¹ 1 Nu reiy’ mouw i tu Yesus si minae waki lewet e lour Galilea, nyi’a i ti’i e lour Tiberias. ² Se tou kelaker mareo-reok maki’itla Nisia, karengan nisea se limoo’ e mujizat-mujizat pinale’osan, en siniwo-Nala wia se tou-tou rara’an. ³ Wo Yesus si simosor witu e natas eng kuntung wo rumuber witu ampit se murid-murid-Na. ⁴ Wo em Paskah, nendo wangko’ ne tou Yahudi, en tawi mouw. ⁵ Katoroan si Yesus nu tumu’use eng kaledong-Na wo lumoo’, kaa se tou kelaker se mareo-reok mengeiy wia-Nisia, lumila’ mouw Sia wia si Filipus : “ Waki wisa ku’a re’en e laa telesan ta roti, rio nisea yi’i se toro kumaan?” ⁶ Eng kapualitan i ti’i neiy i lila’-Nala kaa mewewa’awa’la nisia, karengan Nisia sandiri si mete’u, sapa em petetuanan-Nala. ⁷ Wingkot ni Filipus wia-Nisia : “ Roti e narga rua nga atus dinar reiy’ laa ma’awes i wee nisea yi’i, ma’anouw tu’u siesa o siesa maka’ato esa nga ketor rintek i te.” ⁸ Siesa wia se murid-murid-Na, nyi’a i ti’i si Andreas, patuari ni Simon Petrus, limila’ wia-Nisia : ⁹ “ Wia nyi’i wawean siesa oki’, si makapunya e lima roti jelai wo rua sera’; ta’an sapa mouw em penoronna i ti’i sa i wee se tou kelaker yi’i?” ¹⁰ Pokeiy ni Yesus : “ Reo mouw se tou-tou i ti’i rumuber.” Sapa tu’un witu en tampa i ti’i laker rukut. Takar rumuberouw se tou-tou i ti’i, wo’o wona lima nga riwu tuama eng kelakerna. ¹¹ Laa o edon ni Yesus e roti i ti’i, tumotor syukur wo memete-metengla nyi’a wia nisea se rimuber witu, tuanakan kangkasi en siniwo-Na ampit se sera’-sera’ i ti’i, kelaker eng kepa’aran nea. ¹² Wo sea nu wesu mouw Sia lumila’ wia se murid-murid-Na : “ Erurenola eng kaketor-kaketor e lebe rio reiy’la si katea’.” ¹³ Takar sea tu’u merurla nyi’a, wo mumpun e mapulu’ o rua wulolong wuta ampit eng kaketor-kaketor witu lima roti jelai e lebe se tou nu kimaanola. ¹⁴ Katoroan se tou-tou i ti’i limoo’ e mujizat en siniwo-Na mola, sea lumila : “ Nisia mouw yi’i si uli-ulit nabi e laa meiy wia eng kaoatan.” ¹⁵ Karengan Yesus si mete’u, kaa nisea se ma’aiy wo ma’ali Nisia ampit em paksa kaa laa mesesiwola Nisia raja, Sia sumingkir kasi waki kuntung , maesa-esa. ¹⁶ Wo katoroan e nendo muleiy mouw mawengi, murid-murid ni Yesus se minea waki lour, laa o sumeret witu e lodeiy ¹⁷ wo lumewet waki Kapernaum. Katoroan e nendo reidemouw Yesus si riy’pe’ kasi mineiy matola nisea, ¹⁸ kasuatan en tasik mawuaya karengan reghes e nente’. ¹⁹ sea nu minole mola rua telu mil eng kewa’akatna, sea lumoo’ si Yesus makelang witu natas e rano metawimi e lodeiy i ti’i. Takar kineide’anouw sea. ²⁰ Ta’an Sia si limila’ wia nisea : “ Niaku ku yi’i, te’a meide’!” ²¹ Nisea se pa’ar meseseretla Nisia witu e lodeiy, wo en toro i te ni’itu kangkasi e lodeiy i t’i mina’ayo mouw waki pante pela’an nea. ²² Witu eng kawo’odoanna se tou kelaker, se minena’pe’ waki lewet, se limoo’ kaa witu e reiy’la si lodeiy walina ta’an i te e nesa ketare wo kaa si Yesus si reiy’ kimi’it simeret witu e lodeiy i ti’i mewali-wali ampit se murid-murid-Na, wo kaa se murid-murid-Na i te se minae. ²³ Ta’an kasuatan e ni’itu em pirala lodeiy walina e mineiy waki Tiberias tawi en tampa sea kimaan roti, nu reiy’ mouw si Tuhan nu timotorela en syukur witu nyi’a. ²⁴ Katoroan se tou kelaker limoo’, kaa si Yesu si reiy’ witu wo se murid-murid-Na kangkasi reiy’, sea sumeret witu e lodeiy-lodeiy i ti’i laa o mae waki Kapernaum kaa mea mesesero si Yesus. ²⁵ Katoroan se tou kelaker minatola si Yesus waki lewet en tasik i ti’i, sea lumila’ wia-Nisia : “ Rabi, kawisa Koo i ka’ayomi wia nyi’i?” ²⁶ Yesus si miningkot nisea : “ Niaku lumila’me wia nikoo, kaulitna kouw masero Niaku, reiy’ kaa kouw limoo’ mouw eng kowa’-kowa’, ta’an i te kaa kouw kimaanouw e roti i ti’i wo kouw wesu. ²⁷ Ma’ayangouw, reiy’ kaa eng kekaanen en toro laa mapuneng, ta’an i te kaa eng kekaanen timaang i ka’ayo witu em patou-touan kekal, e laa i weela ni Oki’ ni Tou wia nikoo; karengan Nisia mouw si sinahla ni Ama’, Empung, ampit e meterai-Na.” ²⁸ Laa o pokeiy nea wia-Nisia : “ Sapa re’en e lewo’ sa reiy’ siwon neiy, rio keiy ma’ayangla em pepa’ayangen ni’i kepa’arla ni Empung?” ²⁹ Wingkot ni Yesus wia nisea : “ Nyi’i mouw em pepa’ayangen ni’i kepa’arela ni Empung, nyi’a i ti’i satorona kouw ma’emanla wia Nisia si neiy mouw i toke ni Empung.” ³⁰ Takar pokeiy nea wia-Nisia : “ Kowa’ sapa ku’a re’en en siniwo-Mu, rio keiy toro lumoo’ nyi’a wo ma’eman wia-Nikoo? Papa’ayangen sapa ku’a re’en en tinuana-Mula? ³¹ Nene moyang meiy se kimaanola e manna waki padang gurun, tanu wawean e neiy i patik: Nisea se wineean-Na kumaan roti waki sorga.” ³² Takar pokeiy ni Yesus wia ni sea : “ Niaku lumila’me wia nikoo, kaulitena reiy’ Musa si mineela nikouw roti waki sorga, ta’an i te si Ama’-Ku si mineela nikouw roti e ulit waki sorga. ³³ Karengan e roti waki si Empung nyi’a mouw e roti timumpami waki sorga wo e minee patou-touan wia eng kaoatan.” ³⁴ Takar pokeiy nea wia-Nisa : “ Tuhan, weeanola keiy e roti i ti’i salalu.” ³⁵ Pokeiy ni Yesus wia nisea : “ Niaku mouw si roti em patou-touan; seiy i te si meiy wia-Niaku, nisia si reiy’ laa maarem kasi, wo seiy i te si ma’eman wia-Niaku, nisia si reiy’ laa mare’o kasi. ³⁶ Ta’an Niaku ku limila’ mola wia nikoo: Ma’anouw tu’u kouw limoo’ mouw Niaku, kouw reiy’ ma’eman. ³⁷ Em baya neiy i weela ni Ama’ wia-Niaku e laa meiy wia-Niaku, wo seiy i te si meiy wia-Niaku, sia si reiy’ laa i tea’-Ku. ^{38 40} Karengan Niaku ku timumpa momi waki sorga reiy’ kaa meiy metetuanala eng kepa’aran-Ku, ta’an kaa meiy metetuanala eng kepa’aran-Na si timoke mouw Niaku. ³⁹ Wo nyi’i mouw eng kepa’aran-Na si timoke mouw Niaku, nyi’a i ti’i rio em baya neiy mouw i wee-Nala wia-Niaku te’a wawean i kaliong, ta’an rio to’or eng-Kula witu eng kesampetan zaman.” ⁴¹ Takar mengu’ngu-ngu’ngulouw se tou Yahudi en tanume Nisia, karengan Nisia si limila’ mola : “ Niaku mouw si roti en timumpa momi waki sorga.” ⁴² Pokeiy nea : “ Reiy’ ku’a Sia yi’i si Yesus, urang ni Yusuf, si ina’ ama’-Na se kasine’uan ta ? Kumura Sia toro lumila’: Niaku ku timumpa momi waki sorga?” ⁴³ Wingkot ni Yesus wia nisea : “ Te’a kouw mengu’ngu-ngu’ngul. ⁴⁴ Reiy’la siesa tou tu’u si toro meiy wia-Niaku, sawona’ sia reiy’ kineong ni Ama’ si timoke Niaku, wo sia si laa to’or eng-Kula witu eng kesampetan zaman. ⁴⁵ Wawean neiy kepatik witu eng kitab nabi-nabi: Wo sea nu waya se laa turu’un ni Empung. Wo susur tou, si liminga mola wo simungkul en teturu’un waki si Empung, meiy wia-Niaku. ⁴⁶ Kapualitan i ti’i reiy’ si penoron, kaa wawean tou si limoo’ mouw si Ama’, Sia i te si waki si Empung o meiy, Nisia mouw si limoo’ mola si Ama’. ⁴⁷ Niaku lumila’me wia nikoo : Kaulitena seiy i te si ma’eman, sia si makapunyala em patou-touan kekal. ⁴⁸ Niaku mouw ku roti em patou-touan. ⁴⁹ Nene moyangmu se kimaanola e manna waki padang gurun wo nisea se minate mouw. ⁵⁰ Nyi’i mouw e roti timumpami waki sorga: Seiy i te si kumaan witu nyi’a, sia si reiy’ laa mate. ⁵¹ Niaku mouw ku roti em patou-touan timumpa momi waki sorga. Sawona’ siesa tou kumaan witu e roti yi’i, sia si laa tumou reiy’ si niakaran, wo e roti neiy Kuiweela i ti’i nyi’a mouw e le’ona-Ku, e laa Kuiweela i wee em patou-touan eng kaoatan.” ⁵² Tou-tou Yahudi se me’ising witu e nelet ne kasuat nea wo lumila’ : “ Kumura Sia yi’i sia toro meweweela e le’ona-Na wia nikita kaa em pekekaanen.” ⁵³ Takar pokeiy ni Yesus wia nisea : “ Niaku lumila’me wia nikoo, kaulitna sawona’ kouw reiy’ kumaan e le’ona ni Oki’ ni Tou wo kumoo’ e raa’-Na, kouw reiy’ makapunya em patou-touan witu eng gorem en tetoumu. ⁵⁴ Seiy i te si kumaan e le’ona-Ku wo kumoo’ e raa’-Ku, sia si makapunya em patou-touan kekal wo Niaku ku laa tumo’orla nisia witu eng kesampetan en zaman. ⁵⁵ 5Karengan e le’ona-Ku nyi’a mouw e nuli-ulit kekaanen wo e raa’-Ku nyi’a mouw e nuli-ulit kekoo’on. ⁵⁶ Seiy i te si kumaan e le’ona-Ku wo kumoo’ e raa’-Ku sia si minena’ witu Niaku wo Niaku ku minena’ witu nisia. ⁵⁷ Masuat tanu si Ama’ matou-tou timoke Niaku wo Niaku matou-tou kaa si Ama’, tuanakan kangkasi seiy i te si kumaan Niaku, si laa tumou kaa Niaku. ⁵⁸ Nyi’i mouw e roti timumpa momi waki sorga, reiy’ e roti tanu eng kinaan ne nene moyangmu wo nisea se minate mouw. Seiy i te si kumaan e roti yi’i, sia si laa tumou reiy’ si niakaran.” ⁵⁹ Em baya nyi’a yi’i e neiy i lila’la ni Yesus waki Kapernaum katoroan Sia nu mawee teturu’ witu e wale ibadat. ⁶⁰ Nu reiy’ mouw e limingala em baya nyi’a i ti’i laker wia se murid-murid ni Yesus se limila’ : “ Lelila’an yi’i eng kete, seiy mouw si makawoo melelingala nyi’a?” ⁶¹ Yesus witu e nate-Na si mete’u, kaa se murid-murid-Na se mengu’ngu-ngu’ngul en tanume eng kapualitan i ti’i, o lumila’ wia nisea : “ Wawean ku’a re’en e lelila’an i ti’i minoghela e imanmu? ⁶² Wo kumura ku’a re’en, sawona’ kouw lumoo’ si Oki’ ni Tou lumongkot witu en tampa wisa Sia nu reiy’pe’ nyi’a si witu? ⁶³ Rohouw si minee em patou-touan, e le’ona eng kasa reiy’ si penoron. Lelila’an-lelila’an e neiy Kuilila’la wia nikoo nyi’a mouw e roh wo em patou-touan. ⁶⁴ 64 Ta’an witu e neletmu wawean se reiy’ ma’eman.” Ta’an Yesus si mete’u wakipe’ ketarean seiy si reiy’ ma’eman wo seiy si laa sumarakan Nisia. ⁶⁵ Laa o Sia lumila’: “ Kaa ni’itu neiy Kumouw i lila’la wia nikoo : Reiy’la siesa tou tu’u si toro meiy wia-Niaku, sa si Ama’ si reiy’ kumaruniala nyi’a wia nisia.” ⁶⁶ Muleiymi en toro ni’itu laker se murid-murid-Na mina’akatla en tetou wo reiy’ mouw kasi maki’it Nisia. ⁶⁷ Takar pokeiy ni Yesus wia se mapulu’ o rua murid-Na : “ Sapa ku’a kouw so’o mea kangkasi?” ⁶⁸ Wingkot ni Simon Petrus wia-Nisia : “ Tuhan, wia si seiy re’en keiy laa mea? Lelila’an-Nu nyi’a mouw em patou-touan kekal; ⁶⁹ wo keiy keiy mina’emanouw wo mete’u, kaa Nikoo mouw Si Kudus waki si Empung.” ⁷⁰ Wingkot ni Yesus wia nisea : “ Reiy’ ku’a re’en Niaku sandiri si mineleng nikouw nu mapulu’ o rua yi’i ? Ta’an siesa witu e nelet miouw si Iblis.” ⁷¹ Si neiy i maksud-Nala nyi’a mouw si Yudas, urang ni Simon Iskariot; karengan nisia mouw si laa sumarakan si Yesus, sia si meta’asa’an witu e nelet ne mapulu’ o rua murid i ti’i.