1 Aaparahaamo vayooyo ngiabai kioodu, Udaangaivo arii yoketairaiva Aaparahaama tama inna mminna mminnai yauvaki mmiravai. 2 Aaparahaamo ari mmoori vareera vaidiiya kietavai vayoo ari mmoori vareeraiya kietaiva tunoo. 3 Ai yaakuva ni yuku tukia mmemmai vaki utinai fai na Aaginivoo ngiau mmataiva iimakioova nnutuu vaudiri itasipama kuaiva yeena rainara vaivee. 4 Kuayeena rammuauvo, fai hama Kenaana yoosinna na vayau vakidiri aa ni mmaapuva Isaakani gioonnaiva vitee nninnaravai. Fai a vieviee ninii mmataivau ninii seenaiya vayaipidiri gioonnaiva Isaakani vitee nninaravai. 5 Fai aa viee vie ninii mmatai vau niseenaiya vayaipidiri gioonnaiva Isaakani vitee nninara vai.Tuduu rikioo Aaparahaama mmoori varee raivo inna sai tunoo,mofai hamaa gioonnaivo nivatararo nnino fai ivo datai naranne.Moo arikianai naa i mmaapuuva tama vitee a nnuu mmata kiannai pinnai kuai veera kiannanne.Tuduu rikioo 6 Aaparahaamo inna kua sai tunoo.Hama fai aa nii mmapuuva vitee ii yoosinna ivaki kuanara vai.Aaginiivo 7 Anutuuqoo ngiau aapu varivo ivoono nii napoonna nnau vakidiriaa tama nii mmatai vaudiri kua yeenaivaa nii tasipamaa raukio aa mmata aava nimiravai.Fai aa vinai Aangeraii yaatama itasipamaa vikiai aa aikiooma gioonnaiva nii mmaapuu Isaakani vitee nninara vai. 8 Aviee teeno gioonna vovo noo hama itasipamaa nninoo,fai nii kua itasipama yeena 8rammuauvo fai hamaa ii harinara vai.Mmuaa mminnaa vai ataama vainoo, satuanaa nii mmaapuuva vitee ii mmata ivaki kuanee. 9 Itaama vaudu Ari mmoori vareera vaidivo ari yaakuva Aaparahaama yukuu tukia mmemmai vaki utuduu rikioo Aaparahaamo inna tasipama yaagueeqa kua yeena rai rai vaa ii mminna ivaara tiravai. 10 Mmoori vareera vaidiivo arii kieetaiva puaraa kameera yaaku vaii tana tama ari vookara arivoo karau yoketaa mminnai yau vaatama varoo diito ii yoosinna iva pikioo vio vio yoosinnaiva nnutuuvo Araama Naharaima Nahooraa yoosinna pinai vaki viravai. 11 Vio vio hennauduu oroo doofa nnooriiva siriivau puaraa kameerai yauva haru kioodu yoosinna pinaiva mmaanai variravai.Hennaudu gioonnaiya nnoori viteera suaivo nnuduu gioonnaiya vida nnidaida variravai. 12 Aaparahaama mmoori vareera vaidiivo tunoo,Aaginio ni haitatuura Aaparahaama Anutuuqovee,fai makee eeno ivoo nititai kuaiva yohoo tinoo rikioo ivo nitasipamaa kua yeena raivoo kaanai 13 naravai.Tanee,aanna makeenaa nnoori doofaiva vainiivau diee vakiau kai yoosinna pinaivaki vaya vaidiiya raunnaiya numa nnooriva vitada vayaano. 14 Pikino arii itaama vainai fai eeno gioonnaiva mmataama kiannaivoono nnooriva nimioo niipuarai yaatama mminai natee tinara inna eenoo mmataama kiee aii mmoori varee raiva Isakaani kiaannaivovee. Ivaudiri faina tee tinara,vaa nihaitatuuraivo itasipamaa kua yeena raiva kaanaivo vaino. 15 Ivoo itaama vaivai, suai ivoo hamaa kuai vaa kiaa taikeera kiodu,Revekava nnoori tooriva yaapusai vau hara varoo nniravai.Ivoo ataama vaino,hommo ivoo yaata utuoo varu sai vaata,Revekaava nnoori tooriva yaapu sai vau hara varoo nniravai.Revekaava innaa Betueera raunnavai.Betueero innaa Mirikaanna mmaapuvai,Mirikaava innaa Nahoora nnaatavai.Nahooro innaa Aaparahaama vayaavave 16 .Ii gioonna ivoo hama ngiammuau voovai tasipama sabi nuaivai,Ivoo yoketaa tuanaavai.Hamaa vaidii vovoono innaa tasipama vaivai.Ivoo oroo nnoorivaa vitavaroo nniravai. 17 Nnuduu Aaparhaama mmoori vareera vaidiivo seeno oroo innaa suvuai dioo vainno tunoo.Boo,nnoori pata voovai niminai naa nnaa naravee. 18 Tudu rikioo gioonnai voo tunoo nnaane, aa nii yokeera kuavee. 19 Kiakio gioonnaivo akiaraikio nnoori tooriiva vaiidiiva mmuduu nneeravai.Suai gioonnaivo nnooriva inna mmioo tunoo,Fai naa kava nnooriva vitararee i puara kameerai yaatama mminai nnaaravai. 20 Kia kioo gioonnaivo nnooriva tusaa puaraii yaa nneerai vaki kioo seeno oro doofa nnoori vakidirii vita varoo numaa puaraa kameerai yaa tama mmiravai. 21 Vaidiivo tadadamaa vayoo mmanna avuuvaa dirii gioonnai vaa too vainno yaata utuo taa nara,inna kutaa Aaginii voono naa ngiau nii yukuuva iino kaanai narannee 22 .Kameeraiya nnooriva nnaa taika kioodu,vaidiivo numaa nnikiivaki yapeera mmuyaiva goorai vaadirii iima kiovaa mmuaraivo mmuaavai tammaa ivau vairavai. Taara mmuyai yaakuya uyirai vaitana mmuaaraivo,yaakuu vaitana vairavai.Vaidiivo gioonnaiva yaparainno tunoo. 23 A giaa raunna kuanne? Nigiaa nimiane.Moo i kaano kooya nnau yauvo kaa yauma mmaata vainai faina aikioma mmua heena aava ngitasipama vainarannee? 24 Gioonaivo inna sai tunoo,na Betueera raunnavaivee,Betueero inna Mirikaanna mmaapuvaivee,Mirikaava inna Aaparahaama vayaanna Nahooraa nnatavai.Nahoorono mmateeravai. 25 Kiakio gionnaivo tunoo,kaayau yeennai yau voo tama tausii yau voo tama nnau vairai yau voo tama tiisi vainoo.Fai ii puaraa kameerai yaatama eetama aikiooma aa heena aava vakiaaravai. 26 Ii mmuai suai ivau vaidiivo Aaginiivara tooruvu yau haroo sudaaqaiva iiravaiAaginiiva nnutuuva varaaru utuoo tunoo. 27 Ni nnoonna vaidii Aaparahaama Anutuuqo hama aa inna kua yeena rairaivaa mmooka hanigiaa mmia nnanoo.Ani yokeera vaidiiva kuaiva rikiaannaivo inna ni kuaiva raatama rikiaannano.Ni Aaginiivo safuuma ni vitoo nii yokeera vaidiiva arii seenaiya nnau yoosinnaivaki nninoo. 28 Kiakio varuduu gioonnaivo seeno oro ari kaana mmuakia kuayauvai kiaa mmiravai. Revekaanna koorutaivo 29 Rabaano mmuaavai nnaasu variravai.Rabaano ii kua iva rikioo seeno numa taanara, dee vaidivoono nnoori vitaara vira aataruu tooyaivau dioo vaivaa taanara nniravai.Suai 30 Rabaano ari mmannaataiva nnikii vakii vau mmuyaiva tama yaaku vaki uyukio yauva too ari mmannaataivo Revekaava tuu kuaiyau vaatama rikioo tunoo." Ii vaidii ivo datai kuayauvai tiinne."Kiakioo oro toodu vadiivo arii puara kameerai yauvaa tama doofa nnooriva vainii vau dioo vairavai. 31 Oroo inna tunoo,"Ngianee, aa gioononnee,Aaginii vaa yoketai raivoo iiya vaino .A anivaara mmaanai aavau diee vakia nnannee?"Vaana iini nnauva teerama kiauno"Tuduu 32 vadiivo numa yoosinnai vaki hoona varoo nnuuyauva puraa kameeraiya yaadiri varainneera vai.Varainna kioodu iyaa puaraa kameeraiya tausii yauva tama nnoori yauva mmuduu neeravai.Mmida nnooriva varada vaidiiva yukuu vatama inna vatarada vuuya yukuu yauvatama finiravai. 33 Iyaa yeennai yauva varada numa inna mmudu ivo iya tunoo,fai hama na ngii yeennai yauva nnaanaravee.Dee kuavai na varee ngiauva faina ngii giaa ngimminaravai"Tuduu rikioo Rabaano tunoo"moo kuaiva kianee" Tuduu vadiivo tunoo,"Na 34 Aaparahaama mmoori varee ranaivovee"Kiaakio 35 tunoo"Aaginiivono ni haitatura vaidiivaara yoketai kioo inna variraivo pinaama yoketaivai.Ivoo kaayau puaraa sipisiipaiyau vaatama goora sirivai yauva tama,kaayau mmoori vareera gioonna vaidii yaatama,togii kameerai yauvo vayaavai. 36 Seraava inna ni haitatu raiva nnaataivono inna mmaapuva mmua tuanaavai mmata kiaivai. Ivo vaa ngiaabai kioo mminnamminna mmuakia yauvai inna mminaraivara tiivai. 37 Ni haitatuuraivo aa kua aava nitio nitasipama yaagueeqa kuayeena rairaiva iinno tunoo.Sa Kenaana na iya tasipama vayau yasidiri gioonnaiva vitee ngianee.Hameetave, 38 Vie vie oro nikookia oyaiyatama niseena tuanai yasidiri nii mmaapuvani gioonnaiva vitee ngianee. 39 Tuduu na ni haitatuuraiva tunoo.Iinnaa na vinoo hama gioonnaivo ni vatararo nninaravai.Tuduu ivo 40 nitunoo,"Aaginiva na inna tasipama nuairaivono fai ari aageraiya titanai i tauraa vidaa aataruuva iini teerama kikiai fai a oro gioonnaiva ni napoonna oyai vakidiri ni mmaapuuvani vitee nninaravai. Suai a viee teenai,hama ni oyaiya gioonnaiva immikiai fai ti kua yeena 41 ,Aaginiiva tasipama rammuau nnaivakidiri aa kuminaya vinoo hama fai i utinaravai. 42 Itaama vaikia na makee doofa nnooriva vainivau diee vakiauno.O,Aaginiivo ni haitatuuraiva Aparahaama Anutuuqoo,boo,fai eeno iino ni nnira aavo kaanainaravai 43 Aavau na diee vakiauno,aa na iikiauno,pikiano ii gioonna ivo nnoori vitaanara ngiaivee. Nninai faina inna tinara.Boo,fai aikio aa aii nnori toori vakidiri nnooriva patama niminai na nnaanaranne. 44 Tinoo rikioo fai gioonnaivo nitinara,nneenai faina oro ii puara kameeraiyani vitaanaravaivee,tinai fai natinara inna Aaginiivono ni haitatuu raiva mmaapuvani mmatama kiai gioonnai vovee. 45 Na itaama yaata utu saivaata Revekaava ari nnoori tooriva yaapusaivau haravaro doofa nnoorivaki vitaanara nniravai.nnuduu na inna tuno.Boo,nnooriva vita niminai na nnaanarave. 46 Tuduu ivoo akiairaudu nnoori toorivaa reemi kioo nnaane tiravai.Nneenai faina oro i puara kameeraiyani vitaree nninai iyaatama nnaaravai.Itaakua tuduu na nnooriva nneekioduu ivo oro vitararo numaa nii puarai yaatama mmuduu nneeravai. 47 Mmuduu na inna yaparainna tunoo,Mo aa giaa raunna kuanne? Tuduu ivo tuno.Na Betueera raunnavaive.Betueero Nahoora mmaapuvai,Mirikaavano mmateeravai.Itaama vaikiai na yaataya yapeerai vaatama yaakuya uyirai vaitana inna yaakuuvau uyiravai 48 .Itaama kiee na tooruvu yau haree Aaginiivara sudaaqa tie inna nnutuuva varaaru utuee kiauno Aaparahaama ni haitaturaiva Anutuuqo vaa ni vitoo ni haitaturaiva seenai yasii inna mmaapuvani gioonnaiva niminoo. 49 Aanna ivaara,fai aikioma teerainna ni haitaturaivaa tama inna nnaata nnaakarai yaatama kua kutaivaudiri ausa mmiee yaagueeqama haitatunarave tiee nigiaa nimiane.Hamavetinai fai naa rikie hanigie gedainnigia kuaunnee vara yaadudai nnigia kuanaravai. 50 Tuduu Rabaanota Betueeroya inna tunoo"Iimminna ivo Aaginiiva sidiri nniivai. Itaama vainai fai hama ta kuamaisa voovainnee kua yoketaa voovai kiaaravai. 51 Taane,Revekaava i avuuvau kuanara dioovaino.Vitee vinoo i haitatuuraiva mmaapuvaa nnaatavai variaivee. Aaginiivo ari tiinema vakiaivee. 52 Suai Aaparahaama mmori vareera vaidiivo ii mmuakia kua iyauva rikioo, Udaangaivara mmataivau toorivuyau hareeravai 53 Itaama kiodu vaidiivo hoonai yauva tama goora sirivai yauvaa tama uyira rairaiyau vaatama varoo Revekaannasi viravai.Vomminna kati ausa mmida mmira mminna vooyau vaatama varoo oro Revekaanna kaano kooyatama inna koorutaiva tama mmiravai. 54 Itaama kiada Aaparahaama mmoori vareera vaidiivo tama inna vatarada vuu vaidii yaatama yeenna nnoriiyauva nneeravai.Nneeda iya tasipama vauya patauduu henanannaa Aaparahaama mmoori vareera vaidiivo iya tuno.ni pikiakiai faina ni haitatuu raivaasi kuanaravai. 55 Itaakua tuduu Revekaanna kaanotama koorutai vootama tunoo.gioonnaiva pikino titasipama varinoo yapooma yaakuvaitana suai ngioo vinai faita titakio kuanaravai. 56 Tuduu vadiivo tunoo,sa ni aataru viraiva suvua kuate.Aaginiivono niiyara yoketaivai.Pikikiai na ni haitatuuraivaasi kuanarave. 57 Tuduu iya inna sai tunoo,faita gioonnaiva yaparaida innna ausaiva rikiakioo ivo ngii tasipama kuanaranne? 58 Kiaakiada yaparaudu Revekaava tuno, faina iya tasipama kuanaravai vee. 59 Tuduu iyaa Revekaanna nnunna nnaya saii yaatama mmori vareera vaidii kaayau voyaatama Aaparahaama mmoori vareera vaidiiva tasipama viravai. 60 Iyaa Revekaanna numa ngiari yoketairai yauva mmiravai. Mmida inna tunoo,Tii raunnakuave,fai aa kaayau gioonna kiaapuuya kaano vayee,fai i nnaakarai yaano ii nnammutua iikiaiya hanikia keegiaiva sipuuvaki diaravai. 61 Kiaa taika kioodu Revekaava ditoo ari mmoori vareera vadii gioonnai yaatama puara kameerai yauvunu karada vaidiiva vatarada viravai.Itaama vaudu,vaidiivo Revekaanna vitoo ari nnuu aataruvau viravai. 62 Isaako yoosinna Negeveediri saidiri yoosinna Bia Rahai Roi nniravai. 63 Isaako yaaku varaanara hennaudu mmoorivaki viravai.Vioo sabi rootu taanaree kia toodu puara kameeraiya 64 nniravai.Revekaava ngio vayoo rootu taararo, Isaaka too,kameeraivau diri suai roommukio mmoori vareera vadiiva tunoo,Ukuanna dee vaidii voono mmori tammaa aavau tiisira ngioo variinne"Tuduu 65 mmoori vareera vaidiivo tunoo.Moo inna ni yokeera vaidii ni haitatuuraivovee.Tuduu rikioo Revekaava avuuvaki hataira yaapai vaadiri ari avuuvaki rummua apuvaroo nniravai 66 Mmoori vareera vaidiivo mmuakia ngiari nookiaa mmayaayai vaa Isaaka giammiravai. 67 Giaammi kioodu Isaako gioonnaiva Revekaanna vitoo ngiari nnau vaaruu vaki ari kaana Seraa nnasii viravai.