SENYA-K'OP YU'UN TE MACH'A LOK' BAEL TA AWALE ¹ Jai k'aal abi te Jesuse lok' bael ta bay te na sok bajt' snajk'an sba ta ti' mar. ² La stsob sbaik tel ta stojol bayal ants-winiketik, jich mo bael ta barko sok la snajk'an sba le'a. Spisil te tsobol ants-winiketike ainik ta sti'il te muk'ul ja'e. ³ Jich yu'un te Jesuse bayal beluk la yal ta senyail-k'op. Jich la yal: "Ay tul winik te lok' bael ta awal. ⁴ K'alal yak ta awal, ay cha'ox bij sit awlil te ch'ay koel ta ti' be, tal te mutetike la sbik'ik bael te awlile. ⁵ Ay yan awlil te ch'ay koel ta sba ch'entikal, te banti mayuk bayal slumile. Oranax ch'i tel melel ma pimuk te slumile. ⁶ Jauk me to te k'alal lok' tel te k'aale, kajik ta takejel melel ma be k'ubenik te yisime, jich takejik ta oranax. ⁷ Te yan awlil ch'ay koel ta yolil ch'ixtikil. Ch'i tel sok te ch'ixetike jich tenbil k'ot te awlile. ⁸ Te yan awlile ch'ay koel ta bay lekil lum sok ay la yak' jo'winik(100)sit, ay la yak' oxwinik(60), sok ay la yak' lajuneb cha'winik(30)sit te awlile. ⁹ Te mach'a ay xchikinike, aka me yaiy stojol ta lek. ¹⁰ Te nopojeletik talik ta stojol sok jich la yalbeyik te Jesuse: "¿Bistuuk te ya ak'opon ta senya-k'opetik jai ants-winiketik to?" ¹¹ Te Jesuse jich la yal: "Te ja'exe ak'bilex ana'ik stojol te beluk muken ay ta ajwalinel yu'un te ch'ulchane, yan te yantike ma ba ak'bilik sna' stojol stukelik. ¹² Melel te mach'atik ay beluk ay yu'une, ya me x-ak'botik xan bayal, jich me bayal xan ya xk'ot te beluk ay yu'une. Yan te mach'a mayuk beluk ay yu'une, ya me yich' pojbeyel xan te beluk ay yu'une. ¹³ Ja yu'un te k'opojon ta stojolik ta senya-k'opetik: melel manchuk me ya yilik yilel, jauk me to ma yilik, sok ya yaiyik stojol yilel, jauk me to ma yaiyik stojol sok ma xk'ot ta yot'anik. ¹⁴ Ja me k'otix ta pasel te beluk la yal jilel te alwanej Isaíase, te jich ya yale: "TE K'ALAL YAKAT TA YAIYEL STOJOLE, YA ME AWAIY STOJOL YILEL, JAUK ME TO MA XK'OT TA AWOT'AN; MANCHUK ME YA A WIL YILEL, JAUK ME TO MA XK'OT TA ASIT. ¹⁵ MELEL TE YOT'AN JAI LUM TO K'AX TULANUBENIX SOK MA XK'OT TA XCHIKINIK TE K'OPE, SOK SMUTS'OJIKIX TE SITIKE, JICH YU'UN TE MA STAK' YILIKIX TE K'INALE , SOK MA YAIYIKIX STOJOL K'OP TA XCHIKINIK, SOK MA XK'OTIX TA YOT'ANIK, TE YAKUK SUJT' TEL TA JTOJOLE YA ME JKOLTEY TE JICHUKE." ¹⁶ Binax me awutsilik te ja'ex te ya awilike; sok te ya awayik stojole. ¹⁷ Jamal ya jkalbeyex bayal alwanejetik sok bayal winiketik te toj yot'anik te la sk'an yilik te beluk yakatik ta yilele jauk me to ma la yilik. Sok la sk'an yaiyik stojol te beluk yakex ta yaiyel stojole, jauk me to ma la yaiyik stojol. ¹⁸ Aiya awaiyik stojol te beluk ya sk'an yal te senya-k'op yu'un te mach'a lok' ta awale. ¹⁹ Teme ay mach'a ya yaiy stojol te sk'op te Dios yu'un te bit'il ay ta ajwalinel ta ch'ulchane, jauk me to ma xk'ot ta yot'an ya xtal te pukuje ya spoj bael te beluk la yich'ix ts'unel ta yot'an te ants-winike. Ja sk'oplal te awlil te la yich' tsunel ta ti' bee. ²⁰ Te yan awlil te k'ot ta bay ch'entikile, ja sk'oplal te mach'a ya yaiy stojol te sk'op te Diose sok te binax yot'an ya xch'uune. ²¹ Jauk me to ma ismajemuk ta lek, ma xjalaj bayal k'aal. Teme tal te woklajel sok uts'inel ta stojol ta swenta te sk'op te Diose, oranax ya xchebaj yot'an yu'un. ²² Te awlil te k'ot ta yolil te ch'ixtikile, ja sk'oplal te mach'a ya yaiy stojol te sk'op te Diose, jauk me to, te beluk ay ta balumilale sok te k'ulejalile ya yich' monel bael yu'un jich tenbil ya xk'ot te sk'op te Diose, jich mayuk sit ya xk'ot. ²³ Yan te awlil te k'ot ta lekil lume, ja sk'oplal te mach'a ya yaiy stojol te sk'op te Diose, sok ya xk'ot ta yot'an ta mero smelelil. Ja in to ja ya sitin ta lek sok ya yak'; jo'winik (100), oxwinik (60), sok lajuneb xcha'winik (30) te site." ²⁴ Te Jesuse la yalbey yan senyail-k'op ta stojolik. Jich la yal: "Te ajwalinel te ay ta ch'ulchane jich k'oem te bit'il tul winik te la sts'unbey sbak' te lekil trigo ta bay te sk'inale. ²⁵ Jauk me to te k'alal wayalik a, tal te yaj kontroe, kaj ta sts'unel te cizaña-ak ta bay te ts'unbilix te trigoe, jich cha' sujt' bael. ²⁶ Te k'alal ch'i tel te sbak' te trigoe sok te kaj ta sitinelele, janix jich uuk te cizaña-ake chiknaj tel uuk. ²⁷ Te abatetik yu'un te yajwal k'inale talik sok jich la yalbeyik: "Kajwal, ¿ma bal lekil awliluk te la ats'un ta ak'inale? ¿Bit'il ay a te kapal ta ch'iel sok te cizaña-ake?" ²⁸ Jich albotik yu'un: "Ja yat'el te jkontro te jich la spase." Te abatetike jich la yalik: ¿Ya bal ak'an te ya xba jbultik lok'ele? ²⁹ Te yajwal te k'inale jich la yal: Ma stak', melel te me ya abul lok'el te cizaña-ake, ya me xbul lok'el uuk te trigoe te sjoineje. ³⁰ Pajal aka ch'iuk tel sok ja to te me la sta yorail te k'ajoje. Te k'alal yorail te k'ajoje jo'on ya jkalbey te jkaj at'ele: Ja me neel ya atsobik lok'el te cizaña-ake, chukaik ta tomol-tom yu'un ya yich' chik'el, yan te trigoe tsobaik ta bay snail jku'un." ³¹ Te Jesuse la yal xan yan senyail-k'op ta stojolik. Jich la yal: "Te ajwalinel te ay ta ch'ulchane ja pajal k'oem sok te sbak' te mostaza te la yich' bael te tul winik sok ba stsun ta sk'inal. ³² Jai sbak' awlil to ch'in xut'il ta spisil te yantik awliletike. Jauk me to, te k'alal ya xmuk'ube ja k'ax muk' ya xk'ot te bit'il yantik awal-ts'unubil te pajal ay soke. Muk'ul te' ya xk'ot, jich te te'eltik mutetike ya xtalik sok ya spas xpechechik ta bay te sk'ab-k'abe." ³³ Te Jesuse la yalbey xan yan senyail-k'op. "Te ajwalinel te ay ta ch'ulchane ja pajal sok te levadura te la yich' bael te tul antse sok ba skap sok ox bis te harinae ja to te pujk' yip ta sk'olol te mats'e." ³⁴ Spisil in to te Jesús la yalbey te ants-winiketik ta senyail-k'opetik; mayuk beluk te ma' ta senyail-k'op la yalbeye. ³⁵ Ja yu'un te jich ya xk'ot ta pasel te beluk la yal jilel te alwanej, te k'alal la yale: ''YA ME JAM TE JKE TA YALEL TE SENYA-K'OPETIKE. YA ME JKAL TE BELUK MUKEN AY JA TO TA XJAJCH'IBAL TO TEL TE BALUMINALE." ³⁶ Jich te Jesuse laj yijk'tey jilel te ants-winiketike sok och bael ta naj. Te nopojeletik yu'une talik ta stojol sok jich la yalbeyik: ''Cholbotik jkaiytik te beluk ya sk'an yal te senya-k'op yu'un te cizañae." ³⁷ Te Jesuse la sut sok jich la yal: "Te mach'a la sts'un te lekil awlile, ja me te Nich'anile. ³⁸ Te lum k'inale ja me te baluminale; Te lekil awlile, ja te alnich'anetik yu'un te utsilale. Te cizaña-ake ja te alnich'anetik yu'un te pukuje, ³⁹ te yaj-kontro te la sts'une ja te pukuje. Te k'ajoje ja te slajibal te balumilale, te mach'a la yaiy k'ajoje ja te ch'ul abatetike. ⁴⁰ Ja jich te cizañae ya me yich' tsobel sok ya me yich' chik'el ta k'ajk', ta slajibal k'aal. ⁴¹ Te Nich'anile ya me stikun bael te ch'ul abatetik yu'une, ya me stsobik lok'el ta bay utsilal spisil te mach'a ya x-ak'wan ta mulile, janix jich te mach'atik ya spasik bayal ta ten muliletik. ⁴² Jich yu'un ya me yich'ik ch'ojel ochel ta bay pasbil yawil te k'ajk', te banti ay ok'el sok te banti ya sjets'ulayik te yeike. ⁴³ Yan te mach'atik toj yat'elike ya me xojobajik jich bit'il te k'aal ta ba ay ta ajwalinel te Statike. Te mach'a ay xchikine, aka me yaiy stojol ta lek. ⁴⁴ Te ajwalinel ta ch'ulchane jich k'oem te bit'il k'ulejalil te nak'bil ta pamal akiltik. Tul winik la sta sok la xcha' snak' jilel. Binax yot'an bajt', ba xchon spisil te beluk ay yu'une, ja ba sman te pamal akiltike. TE T'UJBIL TON TE BAYAL STOJOLE ⁴⁵ Janix jich, te ajwalinel te ay ta ch'ulchane jich k'oem te bit'il tul chonbajel winik te yak ta sleel te t'ujbil tonetik te k'ax kajal stojole. ⁴⁶ Te k'alal la sta te ton te k'ax bayal stojole, ba xchon jilel spisil te beluk ay yu'une swenta jich la sman a te ton te k'ax tuyem stojole. ⁴⁷ Janix jich te ajwalinel ta ch'ulchane jich k'oem te bit'il stsakjibal chay te ya xch'ojot ochel ta mar, te ya stsob tel spisil ta chajp' te chayetike. ⁴⁸ Te k'alal nojelixae, te tsak chayetike ya snitik lok'el ta sti'il te mare. Jich ya snajk'an sbaik ta stsobel te lekil chayetike sok ya yak'ik ta mochetik. Yan te bay ma lekuke ya xch'ojik bael. ⁴⁹ Jich me ya xk'ot ta pasel ta slajibal k'aal. Te ch'ul abatetike ya xtalik sok ya stsobik lok'el te mach'atik ma toj yot'anik ta yolil te mach'a toj yot'anike. ⁵⁰ Te mach'a ma toj yot'anike ya me yich'ik ch'ojel ochel ta bay yawil te k'ajk'e, le me ya yok'tey sbaik a sok le me ya sjets'uleyik yeik a. ⁵¹ ¿K'ot bal ta awot'anik spisil te beluk la yich' alele?'' Te nopojeletike jich la yalik: "k'ot". ⁵² Jich te Jesuse la yalbey ta spisilik: "spisil ts'ibjometik te la yak' sbaikix ta nopojel yu'un te ajwalinel yu'un te ch'ulchane, ja pajal k'oem sok te bit'il tul winik te ja yajwal te wol nae, te ya stsob lok'el spisil te beluk pokobenixe sok nix te beluk yach'il ta bay yawil te sk'ulejale. TE JESÚS K'OT TA LUM NAZARET ⁵³ Jich yu'un te k'alal laj yot'an ta yalel te senya-k'opetik te Jesuse, lok' bael le'a. ⁵⁴ Jich te Jesuse och bael ta slumal sok och ta sbijtesel te ants-winiketik ta bay te sinagogae. Chajp' nax la yaiyik stojol a sok jich la yalik: "¿Banti ya sta tel te sbijil jai winik to sok te chajp' at'eliletik te ya spase? ⁵⁵ ¿Ma ba jauk snich'an te carpinteroe? ¿Ma ba jauk sme' te Mariae?¿Te sbankiltake ma ba jauk te Santiagoe, José, Simón sok te Judase? ⁵⁶ ¿Sok te yijts'inab antsetike, ma ba jauk te le' ay ta jkoliltike? Ja yu'un ¿banti la snop tel spisil in to?" ⁵⁷ Jich bolob yot'anik ta stojol, jauk me to te Jesuse jich la yalbey yaiyik: "Te tul alwaneje ma ba ya x-ich'ot ta muk' yu'un te slumale sok te mach'atik ay yu'une." ⁵⁸ Ma bayaluk ta chajp' at'elil la spas le'a ta skaj te stulanil yot'anike.