1 2 1. Hexi yeroonte Yesuus maa sanbata Awitee qamadii qesi ishiltee maa hi qensa “Hani alta maa tusintan yeel itishii gooshiyaa” hani ashee tiyaa qewin maateemaa yeel dooqa. 2. Faarisoota matuumaa hexayaa yeel shuwashte, Yesuusiyaa “hin altuu maa seera banaanqitee maa, sanbaataanee waa’eewish kooneshi yeel washi hexayaa kaphee” hinquwaa. 3 4 3. Hani maa andiyaa tuultinee, “Daawitimaa hani matuunee maa yee oshtee maa tusintan waa waashee wimaa hi qimke? 4. Hani maa Awii kamtee kawaayaa keelne”ilacha tuushiyaa awiitee yeel shiilishi maa’eewiiyaa,hana mashe qestuu kamanaa” hanne hanne nashii yeel itishiyaa seeranee maa hanxamin iti phiisha. 5 6 5. Yookanii maa tuushiyaa qestuushe sanbata Awitee tuushiyaa Gaarii kiyaatee sinsistee tuushiyaasanbata hiyaanqiyaa yeel qimsissanqiyaa” yakka koontan namtee tamikee hi phiishanqiyaa seera sinsistee digkee nam koowaaree? 6. Gaari kiyaa onktee qalishee,hette hi itishiyaa hash namte minta. 7 8 7. Andi haashe, ‘ashi qani yaanxi kamanaa ‘tsuu’eewawiyaa haa keesa phishke’ hinqala kina hinqalishiyaa hiyaanqimaa nam eewiti phiishatee’ yaakkiyaa mintsikee namaa phiisha. 8. “Ma maalishee sanbata onkte iyyuu iyyuu Awii hinquwaan” yeelayaa. 9 10 9 Yeen namaa qensinee Yesuus maa yeel winsii kiyaa maa hi keela. 10 Hexi gaanee,hani kuusishii quweenkishi maa ishiilishi hanteemaa hi phiisha,yee ooshtee yee maatumaa hanne hanayaa shaagisiseewiyaa sanbtaa Awiitee seerayi?inquwaan hana yeela ata. 11 12 Hanimaa andiyaa, “ nam sinsinstee baagi ishilayaa balishii mashe,hani bagishi sanbata Awitee uu sinsistee hi beekate balnee bidkee nashi hin gihanishaa? 12 Endii mamaa bagi onktee dinqii qaliyaare?hexi gooshamaa tuusha tuushiyaa sanbta Awtee maa maaxeewii qatsishee seerayi?” hinquwaa. 13 14 13 Endiimaa yee mayaa maa, “hin kusamaa shamiisisee hinquwaan” Yee mamaatuushi hi shamisisaa hani kusimaa hi hiyaanqimaa tsitsishii di’anqiimaa hi eensitiya. 14 Faarisoota maatuumaa tookolee maa iphine,dinkinmaa hayaa yeel shoomisisamaa yeel keesi phiishaa maa qimteemaa yeel dooqa. 15 16 17 15 Yesuus maa hexayaa alneemaa hexanteemaa hi yaa, Gaaneewii maatuumaa tuushiyaa hani suuntsimaa yeel Ya’aa hi eensisishi maatu’amukamaa hi eensisa. 16 Yee matuumaa matooteemaa yeelayaa alaliskeel phiishanqimaa tsaawwisne maa yeelayaa hanxa. 17 Hexi maa tuushiyaa Isaayis Raazinee maa qimaamine maa tooninyeewa maa hi kooshi phiisha. 18 18 Hanni maatuushi, “hiyaa shuwaamoo haa qatsii maatuuyaa ashi wishina bidawisha hashi shuwinish diiyaa haaninyaa, hanampiseeshi hante hi quwishiyaa diyaa,haa poogamaa hani onktee hi hee siisa,hanimaa mukinashi maatuutee maa tinseewii muntsamaa hi weela. 19 20 21 19 Hi watsikee, hi huukkin weelkee,maa ishilaalee nam kuweetee yeel goolgamaa hi qiiwke. 20 Tinseewii muntsiimaa hiyaanqiimaa talanqii yaa hamma hi waanqashite,hanish gintsirii tsawamaa bike,hani shuugi kuween hi weentsata maa tuush hi phiiske. 21 kashi nashi maatuu tush hani ishamaa tuush hi gabamala,” yeelayaa hinquwaa. 22 23 22 Yee ooshtee sexanaa poogishi yee sinsistee itishe,hani awishee shaamishe.Hani yaantsilishii qatsishi ishilimaa Yesuus qansistee maa hal hanka” heenimaa yeemaa yeentsilishii hi qiimanqiiyaa ,hani Awiimaa hi kaphaanqiyaa waan hana eensisa. 23 Yee ooshtee maa maatuu muukimaa tuqin” yeel Raaza, “heximaa Daawit daashii danda’aqeya? Hinqala. 24 25 24 Faaristoota hexayaa yeel qiwishtee,hexi mashi Bi’eelZebuul seexanayaa Awteehi di’aantee mandee bisheewii poogitu’amaa bidimoo hin qala. 25 Yesuus maa yeel gabii yaa alinee, “hintishii qesille phiishate,yeel ishilimaa wiishinee,wishiine hi biyate,dooqintan ootqeeya.Yee kiyaa qobii ishilimaa yookaniyaa,kiyaa maatuu ishilimaa hani kooshi onktee dooqin,ishili ishilnee hi biyatee,dooqikee qeeya. 26 27 26 Seexana maatuushiyaa Seexanamaa hi bidaatee hani kooshtee ishili-ishilne hi biya endiyaa hantalishi dinkin ddoqiyaa ashi dandaa’ayaa ? 27 Hashe Bi’eel Zeebul eengiwinee bishii poogiyaa haa bidate,nam mala qundii maa hingii eensiwiinee yaala bidaala? Hi goshamaa tuushiyaa nam mala quundimaa tush namtee hi muntsisala. 28 29 30 28 Ashi andi maa Awii poognee tuushiyaa bishii ppogtu’amaa haa bidishiyaa,Awii Jannataa yeel nam onktee tuushiyaa tani kuwa. 29 Yookaniyaa yee maa tsaawii hexane sheenta waantan hi xuushatee kamanaa,dinkinee tsaawii maa kiyaa ishilayaa ashi kilnee hani kunguuleewiimaa bogiyaashi danda’aare?endi yeela maa xuushi shamaa andi deemandee yii hani kiyaatee maa itishii shanqimaa hi boogi dandaa’ayya. 30 Hingalle haa keenqansimaa kooke hi phiishate haayaa qalxishii maayi,hiyaanqama tuusha haayamaa tooshin ishilatee gumkee nashe hi shishkisisiya. 31 32 31 Hexi gooshamaa haashi namte hi minat,dinqinashi tsuubi allee,shuweelimaa tuushi maatuutee maa hi qazamiyaa,Gaarii poogi onktee dooqishi shuuweelanishii andi qazamke. 32 Hingiyaa llee Yesuusiyaa qazinee eelewamaa hani onkteemaa hi qiimaatee’qaza miimaa hi booliyaa’ hingiyaalle gaarii poogiyaa qazeewiyaa hani onkteemaa hi qiimitee andi’ hexi phiiyantee maa tamatush,hi kuwaashii phiiyantamaa tuush. 33 34 35 33 Yesuusishi yena wane maxi insi balimoo han ewish maxi hikooyaa andiima andii insi waanee balaawaa han Ewiishee tsegewii hikoyaa insiishii hin Ewiinee Hi Alamiiyaa. 34 Namish maayii qalxiishi maatuushee dinkiinee maxi Ewii mate gabinamare? Mayii qanisinsite tsunshewii yaa waanishi hi qiimaa. 35 Maxii waashe maxi Ewiishee hani qani sinsite maxi Ewii hi biidiyaa maxi kenashmashe hanqaanii sinsite maxikenashi Ewii hi biidii yaa. 36 37 36 Hashi namtee hi minta, maatuushe gaabii qiiminee kamanaa hel wansinsite iphilinee iphilline muukitee hi atamala,muntsi Awite ateewi tultiiyeewii yaa ite. 37 Hinqiimish mukiyaa hinte wane hi muntsiyaa hinqimii mukimaa hinte hi muntsamiyaa uinquwaa tali wanyiinee alsisishii matuune Faarisootaane. 38 39 40 38 Yaa Ooshtee tali waanyi alsiisshine Faarisootaanee sinsite ishiili matuushe “Yesuus yaa alsisi maa maziinee hin shuwasisi yaa daksa” inquwaa 39 Hanishi tulisisinee tsubii kon qatishii malaqundii Exishee kon wasishii exishee mazii ishiilale heltee tiimike qeyaa. 40 Yoonasishii hinqituuyaa gatii watsii qini sinsitee Awii sizene quweeshiim sizenee qesi qani sinsite shiinyii koogashi ite. 41 41 Nanawwee maatuushee muntsii tiyii Awiitee heldee naashii malaqundinee doqiin hishilala,heltemaa hi muntsii sisalaa.Helishi Yoonaasii weeliyaa qiwiinee hel qanii gabiyaa tanal nomawa;Helde andii higanee,hinshii Yoonasii onkitee qaliishee etee itee. 42 42 Mani kaawii qansii talishee muntsii tiyii Awiitee si’snss nashii malaqundinee dooqinee manii hi iphiiliyaa hantemoo tuushii hi muntsisi yaa .Heliishee Solomoon Alinee qiweewii yaa wii qeste tan hi kawaa heldee andii,hi gaanee Solomoniyaa qalishee ettee” inquwaa. 43 44 45 43 Yesuus maa, “Bishii poogimaa maa sinssitee hi iphilishtee,pholii hi konsiishi qesii kesii gashiyaa hantsishii keewii nashii qesi sinsitee hi tuuliyaa andi ishiilaalee bolike qeyaa. 44 Hexii suntsiimaa,’haa kiyaa hashi han sinsiitee haa iphiilishitee tulinee tane kiyaa’ hinquwaa.Tuliin hi kuwaashiteemaa ,yaa kiiyashii menqii yaamaa phiitaminee qopheefamintaane hi boolawiyaa. 45 Endiimaa yaanee bishii phoogiyaa han onktee xiibishiyaa qusee otii nombeeyaa han kooshi suntsii haka; Yelimaa tuushi yeekatee kelintanee sinsiitee hi koola,heximaa itewaanshii suntsii qansitee nashiimaa sasii onktee hantee hi xibishii hi kooya; helidee nashii malaqundii han heximaa tuushii hiyaanqii tuushiyaa hi kooyaa “ hinquwaa. 46 47 46 Yesuus maa maatuunee qimishii qesiitee hi phiinee,hexigene, deemaa tushii han deemalaa qundimaa tushii hanee qiimii kesiintaani kuwaantanee,tsaawiite hali doqii phiisha. 47 (Yee ooshtee maa ishilishii shuwee! Hin deene hin deemaala qundinee tsaawitee dooqinee yel ita,hinamaa qiimii yel kessa” hin quwaa.) 48 49 50 48 Yesuus maa andii tuliitinee hantee mintishii maana, “hadeeshiii hingiiya? Haa deemala qundiimaa hingiyaa?” Hinquwaa. 49 Han kusiimaa tushii han aliitu qansitee baliintanee , “ Hexii gene,haadeemashi,haa deemala qundiimaatuushi. 50 Hadii shuniyaa onki onkite nashii shunii washee hin gaalee ,haa demaali,ha defaali,haa deyyiimaa tushii” hinquwa.