Genesis 2

نکات کلی پیدایش ۲

ساختار و قالب‌بندی

پیدایش ۲: ۱- ۳ پایان نخستین روایت از آفرینش است که در باب قبلی آغاز شده است. دومین روایت در پیدایش ۲: ۴ آغاز می‌شود که بسیار متفاوت و از زبانی متعارف‌تر برای تعریف کردن داستان آفرینش استفاده شده است که الگویی مشخص و عبارات تکرار شونده دارد. مترجمین باید سعی کنند که تفاوت بین دو قسمت را در ترجمه خود بازتاب دهند.

مفاهیم خاص در این باب

روایت دوم از آفرینش در پیدایش ۲: ۴- ۲۵

پیدایش ۲: ۴- ۲۵ روایتی از آفرینش را بیان می‌کند که نسبت به پیدایش ۱: ۱- ۲: ۳ نقطه نظری متفاوت را پیش می‌گیرد. روایت دوم تکمیل کننده روایت اول است و نباید متضاد با آن در نظر گرفته شود.

یهوه، نام خدا

«یهوه»، نام شخصی خدا در عهد عتیق است که برای اولین بار در این باب استفاده می‌شود. مترجمین باید بر نحوه ارائه این کلمه در ترجمه خود تصمیم‌گیری کنند. مسیحیان دو هزار سال است که سنتاً کلمه «خداوند» را به جای آن به کار می‌برند و همچنان در کتاب مقدس کاتولیک‌ها استفاده از این واژه الزامی است. البته در استفاده از کلمه «خداوند» که لقبی برای خدا است با کاستی رو به رو هستیم، چون این کلمه نامی شخصی نیست.

(See: /WA-Catalog/fa_tw?section=kt#yahweh)

مترجمین که برگردان آنها مورد استفاده کلیسای کاتولیک است می‌توانند آوانویسی کلمه «یهوه» را در نظر داشته باشند و در حد امکان این کلمه را در زبان مقصد آوانویسی کنند.

یا مترجمین می‌توانند از واژگانی که در زبان مقصد به خدای متعال اشاره دارند استفاده کنند، برای مثال «آن عظیم»، «حاکم همگان»، «آنکه هرگز نمی‌خوابد» و... این اسامی القابی توصیفی هستند و نامی شخصی نیستند، پس هنگام استفاده از آنها با کاستی مشابه در به کارگیری کلمه خداوند رو به رو هستیم.

مترجمین همچنین می‌توانند استفاده همزمان از آوانویسی کلمه «یهوه» و لقبی پر معنا برای اشاره به خدای متعال در زبان مقصد را مد نظر داشته باشند. باید برای ترجمه نام «یهوه» در کل کتاب مقدس از روشی یکپارچه استفاده کنید.

باغ عدن

این باغ برای کشت سبزیجات یا زمینی زراعی نبود. بلکه زمینی وسیع با درختان میوه بارور و گیاهان برگدار و نظایر آن بود که قابل خوردن بودند. رودخانه‌ جاری از باغ عدن، حس قداست آن مکان را القا می‌کند؛ در خاور نزدیک باستان، معابد دارای باغ‌ها و نهرها بودند. در مکاشفه ۲۲: ۱- ۲۲ در تخت پادشاهی خدا در اورشلیم جدید، همراه با رودخانه‌ای جاری از آن توصیف شده است.

(See: /WA-Catalog/fa_tw?section=kt#holy)


Genesis 2:1

آسمان‌ها

«آسمان» یا «سپهر»

همۀ لشكر آنها تمام‌ شد

«تمام جاندارانی که در آنها هستند» یا «تمام اجماع جاندارانی که در آنهاست»

تمام‌ شد

این قسمت را می‌توانید به حالت معلوم بیان کنید. ترجمه جایگزین: «خدا خلقت آنها را تمام کرد»[خدا آفرینش آنها را به پایان رساند]

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-activepassive)

Genesis 2:2

در روز هفتم‌، خدا از همۀ كار خود كه‌ ساخته‌ بود، فارغ‌ شد

«خدا به هیچ وجه در روز هفتم کار نکرد»

فارغ‌ شد

این یک اصطلاح است. ترجمه جایگزین: «تمام کرد»[به پایان رساند]

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-idiom)

در روز هفتم‌ از همۀ كار خود...آرامی گرفت

«در آن روز کار نکرد»

Genesis 2:3

خدا روز هفتم‌ را مبارك‌ خواند

معانی محتمل: ۱) خدا سبب شد که روز هفتم نتیجه خوبی به بار آورد یا ۲) خدا گفت که روز هفتم نیکو است.

تقدیس‌ نمود

«آن را جدا کرد» یا «آن را مال خود خواند»

در آن‌ آرام‌ گرفت‌

«در آن روز کاری نکرد»

Genesis 2:4

اطلاعات کلی:

مابقی کتاب پیدایش، نحوه خلقت انسان‌ در روز ششم توسط خدا را بیان می‌کند.

این‌ است‌ پیدایش‌ آسمان‌ها و زمین‌

«این است روایت [آفرینش]ّ آسمان‌ها و زمین» یا «این است داستان آسمان‌ها و زمین.» معانی محتمل: ۱) این خلاصه رویدادهایی است که در پیدایش ۱: ۱- ۲: ۳ توصیف شده‌اند یا ۲) این قسمت رویدادهایی را معرفی می‌کند که در پیدایش ۲ توصیف شده‌اند. در صورت امکان این قسمت را به نحوی ترجمه کنید که مخاطبین هر دو معنای ذکر شده را برداشت کنند.

بساخت‌

«یهوه خدا آفرید»[در فارسی انجام شده]. نویسنده در این باب از خدا به اسم «خدا» یاد می‌کند اما در باب ۲ از خدا به اسم «یهوه خدا» یاد می‌کند.

در روزی‌ كه‌ یهوه‌، خدا، ... بساخت‌

«وقتی یهوه، خدا... آفرید.» کلمه «روز» اشاره به کل زمان آفرینش دارد و به روزی خاص اشاره ندارد.

یهوه

نام خدا است که بر قومش در عهد عتیق آشکار شده است. برای ترجمه کلمه «یهوه» به صفحه‌ای مراجعه کنید که نحوه ترجمه آن را توضیح داده است.

Genesis 2:5

هیچ‌ نهال‌ صحرا

هیچ بوته‌ای در بیابان رشد نمی‌کند که حیوانات بتوانند آن را بخورند.

هیچ‌ علف‌ صحرا

هیچ گیاهی مانند نباتات یا سبزیجاتی برای خوردن حیوانات و انسان‌ها وجود نداشت.

نروییده‌ بود

دست به هر کاری بزند تا گیاهان به خوبی رشد کنند.

Genesis 2:6

مه‌

معانی محتمل: ۱) ماده‌ای شبیه شبنم یا مه صبحگاهی  یا ۲) چشمه‌هایی از آبهای زیر زمینی

روی‌ زمین‌

«تمام زمین»

Genesis 2:7

آدم‌ را...بسرشت‌

«انسان...را سرشت» یا «انسان... را شکل داد» یا «انسان...را آفرید»

آدم‌ ..آدم

«نوع بشر...انسان» یا «شخص...آن شخص.» این قسمت به طور خاص اشاره به فردی مذکر ندارد.

بینی‌

«بینی او»

روح‌ حیات‌

«دمی که زنده می‌کند.» کلمه «حیات» اشاره به حیات جسمانی دارد.

Genesis 2:8

باغی‌

احتمالاً باغی درختان میوه یا ناحیه‌ای پوشیده از انواع درختان است.

به طرف‌ مشرق‌

در شرق

Genesis 2:9

درخت حیات

«درختی که به انسان‌ها حیات می‌بخشد»

زندگی

این قسمت به معنای «حیات ابدی» یا «حیاتی است که پایان نمی‌یابد»[حیاتی بی‌پایان]

درخت‌ معرفت‌ نیك‌ و بد

«درختی که به انسان‌ها توان درک نیکویی و شرارت را می‌دهد» یا «درختی که انسان‌ها از آن می‌خورند و می‌توانند نیکویی و بدی را تشخیص دهند»

نیك‌ و بد

آرایه ادبی است که اشاره به دو حد غایی و هر چه ما بین آنهاست دارد. ترجمه جایگزین:‌ «همه چیز، از جمله نیکویی و شر»

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-merism)

در وسط باغ‌

«در میان باغ.» دو درختی که درست در وسط باغ هستند.

Genesis 2:10

نهری‌ از عدن‌ بیرون‌ آمد

آن باغ در عدن بود. روخانه همچنان از داخل باغ به بیرون جاری بود. «رودخانه‌ای که از میان باغ برای آبیاری آن جاری بود»

Genesis 2:11

فیشون‌

تنها در این قسمت از کتاب مقدس به این رودخانه اشاره شده است.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#translate-names)

تمام‌ زمین‌ حویله‌

«تمام سرزمینی که به آن حویله می‌گوید.» مکانی در صحرای عربستان است.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#translate-names)

در آنجا طلاست‌

این عبارت، اطلاعاتی در مورد حویله‌ ارائه می‌دهد. برخی از زبان‌ها این قسمت را در قالب دو جمله جدا ترجمه می‌کنند. ترجمه جایگزین: «در حویله‌ طلا هست»

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-distinguish)

Genesis 2:12

در آنجا مروارید و سنگ‌ جَزَع‌ است‌

«آنجا» به منظور تاکید در اول جمله قرار گرفته است. ترجمه جایگزین: «جایی است که مروارید و سنگ جزع می‌یابند»

مروارید[صمغ]

صمغی که از درخت بیرون می‌آید و بویی خوش دارد. صمغ ماده‌ای چسبناک است که از برخی درختان بیرون می‌آید و می‌توان آن را سوازند.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#translate-unknown)

سنگ‌ جَزَع‌

«سنگ جَزَع.» جزع نوعی سنگ زیبا است.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#translate-unknown)

Genesis 2:13

جیحون‌

تنها در این قسمت از کتاب مقدس به این رودخانه اشاره شده است.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#translate-names)

تمام‌ زمین‌ كوش‌ را احاطه‌ می‌كند

آن رودخانه تمام زمین را نپوشانده بود، ولی در بخش‌های مختلف آن راه خود را باز کرده بود.

تمام‌ زمین‌ كوش‌

«تمام سرزمینی که به آن کوش می‌گویند» [تمام سرزمینی به نام کوش]

Genesis 2:14

که به طرف‌ شرقی‌ آشور جاری‌ است‌

«به طرف سرزمینی جاری شد که در شرق شهر آشور است.» رودخانه حدّقل[ دجله] از شمال تا به جنوب جاری است. عبارت «که بطرف شرقی آشور جاری است» اطلاعاتی در مورد رودخانه دجله به ما ارائه می‌دهد. برخی از زبان‌ها این قسمت را  دو جمله جدا ترجمه می‌کنند. ترجمه جایگزین: «در شرق آشور جاری است»

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-distinguish)

Genesis 2:15

باغ‌ عدن‌

«باغی که در عدن بود»

تا كار آن‌ را بكند

«تا آن را برویاند.» این به معنای انجام هر کاری جهت رشد خوب گیاهان است.

آن‌ را محافظت‌ نماید

تا علیه هر اتفاق بدی آن را مراقبت کند.

Genesis 2:16

از همۀ درختان‌ باغ‌

«میوه همه درختان در آن باغ»

[تو]

این ضمیر و مشتقات آن مفرد هستند.

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-you)

بی‌ممانعت‌ بخور

«بی محدودیت بخور»

Genesis 2:17

اما از درخت‌ معرفت‌ نیك‌ و بد زنهار نخوری‌

این کلمات فرمانی که در آیه ۱۵ با «از همۀ درختان‌ باغ‌ بی‌ممانعت‌ بخور» آغاز شده است را تکمیل می‌کنند. در برخی از زبان‌ها ذکر آنچه ممنوع است و سپس بیان آنچه مجاز است، متعارفتر به نظر می‌رسد؛ درست همانطور که در UDB انجام شده است.

درخت‌ معرفت‌ نیك‌ و بد

«درختی که به انسان‌ها قابلیت درک نیکویی و شر را می‌دهد» یا «درختی که انسان‌ها را قادر می‌کند تا نیکویی‌ها و بدی‌ها را بشناسند». ببینید در پیدایش ۲: ۹ چگونه ترجمه کرده‌اید.

زنهار نخوری‌

«اجازه نمی‌دهم بخوری» یا «نباید بخوری»

Genesis 2:18

برایش‌ معاونی‌ موافق‌ وی‌ بسازم‌

«برای او یاوری[یاری] خلق می‌کنم که مناسب او باشد»

Genesis 2:19

هر حیوان‌ صحرا و هر پرندۀ آسمان‌

کلمه «صحرا» و «آسمان» به مکانهایی اشاره دارند که معمولاً حیوانات و پرندگان در آن یافت می‌شوند. ترجمه جایگزین: « از همه نوع حیوانات و پرندگان»

Genesis 2:20

همۀ بهایم‌

«تمام حیواناتی که انسان‌ها از آنها مراقبت می‌کنند»

برای‌ آدم‌ معاونی‌ موافق‌ وی‌ یافت‌ نشد

این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «همراهی مناسب نداشت»[همراهی نداشت که مناسب وی باشد] [یاری نداشت که مناسب او باشد]

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-activepassive)

Genesis 2:21

خوابی‌ گران‌ بر آدم‌ مستولی‌ گردانید

«سبب شد انسان به خوابی عمیق فرو رود.» خوابی گران زمانی از خواب است که شخص به راحتی مشوش یا بیدار نمی‌شود.

گوشت‌

این قسمت اشاره به بخش نرم بدن مانند پوست و ماهیچه دارد.

Genesis 2:22

[با آن دنده]...زنی بنا کرد

«از آن دنده...زنی سرشت.» دنده ماده‌ای بود که خدا زن را از آن خلق کرد.

Genesis 2:23

همانا این است‌ استخوانی‌ از استخوان‌هایم‌ و گوشتی‌ از گوشتم‌

«همانا[ درنهایت] این استخوان‌ها مانند استخوان‌های من هستند و تن او مانند تن من است.» بعد از اینکه درمیان تمامی جانداران به دنبال شریکی گشت و کسی را نیافت، در آخر کسی را مثل خود دید که می‌توانست یار او باشد. آدم احتمالاً تسلی و شادی عظیم خود را ابراز می‌کرد.

از این‌ سبب‌ "نسا" نامیده‌ شود، زیرا كه‌ از انسان‌ گرفته‌ شد

شاید لازم باشد که مترجم در پانوشت توضیح دهد «کلمه عبری برای ‘زن’هم آوا با کلمه معادل برای ‘مرد‘ به نظر می‌رسد.

Genesis 2:24

اطلاعات کلی:

آنچه در ادامه آمده، توسط نویسنده نوشته شده است و سخنان آن مرد نیست.

از این‌ سبب‌ مرد

«به این خاطر است که مرد»

مرد پدر و مادر خود را ترك‌ كرده‌

«مرد دیگر در خانه پدر و مادر خود زندگی نخواهد کرد.» این به طور کل به مردان اشاره دارد و به مردی خاص در زمانی خاص اشاره ندارد.

یك‌ تن‌ خواهند بود

این اصطلاح به نحوی در مورد رابطه جنسی سخن می‌گوید که گویی بدن آن دو با هم یکی می‌شوند. ترجمه جایگزین: «دو بدن آنها یکی می‌شوند»

(See: /WA-Catalog/fa_tm?section=translate#figs-idiom)

Genesis 2:25

هر دو برهنه‌ بودند

«آنها» اشاره به مرد و زنی دارند که خدا خلق کرده است.

برهنه‌

«لباس نپوشیده»

خجلت‌ نداشتند

«در مورد برهنه بودن خجالت نمی‌کشیدند» [نسبت به برهنگی شرمگین نبودند]