчоқлар, олтин тақинчоқларни ҳамда кийимларни олиб Ривқога берди. Унинг онаси ва акасига ҳам қимматбаҳо совғалар берди. ⁵⁴ Шунда у ҳамда у билан бирга келган одамлар еб-ичдилар ва тунаб қолдилар. Улар эрталаб турганларида, у: “Мени хўжайинимнинг олдига қўйиб юборинглар”,- деди. ⁵⁵ Аммо унинг акаси ва онаси: “Қизимиз ҳеч бўлмаса, ўн кунча биз билан турсин, шундан сўнг борар”,- дедилар. ⁵⁶ Қул эса уларга: “Мени ушлаб турманглар, чунки Раббий менинг йўлимни дуо қилди. Мени қўйиб юборинглар, токи мен хўжайинимнинг олдига борай”,- деди. ⁵⁷ Улар эса: “Қизни чақириб, унинг фикрини сўрайлик”,- дедилар. ⁵⁸ Улар Ривқони чақириб, унга: “Бу одам билан борасанми?”- дедилар. У: “Бораман”,- деди. ⁵⁹ Шунда улар сингиллари Ривқони, унинг энагасини, Иброҳимнинг қулини ва унинг одамларини қўйиб юбордилар. ⁶⁰ Улар Ривқони дуо қилиб, унга дедилар: “Синглимиз! Сендан мингларча, ўн мингларча фарзандлар туғилсин, сенинг наслинг душманларининг дарвозасига эгалик қилсин”. ⁶¹ Ривқо ва унинг чўрилари туриб, туяларга миндилар ва у одам билан кетдилар. Қул Ривқони олиб, ўз йўлига тушди. ⁶² Исҳоқ эса Беир-Лахай-Руй қудуғи йўлидан келди, чунки у жануб томондаги ерда яшар эди. ⁶³ Оқшом чоғи Исҳоқ фикрлаш учун далага чиқди ва кўзларини кўтариб кўрдики, мана, туялар келар эди. ⁶⁴ Ривқо ҳам кўзларини кўтариб, Исҳоқни кўрди ва туядан тушди. ⁶⁵ У қулга деди: “Далада бизнинг рўпарамиздан келаётган киши ким?” Қул: “Бу менинг хўжайиним”,- деди. Шунда Ривқо ёпинчиғини олиб ёпинди. ⁶⁶ Қул эса Исҳоққа ҳамма қилган ишларини айтиб берди. ⁶⁷ Исҳоқ онаси Соронинг чодирига Ривқони олиб келиб, уни олди ва Ривқо унинг хотини бўлди. Исҳоқ уни севиб қолди ва онасининг ўлимидан юпанди.