Capitulo 6

1 Mɨta uraniere, Jesús xeitapa petɨa haramaratsie Galilea, mɨta siere titewakai haramara Tiberias. 2 Teɨteri yu'waɨkawatɨ mepiweiyakai Mɨkɨ, mɨta mɨkɨ meniere'kaikɨ kentiyurienekai ke'ane wa'hetsie mete kukuyekai. 3 Jesús petɨa'ta hɨrimutsie aurie mana'ta puka'ya yu'tɨriyama wamatɨa. 4 (Hikɨta, Pascua Judío'tsixi wa'fiesta puhurakai.) 5 Ke'pauku Jesús mankunierixɨ munierixɨta teɨteri yuwaɨkawatɨ mepa'hukai Hatsɨana, pɨrahɨawa'rɨwa Felipe: ''¿Kewa te'peinaneni pani mɨta ikɨmetakwanikɨ?'' 6 (Mɨta Jesús ikɨ yetitahaɨawixɨ Felipe inɨatamɨtɨ, Mɨkɨ'tɨtɨ rakumaikai Mɨkɨ hepaɨstana kentiyurienikekai.) 7 Felipe pɨtita'ei: ''Doscientos'tsie pan atɨ kwatinake yu'xexuitɨ memei'xeiyani tsepa echiwa.'' 8 Xewitɨta tɨriyamama, Andrés, Simón Pedro iwaya, Jesús pɨrahɨawe: 9 ''Ana'i xewitɨ puwe nunutsi he'xeiyatɨ 5 pani tarariyari cebada wewiyayari mɨta siere ketsɨte hutame, mɨta ¿kwawareuneni ikɨ yunaime?'' 10 Jesús pɨ'putayɨ: ''pɨ'xeutiyɨki teɨteri meke ukayaxe.'' (hikɨta, waɨkawa paku'ɨxayakai mana.) Mɨta ukitsi mepu'kayaxixɨ, 5000 me'hɨkɨtɨkai. 11 Mɨta, Jesús pani puti'ɨi uyu tanenewieka, wayatuiri iya ke'ane mamutekai, paɨmɨta siere ketsɨte ke'pame mawareuya'hɨakai. 12 Ke'paukuta memuti'huxa, Mɨkɨ pɨtiwarahɨawe Yu tɨriyama: xeukuxeɨri muyu'hayawaxɨ, kwareuya'wautsenikɨ. 13 Mɨta mepu kuxeɨri meputi hɨniyaxɨ 12 tekurina pani tarariyari aya'maneme matɨari auxuwi pani hɨkɨtɨkai; yapaɨmetɨ puyuhayawaxɨ ari mete ukwaku'ri. 14 Mɨta ke'pauku teɨteri mamunierixɨ Mɨkɨ waɨkawa rayeitɨakai, pɨmeputiyɨ: ''Ikɨ sasunimeku hɨkɨ timaikame nua'nikekai ana kwiepa. 15 Ke'pauku Jesús retímaa mɨkɨ me'a xɨanikekai memi'wiyakekai yakareuyahɨakaku Ukiyari me'e yeitɨanike, Mɨkɨta tawa'ri petɨa yu'xewitɨ hɨrimutsie. 16 Ke'paukuta taikai matɨa, tɨriyamama mapaukahukai haramaratsie. 17 Kanuwatsie ma'akayaxeka, mepekɨ Capernaum tiyetewakaku. kepauku'ta muyɨwikai, Mɨta Jesús kwanuawekai kuxi wa'hatsɨa. 18 Mɨta waɨkawa pu'ekakai, mɨta haramara pu'yuanekai waɨkawa. 19 Ke'paukuta kanuwa me'uhaximetɨ 5 mɨta 6 kilometros me'uhutɨ, mɨkɨ me'puxei Jesús umiekame haramatatsie kanuwahatsɨa paya'aximekai mɨkɨ'ta mepu'timama. 20 Mɨkɨta pɨti'warahɨawe: ''¡Ne ne hɨkɨ! Xekwa mamaka.'' 21 Mɨkɨta mepipitɨa mantiyani kanuwatsie yapaukuta kanuwa puta'a kwiepa kewa meme'kɨnekai. 22 Uxa'ariekata, teɨteri meyuwaɨkawatɨ aku ke'ane mamu uwakai xeitapa haramara, memunierixɨ ke'name kanuwa xewitɨ mana kwa'uwekai xewitɨ xeikɨa, Jesús kwa'heyeyakai yu tɨriyama wa'matɨa, tɨriyamama pɨta mepe'kɨnekai yu'xexuitɨ. 23 Mɨta, hipatɨ kanuwa axɨakai Tiberias atinexɨaka, hurawa kewa'aku teɨteri mete'ukwakai panikɨ, kepauku'aku Ukiyari pampayusi muwewiekaitsie panikɨ. 24 Ke pauku ta teɨteri metehetimá nipai Jesus, ni tɨriyamama mana mekwayukanieritɨkai, mɨkɨ kanuwatsie me pantikɨ mɨta me pekɨ Capernaum Jesus me wautɨwetɨ. 25 Ariketa me ika xeiyaka haramara antaɨyepai, mɨkɨ Metehehɨawe: "Ti'ɨkitame, ¿ke pauku pe nua? 26 Jesus muta'a, haitɨ: "Sasunikɨ, sasunikɨ, xenetsi wautɨwe xeme, xeka nieretɨ ke netiyuriene, paɨtakɨ xete ukwai panikɨ xemuti huxaikɨ. 27 Xekwa te uximayaka ikwaikɨ ti'tsinariwe, paɨta ta ikwai tukari kwaxɨwe makateke nikɨ, ke mɨ ane Kakaɨyari Nu'aya xeyatuirieni; paɨta ta Ukiyari Yusi mana ka tiu tepɨatɨani Mɨkɨtsie. 28 Mɨkɨta pɨ me tehehɨawe: "¿Tame kete yɨaka'ta Yusi kentiyuriene hapaɨ teteyurienikɨ?" 29 Jesus muta'a: "Ikɨ hɨkɨ Yusi uximayatsika: kahɨkɨtɨni xeme sasuni xeteta'erieni Mɨkɨtsie ke ane Mɨkɨ meyanɨa. 30 Mɨta mɨkɨ Me tehehɨawe: "¿Ekɨ ta ke ti aneme peti hekɨata, tame aku tenieretɨ sasunikɨ tete'ta erieni a Hetsie? ¿Ke petiyurieni? 31 Ta yeyeuma maná me niutikwani tixai kwuatu'xiaweriwetsie, ke hapaɨtɨtɨ reu uxa: 'YUSI KAWAYA'TUIRIENI MEMIKWAKAKɨ PAN YUAWITSIE MAKA NE.' " 32 Mɨta Jesus tiwarahɨawe: "Sasuni, sasuni ne paine, Moises ka tiuyuri pan yuawitsiekɨ tiwarumi, paɨta Ne Yau kayatuaka pan taheimapai mieme. 33 Yusi panieya tamɨ, mɨkɨ taheima pakaneika hapaɨna tukari yatua ana kwiepa. 34 Mɨta mɨkɨmexi metehɨawe: "ta Ukiyari, mɨkɨ pɨta pan, tukari mankayeika ketayatuirieka." 35 Jesus tiwarahɨawe: "Ne pan tukari ne hɨkɨ; ke ane ne hatsɨa mamie kwahakamɨni, ke ane ta Ne hetsie ti'erie kwaharimɨni mautihane. 36 Ne ta pɨnexetutahɨawɨxi sasunimekɨ Xenetsi xeiya, ni xekwa te'erie. 37 Naime tita ne Ukiyari ne ti yatuirie, Ne hatsɨa ya'ani, ke ane'ta Ne hatsɨa mamie, Ne sasunimekɨ wanekwaheikahɨani. 38 Ne karikɨ ta heimapai ne nakaneni, ne xeikɨa ne hetsiekɨ kenenreuyahɨwa, paɨta ke a'netsiekɨ kenreuyahɨwa netsiheyanɨka. 39 Ikɨta kahɨkɨtɨni ke anekɨ netsiheyanɨka kenreuyahɨwa, Ne ni xeime ekwa heuyahɨpani keme aneneme Mɨkɨ netsi ya tuiri, paɨtakɨ ne warankuhapani kwinatɨrieka tukari maya'anitsie. 40 Mɨta ikɨ hɨkɨ Ne Ukiyari kenreuyahɨwa, ke'anetɨ iya Nu'aya xeiya hetsiena tierietɨ Mɨkɨtsie, hexeiyatɨ payaní tukari kwaxɨwe mɨta Ne nepenkuhana kwinatɨrieka tukari maya'anitsie." 41 Mɨta Judío'tsixi tsimete utainekai Mɨkɨtsie Mɨkɨ hepaɨasta mainekaikɨ: "Ne pan ne hɨkɨ ta heima yuawitsie nemakané." 42 Mɨkɨ meputiyɨ: "¿Ikɨ wa'atɨ Jesus ti hɨkɨ, Jose nu'aya, te yaya yauya tewaxexeiyani? ¿Ke hapaɨtɨtɨ Mɨkɨta ya paine hikɨ: "Ne taheima yuawitsie nenakaneni?" 43 Jesus tiuta'ei: "Xeketenehayawa xeme yuhetsie tsixete'utaine. 44 Xewitɨ xeikɨa mamieni Ne hatsɨa kwayɨwe xɨka ne Ukiyari pɨta, Ke ane Netsi heyanɨ'a, pɨta Ne hatsɨa pi'atɨani, Ne ta mɨkɨ ne penkuhana kwinatɨrieka tukaritsie. 45 Temaikatetsie reuku'uxa: 'MEYUNATɨ WAHETSIE YUSI TIWATA'ɨKITɨANI.' Meyunaitɨ ke ane me'enanani hapaɨna me te hetimani ta Ukiyaritsie Ne hatsɨa mepahu. 46 Ni xeikɨa xewitɨ ne Ukiyari muxei, xeikɨa ke ane Yusitsie meyatɨa, Ikɨ ne Ukiyari xexeiya. 47 Sasunikɨ, sasunikɨ ne paine, ke ane sasuni ti erie, mexeiya tukari kwaxɨwe. 48 Ne pan tukari ne hɨkɨ. 49 Xeme xeyeumama maná mekaniutikwani muxiekariyatsie, mepukwi'ta. 50 Ikɨ pan taheima yuawitsie makane, ke ane Mɨkɨ takwani, kwamɨni. 51 Ne pan mayeniere ne hɨkɨ ta heima yuawitsie makane. Tsepa ke'anetɨ ikɨ pan mutakwai, puyeikani mautihane. Ne pan ke aneme ne xeyatuiriene, ne waiyari tukari hɨkɨ kwiepa mieme. 52 Judío'tsixi mepuyaha'a, me pa yu iwawiyakai, me haitɨkatɨ: "¿Ke hapaɨtɨtɨ tiyɨwe Ikɨ tewi yu waiyari tatsi mini temitikuanikɨ?" 53 Mɨta Jesus pɨtiwarahɨawe: "Sasunikɨ, sasunikɨ nexerahɨawe, xɨkate xe'itakwani Kakaɨyari Nu'aya waiyarieya hapaɨna'ta xuriyaya xeman'ieni, xeme ni tukariki xekahexeiyatɨ yu hetsie xepakɨka. 54 Ke ane Ne waiyari takwani hapaɨna Ne xuriya man'ieni, tukari kwaxɨwe pexeiya; hapaɨna Ne nepenkuhana kwinatɨrieka tukaritsie. 55 Ne waiyaritsɨ karikɨ hɨkɨ sasuni ikwai, hapaɨna Ne xuriya sasuni hariya hɨkɨ. 56 Ke ane Ne waiyari takwani hapaɨna Ne xuriya an'ieme Ne hetsietiwiya Ne hapaɨna Mɨkɨtsie. 57 Ta Ukiyari hapaɨ tukari yatua Netsi heyanɨ'a hapaɨna anemekɨ nemuyeika kenti'aneni Ne Ukiyaritsie; hapaɨna anemekɨ ke'ane ne hatsie tikwa'a, puyeikani hapaɨna Ne'kɨmana. 58 Ikɨ karikɨ hɨkɨti pan taheima yuawitsie makane, mɨkɨ ni kwahɨkɨ xeyeyeuma memutikwai, mete ukwita. Ke ane ikɨ pan takwani puyeikani heyeme." 59 Ikɨ Jesus mutayɨ sinagoga'ta mexi ti'ɨkitɨatɨ Capernaúm. 60 Mɨkɨ waɨkawa tɨriyamama mamu'enana mɨkata pɨmeputiyɨ ikɨ ɨkitɨarika ¿ke'ane aku pina ke'erie? 61 Mɨkɨ Jesús rakumaikaj mɨkɨ tɨriyamama mɨkɨ meyu iyaritɨakaj mɨkɨta pɨti warahɨawe ¿ tierika xeteierie? 62 Mɨkɨ pɨtiwarahɨawe ¿ xɨta xeíxeiyake tewi nuáya antiemiekame meripai kewa meyeikakai? 63 Mɨ kɨ ka'hɨkɨtɨni Espíritu tukari yatua ta'waiyari tixaɨtɨ aixɨ kwatiyuriewe. Mɨkɨ niuki xehaxaxatiwatɨ kahɨkɨtɨni Espíritu siere tukani kahɨkɨtɨni. 64 Mɨkɨ yeti anekaku xeme hipatɨ sasuni xekwate'erie mɨkɨ Jesús rakumaikai meripai hukɨa maukayune ke'ane mehɨkɨtɨkai yuri mekwate'eriekai ke'ane meyuyatuanikekai. 65 Paɨ siere tiwa'rahɨawe xewitɨ kwayɨwekai menku' weiya Jesús yauya xɨka ipitɨakaitɨni. 66 Mɨkɨ yatiu yɨku waɨkawa tiriyamama mapautayeixɨa hamatɨanari makwa hukairi. 67 Jesús mɨkɨta pɨtiwarahɨawe meyu 12 ¿xeme siere xeteyahu? 68 Simón Pedro pɨtiwarahɨawe ukiyari ¿ ke'ane matia teyahu? ekɨ niuki pepexeiya tukari kwaxɨwe. 69 Tame sasuni tete'erie teteakumate ekɨ pehɨkɨ santo aku Yusi aku. 70 Jesús pɨtiwarahɨawe ¿Ne neka' xeranayahapa xeme yu 12 xewitɨ xeme kahɨkɨtɨni kahauyumarie? 71 Mɨkɨ pɨhaitɨ painekai Judas xatakai Simón nu'aya Iscariote mɨkɨ payawekai 12 mehɨxɨtɨkaitsie Jesús yatuanikerakai