\r\n
\r\n\r\n1\r\nHeiwamieme Jesús mautaha metehetixaxatatsie muwa makatei uki mama wakitɨ. \r\n\r\n\r\n2\r\nHipatɨ me meixeiyakai xɨka xeime aixɨ heyurienikekaitɨni Sabado. Me heɨtaxanetake kename aixɨ kare yuriekai.\r\n\r\n\r\n3\r\nJesús ukiretahuawixɨ kepai me mamawakikai\nneunkukexi ena waxɨruapa neuta kexi. \r\n\r\n\r\n4\r\nKepai mumeme kanieraka paɨ ti waretahɨawixa, ¿ipɨyɨawe tsepa ketiuyuri sabado reime uku wikwestuani? Kehate meme ta enanaka kaiwati me putehetekai.\r\n\r\n\r\n5\r\ntɨya hau ha atɨ, waiyari me wanaranikai, uki paɨreta hɨawixɨ amamá neuta xitserita; \"meitaxɨtseritaxi Jesús aixɨ meiyuri. \r\n\r\n\r\n6\r\nFariseos mexi mexɨiwa memauyekɨ mete heti-xatake herodianos mexi wamatɨa kememei minikɨ.\r\n\r\n\r\n7\r\nMetɨa yɨnɨ arimama wamatɨ haramaratsie yɨ waukawatɨ me menkuwei Galilea kiekatari ilueko Judea \r\n\r\n\r\n8\r\nJerusalén tari, Idumea ɨ tewatari mema kɨniɨa Jordán. Watiuye hane, Tiro i Sidón. Waɨkatɨ teuteri meme enana. Meme ninierixɨ ke mɨre yurienekai, naitɨ memakɨ hatsɨana.\r\n\r\n\r\n9\r\nYɨnɨarima waretaɨa kanuwa memeku ha aritɨaniɨ meeyɨ mɨireka teuteri kawaretipɨnarekaikɨ. \r\n\r\n\r\n10\r\nWauka axɨ waretiyuri ke hate metehekukukuinekai memeyupɨnakai ha tsɨana meye kɨkatɨ, me heimayɨanike.\r\n\r\n\r\n12\r\nKepauku memekuxexeiyakai itaikarixi hɨxiena menekaxɨrɨwekanitɨni, memeti hiwakai i memaitɨkatei ekɨ yemekɨ kakaɨyari pepuniweya. \r\n\r\n\r\n11\r\nMɨkɨtiwara hɨaweka ke yakatiwata hɨawekekai.\r\n\r\n\r\n13\r\nMauntitɨa yatemuritsie, wareta hɨawixɨ iyamexi ke hate warauyehɨaka imemakɨ hatsɨana. \r\n\r\n\r\n14\r\nWaretiterɨwarɨ tamamata huta (quepai tiwareterɨwarɨ nɨaritsixi) wara nɨawanikekaikɨ waá kiekaritsie mete kuxatanikɨ kakaɨyari niukieya mentatuakakɨ.\r\n\r\n\r\n15\r\nmewarayeweweiyanikɨ itaikarixi teuterei watsie.\r\n\r\n\r\n16\r\nWaretiterɨwaxɨ támamata huta Simón reiterɨwaxɨ Pedro;\r\n\r\n\r\n17\r\nJacobo (Santiago) Zebedeo niweya, Jacobo iwaya Juan (Santiago) (Kepai reterɨwaxɨ Boanerges trueno niweya);\r\n\r\n\r\n18\r\n Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo (Santiago) Alfeo niweya, Tadeo, Simón el Zelote, \r\n\r\n\r\n19\r\nJudas Iscariote kepaimeyetuanikekai.\r\n\r\n\r\n20\r\nYukie neyani waniu waukatɨ teuteri menenkuweiya kehate mekatehekuai.\r\n\r\n\r\n21\r\nKepauka iwamama meme enana memekɨ hatsɨana memeihɨkikakɨ, me haitɨkaitɨ mɨkɨ mu mayexie. \r\n\r\n\r\n22\r\nTeutɨwamete memanakakɨ a Jerusalén i memetiyua, haxɨ meteamene waukiyari, warayeweiyakai haxɨ mete anene.\r\n\r\n\r\n23\r\nJesús wareta hɨawirɨ yuhatsɨa, wareta xatɨa ɨxatsika, ¿kahauyumarie k \r\n\r\n\r\n24\r\netiyɨwe mayuyenɨani yɨkɨmana kahauyumarie? Mete uximayatɨ xɨka me hauyu ta xɨrixtɨani tixau kati hɨkɨ. \r\n\r\n\r\n25\r\nXɨkakií hixɨapa uyutsana kahaunyu wiyastuawe tarieka.\r\n\r\n\r\n26\r\nRɨka kahauyumarie hauhku keni yu hetsie mieme, mɨkɨ yaka uyɨwe mayea i makaxɨ. \r\n\r\n\r\n27\r\nXeitɨ kiita kahautahawe uki tɨrɨkaɨye kuareinawatsiriwe pinieya, uki hehɨame tɨrɨkaɨye pauta hawe kitana reinawa tsiriewe pinieya.\r\n\r\n\r\n28\r\nHeiwamieme ne paine, naitɨ teuteri me xɨrikitɨka meputehauyehɨwiyariewe, kehate yɨiktɨ meteyutamamateke; \r\n\r\n\r\n29\r\nkepai yuɨtɨ meteyutamamateke el Espíritu Santo matɨa heiwa kuareuyehɨwiyarieni, mɨkɨ tewi pɨtiuyuri xɨrikiya kaxɨwe,e punetɨa.\r\n\r\n\r\n30\r\n Mɨkɨ mexi paɨmepaitɨka, mɨkɨ espíritu kahauyumarie pexeiya.\r\n\r\n\r\n31\r\nMamayá iwama me peyekɨ takua mepekutekai meputehetanɨa mayeyanikɨa. \r\n\r\n\r\n32\r\nWaɨkatɨ teuteri mepayaxetɨkɨ, mɨkɨ me pɨteheitahɨawixɨ: amamá a iwama me pu atsehekuewi takua, mɨkɨ mepute haumaiku kewa pemeyeika.\r\n\r\n\r\n33\r\nPaɨmetayɨ ¿quehate punemana i neiwama me pɨhɨkɨ?\r\n\r\n\r\n34\r\nKe hate hamatɨana memekutekai me xikɨraɨyetɨ waraxeiyatɨya, ¡paɨ me taxɨ, ena mepukutei nemama ineiwama!\r\n\r\n\r\n35\r\nKepai tiuximaya kakaɨyarihetsiemieme, mɨkɨ, nematsika, ne kurika, nemama me kanihɨkɨtɨni.\r\n\r\n
\r\n\r\n\r\n\r\n"],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,35]}],[0,{"number":[0,"4"],"label":[0,"4"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,41]}],[0,{"number":[0,"5"],"label":[0,"5"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,43]}],[0,{"number":[0,"6"],"label":[0,"6"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,55]}],[0,{"number":[0,"7"],"label":[0,"7"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,37]}],[0,{"number":[0,"8"],"label":[0,"8"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,38]}],[0,{"number":[0,"9"],"label":[0,"9"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,50]}],[0,{"number":[0,"10"],"label":[0,"10"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,52]}],[0,{"number":[0,"11"],"label":[0,"11"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,33]}],[0,{"number":[0,"12"],"label":[0,"12"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,44]}],[0,{"number":[0,"13"],"label":[0,"13"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,37]}],[0,{"number":[0,"14"],"label":[0,"14"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,72]}],[0,{"number":[0,"15"],"label":[0,"15"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,47]}],[0,{"number":[0,"16"],"label":[0,"16"],"content":[0,null],"byteCount":[0,0],"verseCount":[0,20]}]]],"lastRendered":[0,"2025-02-24T22:37:04.3492591Z"]}]]],"words":[0,null],"navigation":[0,null],"downloadLinks":[1,[[0,{"link":[0,"source.usfm"],"title":[0,"USFM"]}]]],"lastRendered":[0,"2025-02-24T22:37:04.3492591Z"],"wholeResourceByteCount":[0,131457],"appMeta":[0,null]}],"user":[0,"wendyc"],"repositoryName":[0,"hch-x-huicholeste_mrk_text_reg"],"preferredLocale":[0,"en"],"initialDict":[0,{"ariaNavigateBackwardsOneChapter":[0,"Navigate backwards one chapter"],"ariaNavigateForwardsOneChapter":[0,"Navigate forwards one chapter"],"book":[0,"Book"],"books":[0,"Books"],"bookAlreadySaved":[0,"Book is already saved offline."],"bookSavedAndOutOfDate":[0,"There is an update available for this book saved offline"],"cacheFirst":[0,"Use saved version first and Internet if needed"],"cacheNetworkFirst":[0,"Internet first"],"cacheOnly":[0,"Use saved version only"],"chapters":[0,"Chapters"],"close":[0,"Close"],"code":[0,"en"],"currentBook":[0,"Current Book"],"details":[0,"Details"],"download":[0,"Download"],"downloadPrintAll":[0,"Print whole book"],"downloadSource":[0,"Download source (zip of repository)"],"downloadUsfmSource":[0,"Download source USFM"],"english":[0,"English"],"errorSaving":[0,"There was an error saving this resource offline"],"fileSize":[0,"File Size"],"fileType":[0,"File Type"],"homeTitle":[0,"Free Bible Translation Tools for the Global Chuch"],"language":[0,"Language"],"lastModified":[0,"Last Modified"],"loading":[0,"Loading"],"loadingBehavior":[0,"Loading behavior"],"menu":[0,"Menu"],"newTestament":[0,"New Testament"],"notYetSupported":[0,"That combination is not yet supported"],"oldTestament":[0,"Old Testament"],"openSettings":[0,"open settings"],"print":[0,"Print"],"processes":[0,"Processes"],"removingPercent":[0,"Removing {{ percent }}%"],"resource":[0,"Resource"],"resources":[0,"Resources"],"resourceType":[0,"Resource Type"],"saveForOfflineReading":[0,"Read the current book without internet access."],"saveWhole":[0,"Save whole resource for reading offline"],"saving":[0,"Saving"],"savingPercent":[0,"Saving {{ percent }}%"],"searchBooks":[0,"Search books"],"settings":[0,"Settings"],"success":[0,"Success"],"successSaving":[0,"{{ bookname }} is now available to read without internet. Bookmark this page so you can easily reference it later."],"successRemoving":[0,"{{ bookname }} has been successfully removed from offline availability."],"spanish":[0,"Spanish"],"support":[0,"Support"],"contact-us":[0,"Support"],"thisLanguage":[0,"English"],"tools":[0,"tools"],"church-owned-bible-translation":[0,"Church-Owned Bible Translation"],"resources/languages":[0,"Translations"],"updateAvailable":[0,"Update Available"],"updateResource":[0,"Update Resource"],"translations":[0,"translations"],"software":[0,"tools"],"wholeAlreadySaved":[0,"This resource is already saved offline"],"wholeSavedAndOutOfDate":[0,"A new version of this resource is available."],"wacsSource":[0,"See Source"]}],"hasDownloadIndex":[0,true],"wasPostRequest":[0,false]}" client="idle" opts="{"name":"ReaderWrapper","value":true}" await-children="">1 Heiwamieme Jesús mautaha metehetixaxatatsie muwa makatei uki mama wakitɨ. 2 Hipatɨ me meixeiyakai xɨka xeime aixɨ heyurienikekaitɨni Sabado. Me heɨtaxanetake kename aixɨ kare yuriekai. 3 Jesús ukiretahuawixɨ kepai me mamawakikai neunkukexi ena waxɨruapa neuta kexi. 4 Kepai mumeme kanieraka paɨ ti waretahɨawixa, ¿ipɨyɨawe tsepa ketiuyuri sabado reime uku wikwestuani? Kehate meme ta enanaka kaiwati me putehetekai. 5 tɨya hau ha atɨ, waiyari me wanaranikai, uki paɨreta hɨawixɨ amamá neuta xitserita; "meitaxɨtseritaxi Jesús aixɨ meiyuri. 6 Fariseos mexi mexɨiwa memauyekɨ mete heti-xatake herodianos mexi wamatɨa kememei minikɨ. 7 Metɨa yɨnɨ arimama wamatɨ haramaratsie yɨ waukawatɨ me menkuwei Galilea kiekatari ilueko Judea 8 Jerusalén tari, Idumea ɨ tewatari mema kɨniɨa Jordán. Watiuye hane, Tiro i Sidón. Waɨkatɨ teuteri meme enana. Meme ninierixɨ ke mɨre yurienekai, naitɨ memakɨ hatsɨana. 9 Yɨnɨarima waretaɨa kanuwa memeku ha aritɨaniɨ meeyɨ mɨireka teuteri kawaretipɨnarekaikɨ. 10 Wauka axɨ waretiyuri ke hate metehekukukuinekai memeyupɨnakai ha tsɨana meye kɨkatɨ, me heimayɨanike. 12 Kepauku memekuxexeiyakai itaikarixi hɨxiena menekaxɨrɨwekanitɨni, memeti hiwakai i memaitɨkatei ekɨ yemekɨ kakaɨyari pepuniweya. 11 Mɨkɨtiwara hɨaweka ke yakatiwata hɨawekekai. 13 Mauntitɨa yatemuritsie, wareta hɨawixɨ iyamexi ke hate warauyehɨaka imemakɨ hatsɨana. 14 Waretiterɨwarɨ tamamata huta (quepai tiwareterɨwarɨ nɨaritsixi) wara nɨawanikekaikɨ waá kiekaritsie mete kuxatanikɨ kakaɨyari niukieya mentatuakakɨ. 15 mewarayeweweiyanikɨ itaikarixi teuterei watsie. 16 Waretiterɨwaxɨ támamata huta Simón reiterɨwaxɨ Pedro; 17 Jacobo (Santiago) Zebedeo niweya, Jacobo iwaya Juan (Santiago) (Kepai reterɨwaxɨ Boanerges trueno niweya); 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo (Santiago) Alfeo niweya, Tadeo, Simón el Zelote, 19 Judas Iscariote kepaimeyetuanikekai. 20 Yukie neyani waniu waukatɨ teuteri menenkuweiya kehate mekatehekuai. 21 Kepauka iwamama meme enana memekɨ hatsɨana memeihɨkikakɨ, me haitɨkaitɨ mɨkɨ mu mayexie. 22 Teutɨwamete memanakakɨ a Jerusalén i memetiyua, haxɨ meteamene waukiyari, warayeweiyakai haxɨ mete anene. 23 Jesús wareta hɨawirɨ yuhatsɨa, wareta xatɨa ɨxatsika, ¿kahauyumarie k 24 etiyɨwe mayuyenɨani yɨkɨmana kahauyumarie? Mete uximayatɨ xɨka me hauyu ta xɨrixtɨani tixau kati hɨkɨ. 25 Xɨkakií hixɨapa uyutsana kahaunyu wiyastuawe tarieka. 26 Rɨka kahauyumarie hauhku keni yu hetsie mieme, mɨkɨ yaka uyɨwe mayea i makaxɨ. 27 Xeitɨ kiita kahautahawe uki tɨrɨkaɨye kuareinawatsiriwe pinieya, uki hehɨame tɨrɨkaɨye pauta hawe kitana reinawa tsiriewe pinieya. 28 Heiwamieme ne paine, naitɨ teuteri me xɨrikitɨka meputehauyehɨwiyariewe, kehate yɨiktɨ meteyutamamateke; 29 kepai yuɨtɨ meteyutamamateke el Espíritu Santo matɨa heiwa kuareuyehɨwiyarieni, mɨkɨ tewi pɨtiuyuri xɨrikiya kaxɨwe,e punetɨa. 30 Mɨkɨ mexi paɨmepaitɨka, mɨkɨ espíritu kahauyumarie pexeiya. 31 Mamayá iwama me peyekɨ takua mepekutekai meputehetanɨa mayeyanikɨa. 32 Waɨkatɨ teuteri mepayaxetɨkɨ, mɨkɨ me pɨteheitahɨawixɨ: amamá a iwama me pu atsehekuewi takua, mɨkɨ mepute haumaiku kewa pemeyeika. 33 Paɨmetayɨ ¿quehate punemana i neiwama me pɨhɨkɨ? 34 Ke hate hamatɨana memekutekai me xikɨraɨyetɨ waraxeiyatɨya, ¡paɨ me taxɨ, ena mepukutei nemama ineiwama! 35 Kepai tiuximaya kakaɨyarihetsiemieme, mɨkɨ, nematsika, ne kurika, nemama me kanihɨkɨtɨni.