Capitulo 3 2

1 Nabucodonosor itsa baja jjaina anijavai beje peya nakua evetsijaba,bajara ponü amajitsinae.Nejjata pe amajitsinaejava bitso jamatabü kuene barüya ejjanatsi,barajjua yajara apo majitsi jjaneponae. 2 Nejjata ira evetsinü itoroba pijajivi petojunatsi nejjatsi pamonae peyapütaevi pekanaüjübijaba pamonae ata jumeitsi pabarü kuai kuai jjanü petüpaevi.Junata pamonae penajorobivi ata yajaba bitso peyapütaevi ata.Bajara ponü jitsipa petsipaebi jawatsi pe amajitsdinaejaba.Nejjata baraja pamonae joneya ira evetsinü jababeria nukaya wajunae kopia pitanübena. 3 Ira evetsinü jumaitsi bajara pamonae jababeria:´´Jjanüamajitsinaenü,bitso jamatabükuene büjanü tayapütaenejja bajara pamajitsinae yabara tsipaji jamatab yapütaniji jjua yabara amajitsinaenü jai bajara ponü´´. 4 Nejjata pamonae bitso peyapütaevi panakua pijikuene jumeitsi ira evetsinü jaba beria arameo jumeta:Ira evetsinü niasaü tsaponoponae jawa dajjita matakabi javaberia nejja !panetsipaebare jjua amajitsinaemü nejjata pajjanü pakatsipaebianatsi pajamatabükuene jjaina bajara pamajitsinae.´´ 5 Ira evetsinü jume kanaviata pepope yapütaivi jaba beria:jume jjanü rabaja pakasiwa najamatabü kueneweretatsi.Itsa pajjamü apopanetsipaebimü tsane jjua amajitsinaenü pajamatabükuene ata jjaina,pa katsi itorobianatsi papekatupatitibabe kuenia bajara pakuenia panija bo nü ata najuma jeba pabisiajawa. 6 Itsiata itsa pa neto itajutsianame jjua yabara amajitsinaenü pejanamatabü kuene ata yajaba jjaina,nejjata jjanü juya pakarajutsianatsi amoneya,penamatamotsi javanü,pakato kapatsianatsinua jivi papekayaiyatae nejja ayai jamatabü kuenevikuenia.Nejjata jane baja,panejumaitsimüre jjua jjanü amajitsinaenü pejamatabü kuene ata jjaina jai ira evetsinü. 7 Ikatsia bajara pamonae jume kanaviata jane jumeitsi:´´ira nakua evetsinü nakajumaitsitsanebaja tsane jjua amajitsinae peto nakuenabivi jababeria nejjata pajjanü juya pakapatsipaebianajü jjua amajitsinae. 8 Ira evetsinü jume pita:yapütaniji kajena pajjamü panekuene jitsipaejava pamatakabi tsipaji pataneme tajamatabü kuene roviajava jjua yabaraje. 9 Baitsijane itsa apopanejumaitsimütsane ta amajitsiunae java,pakanekonitsi ejjanaenatsi kaejava.Pajjamü jane itsiata panesiva jumetaneme iitorobinejjamü jema livaisi penajumetsünütsi livaisianü,patanetsipaebinejjamü pakujinae najamatabü jonetsiya kapatajü.Pakuenia nejjata,nejumaitsimüre jjua amajitsinaenü,nejjata jjanü bajara pakuenia yaputaenajü jjua yabara amajitsinaenü´´. 10 Livaisi yapütaevi ira evetsinü jume kanaviata ira evetsinü:´´Ajibi kajena kae pebi ata mapa irataje pe ejjanaejava jjua ira nakua evetsinü vajutatsi ira evetsinü.Ajibi kajena ayainü ira evetsinü ata penatsita asaünü pe itorobikuenia penajorobivi,kuenenü natae ata pe nekonitsinü tsamaninü ata pekuene java,ajibi itsijiviyo ata pebarükuaikuai jai nejja petüpaevi itsa jume peyapütae pebi. 11 Jjua ira nakua evetsinü vajuka bitsa ayapübeje,ajibi itsajiviyo ata petsipaebinejja ira nakua evetsinü javaberia.Kae jivi tsamani monae bajara pamonae tuatuajuta apo jinawanapae.´´ 12 Bajara jjuaje anae ejjanatsi ira evetsinü ayai kuenia naipona,itoroba dajjita pebeyejebinejja pamonae ejjanae nejja dajjita peyapütaevimitsi pepopeyapütaevi Babilonia jabata. 13 Nejjata na jume livaisi itajuta pe beyejebinejja pamonae kanaüjubabiaba.Mapa livaisi dajjita yaba je Daniel jaitatsi pija banabi yaajaba pe beyejebi nejjatsi.Bajara pape itorobi livaisi yabara,jaitatsi Daniel penajua ponaponaenübeje barü ponatsi pebeyajjuabi nejjatsi. 14 Nejjata Daniel jume kanavieta yapütaeya kainaya jume kanaviata Arioc,wajabitsaünü mata kanukaenü ira nakua peya evetsinü,pe renanümi pe peyejebinejja pamonae Babiloniata pekanaüjübabiabivi. 15 Daniel yanijoba wajabitsaünü matakanukaenü ira nakua evetsinü pija jivitonü:´´¿Itsa jjuajitsia bitso kanajjaneta nakua ira evetsinü penanekonitsi ejjanae livaisi?´´NejjataArioc tsipaeba Daniel java beria jjua yabara livaisi. 16 Nejjata Daniel joneya natsi wajüta ira nakua evetsinü petsipaebinejja jjua amajitsinae. 17 Daniel pija boya beria pona Anania javaberia tsipaeba Misael Azaria beje jjua yabara junatatsi. 18 Bajara ponü kuene asaüya ejjanapejaitsinejja Dioso pejamatabükuene atjubütatsia pe ekaenüjavaberia pejamatabü peyapütaenejja Dioso pe jume livaisi 19 Bajara pa merewi jane Dioso yapütaeya ejjanatsi Daniel majitsinaebota.Nejjata Daniel tajamatabü kuene barüyaya najjuana atjubü piji Dioso. 20 Jane jumaitsi:´´Barüyaya pawünü 21 Dioso kuene kajupatsi pe jjanetsijava nejja vai matakabikuene ata; Dioso tijjita kae ira evetsinü kanakujitsia nuta pona kaenü kanakujitsia pija tajjunaeta 22 Dioso kuene kajupatsi ü 24 Nejjata Daniel tae ponaria Arioc ponü ira evetsinü to kopata pebe nejja dajjita livaisi yapütaevi Babiloniata.Nejjata jumaitsi:´´Pütsa abajju biame livaisi yapütaevi Babiloniata,ne barüponare ira evetsinü java beria ta tsi itajutsinejja pe amajitsinaejava´´. 25 Nejjata Arioc bepiajayokuenia barürena Daniel ira evetsinü itabara javaberia nejjata jumaitsi:Jjanü kajjinajü pepo naevi tuatuajabata Juda pebijivi javata tsi itajuta pekayapütaeya ejjanaenejja pe amajitsinaejava ira evetsinü.´´ 26 Ira evetsinü jumaitsitsi Daniel,detsa raja ponü pewünumi Beltsasar:´´¿Jjamü raja kakuene kaüjüpa tanetsipaebinejjamü jjua taniji ta amajitsinaeta pajamatabükuene ata jjaina bajara pamajitsinae?´´ 27 Daniel jume kanavieta ira evetsinüta jane jumaitsi:ira evetsinü yanijoba pematayatsi jamatabükuene apopetsipaebi jamatabükuenetsi pamonae papekayapvtaya ejjanaenejja bitso peyapütaevi ata,pamonae ata jumeitsi petüpaevi ata pabürü kuaikuai jjanü jai pamonae peyapütaivi pe üjübijavaata,tulupukuene pekanaüjübi java ata. 28 Itsieta baitsi jane,wajjaitsi jjainatsi Dioso piasaünü atjubütatsia peponaponaenü,bajara ponü kuenekaüjupatsi barajjua pekayapütaeya ejjanaenejja,PETUJJANENü paka yapütae ejjana pajjamü,ira evetsinü Nabucodonosor,itsa jjua tsane Dioso perena matakabianüta.Nejjata jjuaje ira evetsinü ne amajitsinaejavata jjua ata taneme bemajitsinaebo kuenia ne majitanukaejavata. 29 Arijibia,jjamü jabata,ira evetsinü,ejjana bemajitsinaebokuenia jjua kopia patijitsia,nejjata kaenü Dioso yapütane peyapütaenü jivi javaberia peyapütaeya ejjanaenü bupunua piji kuene javanua itsajjua itsakuenetsane. 30 Mara pa misterio je neyapütae ejjana jjanü javata bitso apo ta yaputae müjütupa itsamonae jivi wekua.Mara pa misterioje neyapütae ejjana jjanü baitsi jjamü nejja,ira evetsinümü,neyapütaenejja jjua jumaitsijitsia,neyapütaenejjanua pejamatabütjo piji liveisi. 31 Ira evetsinü,jjamü taneme jane taneme piniji atsananinü.Bajara pa atsananinü,bitso ikani piniji jamatabükuenenü penaitayotsinü,jjamü nitabarata nuka,penivejaijava bitso vaja kujunavi kuene 32 Bajara ponü pematabokoto ejjana wüpepopejjania oronanito javanüta.Pemipa pemajjubeje yajava ejjana palata nanitojava nuta.Pekototo javavereka kujinae pijinia petjaüto beje javavereka ejjana broncenanitojava. 33 Pesito beje pijinia ejjana kopainanijavanüta.Petajju beje pijinia ejjana itsajava kopai nanitojava itsa java atsananitojava. 34 Jjamü taneme iboto pe tjabijava, ikani apo jivi kobeta, jumape kataenüanü tajju atsananinü tajju kopeinü juma konitatsi, ayaikuenia tsapababia. 35 Nejjata kopei, atsananinü, bronce, palata, oro, kae kuenia, tsapatajjuaba be poona pürü pakuenia vaita ba bobena. Jovibo kaputa bajaraapamonae apo pürü bookatabi irata pürübia pepürübiajava weita.Nejjata bajara papürü jovibo kaputatsi kaepürüto ata aponakapatsi.Pekonita jjuabi iboto atsananinümi nabijiena ayai tsuto jjaneto naejjana dajjita ira wünüka. 36 Bajara ma jjuaje pe amajitsinaejava, neejata ajenakonojjae tsipaebianatsi jjua jumaitsijitsiatsi pe amajitsinaejava. 37 Jjamü, ira nakua evetsinümü, jjamü raja ira nakua evetsinünü dajjita matatojjenetsia ira nakua evetame ponü atjübü pijinü Dioso karajjuta, ne asaü kuene, ne nayaakaranatanukae neejja pekayeiyatae neejja yaajava. 38 Bajaraaponü tsikobe bopata dajjita dajubi pepunaevi yaajava pekobeta, Bajaraaponü kamata ksnukae ejjana. Jjamü raja ne mataboto oro ne jumapeta. 39 Jjamu kujinae, itsa nakua ira evetsinü namata kotsiana jjamü vekua beverianü,juya ikatsia akueyabi kujinae bronce nü ira evetsinü tsane dajjita ira java. 40 Renatsane itsa ira evetsinü, be kopei saünü, tsipaji kopei nanito kuene kajüpatsi pe bijianaejava pe katsapanaejava nua dajjita kuene. bijianaena bajara jjuanü katsapanaena nua dajjita kuene 41 Jjamü pakuenia taneme, pe sebi atsananitota tajjü ejjanatsi kopei nanitotanua ejjanatsi, bajara pakuenia penatsatsi ira evetsinü tsane; bajara ponü be kopei saütsane, jjamü pakuenia taneme kopei nanito peyakueyakuekai atsanani yajava penamatajüruatsijava. 42 petajjuwüsi pakuenia itsitsi kopei nanitota atsanani yajava, bajara pakuenia ira evetsinü jjainaena pe asaübejejava pe saü pjae pjae naejavanua. 43 Jjamü pakuenia taneme kopei nanito penamatajürüatsijava peyakueyakuekai atsanani yajava, bajara pa tomara be penamatajürüatsikuenia tsane; bajara pamonae kaejavata apo jinonopae tsane, pakuenia kopei nanito apo namatajürüatsi atsanani yajava. 44 Bajara pa ira evetsi matakabianüta, atjübü piji Dioso nutsiana ira evetsinü kaenü ata apokuene kajüpaetsi pebijianaenejjatsi 45 pakuenia jjamü taneme, ibo tsuto pe kaukutajjüabijava, baitsijane apo ukutsi jivi kobeta. Ukuta kopei nanitota, bronce nanito, atsanani yajava, palata Oro naninua mujjupa ukubia. Pepa Dioso pajjamü paka yapütae ejjana, Ira evetsinü, itsa jjua tsane pe itsikuene java. pejjania jaijavara pe amajitsinaejava bajara jjua pe tsi itajütsijavatsi vaja jume kavunütsinejja.´´ 46 Nabucodonosor ira evetsinüü pe matabakabüta vajünae kopia pita Daniel yaiyataya; nejjata ira evetsinü itoroba perajutsinejjatsi petujjüjuvi tsüjjujava Daniel nejja. 47 Ira evetsinü jumaitsi Daniel javaberia: ¨pejjaniajai kuenia jjamü nija Dioso kajena Dioso mataatojjenetsia Petujjanenü itsa diosovi ata, 48 Nejjata ira evetsinü yeiyataya tane Daniel nejjata rajutatsi perajutsijaba amoneya.Tomara evetsinü kuenia nutatsi dajjita Babilonia tomara java.Nejjata Daniel nutatsi kopieya tomara evetsinü kuenia Babilonia pijipebijivi peyaputaevi matatsunua. 49 Daniel towajuka ira evetsinü javaberia,ira evetsinü vunu junata Sadrac,Mesac yajaba Abed Nego bana peyajaba nakuenabinejja pemata kaitorobivi kuenia Babilonia nakua javata.Baitsijane Daniel tsitekaya ponapona ira evetsinü pija pinijibojjanetota.