Isaiah 13

نکات کلی اشعیا ۱۳

ساختار و قالب‌بندی

برخی از ترجمه‌ها آیات منظوم را در سمت چپ و با فاصله بیشتری از مابقی متن قرار می‌دهند تا خواندن آنها آسانتر شود. ترجمه ULB این کار را با آیات منظوم در این باب انجام می‌دهد.

مفاهیم خاص در این باب
نبوت‌ها

مشخص نیست که این نبوت‌ها خطاب به چه کسی بیان شده‌اند. گاهی به نظر می‌رسد که خطاب به مردم یهودا گفته شده‌اند و در موارد دیگر گویی که به ایام آخر اشاره دارند. مترجمین باید ابهام را در ترجمه خود حفظ کنند.

(See: /WA-Catalog/en_tw?section=kt#prophet and /WA-Catalog/en_tw?section=kt#lastday)

Isaiah 13:1

دربارۀ بابل‌

اسم این شهر در واقع به مردم آن شهر اشاره دارد. ترجمه جایگزین: «در مورد مردم بابل»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

آموص

آموص پدر اشعیا بود. ببینید این قسمت را در اشعیا ۱: ۱ چطور ترجمه کرده‌اید.  (See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-names)

Isaiah 13:2

آواز به‌ ایشان‌ بلند نمایید

کلمه «ایشان» به سربازان کشوری دیگر اشاره دارند.

درهای‌ نجبا داخل‌ شوند

معانی محتمل: ۱) «درهای بابل، شهر که نجیبان در آن زندگی می‌کنند» یا ۲) «درهای بزرگ خانه‌های نجبا»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

نجبا

«اشخاص محترم» یا «حاکمین»

Isaiah 13:3

مقدّسان‌ خود را

«کسانی که برای خود کنار گذاشتم» یا «سپاهی که برای خود کنار گذاشتم»

به‌ جهت‌ [بیرون ریختن] غضبم‌ دعوت‌ نمودم‌

بیرون ریخته شدن غضب خدا به مجازات شدن مردم به خاطر خشم خدا اشاره دارد. ترجمه جایگزین: «سربازان خود را برای مجازات مردم بابل فرا خواندم، چون من را عصبانی کردند» [در فارسی انجام نشده]

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

در كبریای‌ من‌ وجد می‌نمایند

«از تکبر خود وجد می‌کنند.» دلیل وجد آنها از تکبر خود را می‌توان در ترجمه مشخص کرد. ترجمه جایگزین: «حتی قوم من که متکبرانه به خاطر اعمال عظیم من وجد می‌نمایند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)

وجد می‌نمایند

بسیار وجد نمودن به خصوص به خاطر پیروزی در رقابت یا مبارزه

Isaiah 13:4

آواز گروهی‌ در كوه‌ها مثل‌ آواز خلق‌ كثیر

کلمات «هست[وجود دارد][شنیده‌ می‌شود]» از مضمون برداشت می‌شوند. کلمات «گروهی» و «خلق کثیر» معنایی مشابه دارند. ترجمه جایگزین: «در کوه‌ها صدای خلق کثیری شنیده می‌شود» یا «صدای تعداد زیادی از مردم در کوه‌ها شنیده می‌شود»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-ellipsis)

آواز غوغای‌ ممالك‌ امّت‌ها كه‌ جمع‌ شده‌ باشند

کلمات «هست[شنیده می‌شود][وجود دارد]» از مضمون برداشت می‌شوند. کلمات «ممالک» و «امتها» یک معنا دارند. ترجمه جایگزین: «همهمه ممالک بسیار که کنار هم جمع شده‌اند، شنیده می‌شود»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-ellipsis)

جمع‌ شده‌ باشند

«گرد می‌آیند»

Isaiah 13:5

از كرانه‌های‌ آسمان‌

«از آن سوی افق» یا «از مکان‌های بسیار دور»

اسلحه‌ غضب‌[سلاح داوری]

اینجا به نحوی از سربازانی که به بابل حمله می‌کنند سخن گفته شده که گویی سلاح هستند. «غضب[داوری]» اشاره به مجازات خدا دارد، چون خدا بابل را داوری کرد. ترجمه جایگزین: «سپاهی که او برای مجازات کردن بابل از آن استفاده می‌کند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

Isaiah 13:6

وِلوِلَه‌ كنید

«فریادی بلند.» این کلمه معمولاً برای توصیف صدای حیوان به کار می‌رود صدایی که حیوان به خاطر درد کشیدن از خود در می‌آورد.

روز خداوند نزدیك‌ است‌

اینجا به نحوی از اتفاقی که به زودی رخ می‌دهد سخن گفته شده که گویی آن اتفاق نزدیک می‌شود. ترجمه جایگزین: «روز خداوند[یهوه] به زودی رخ می‌دهد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

مثل‌ هلاكتی‌ از جانب‌ قادر مطلق‌ می‌آید

شناسه مستتر فاعلی به روز خداوند[یهوه] اشاره دارد. «مثل هلاکت» به معنای نابودی است که در آن روز رخ می‌دهد. «نابودی از قادر مطلق» یعنی قادر مطلق آنها را نابود می‌کند. ترجمه جایگزین: «در آن روز، قادر مطلق آنها را نابود خواهد کرد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-abstractnouns)

Isaiah 13:7

همه‌ دستها سست‌ می‌شود

این نشان می‌دهد که همه مردم ضعیف می‌شوند و نمی‌توانند کاری انجام دهند.

دلهای‌ همه‌...گداخته‌ می‌گردد

اینجا به نحوی از ترس مردم سخن گفته شده که گویی دل‌های آنها آب می‌شود. ترجمه جایگزین: «همه به شدت می‌ترسند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

Isaiah 13:8

اَلَمها و دردهای‌ زه‌ بر ایشان‌ عارض‌ می‌شود

اینجا به نحوی از درد و غم فراوان قوم[مردم] سخن گفته شده که گویی درد و غم کسانی هستند که به آنها چنگ می‌اندازند تا آنها را بگیرند. ترجمه جایگزین: «ناگهان درد و غم شدید را حس می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-personification)

مثل‌ زنی‌ كه‌ می‌زاید

درد زایمان کشیدن به زایمان کودک اشاره دارد. ترجمه جایگزین: «مثل زنی که کودکی به دنیا می‌آورد» یا «مثل درد زنی که کودکی به دنیا می‌آورد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

رویهای‌ ایشان‌ روی‌های‌ شعله‌ور می‌باشد

اینجا به نحوی از گرم و سرخ بودن چهره‌ها سخن گفته شده که گویی در حال سوختن هستند. دلایل محتمل قرمز بودن چهره: ۱) قوم بسیار هراسان هستند یا ۲) قوم شرمگین شده‌اند یا ۲) قوم گریه می‌کنند. ترجمه جایگزین: «صورت آنها داغ و سرخ می‌شود»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

Isaiah 13:9

روز خداوند با غضب‌ و شدّت‌ خشم‌ و ستمكیشی‌ می‌آید

روزی که با خشم و عصبانیت می‌آید یعنی آن روز با خشم و غضب همراه خواهد بود. اسامی معنای «غضب» و «خشم» را می‌توان به صفات «خشمگین» و «عصبانی» ترجمه کرد. ترجمه جایگزین: «در روز خداوند[یهوه]، او بسیار خشمگین و عصبانی خواهد بود»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)

شدّت‌ خشم‌

اینجا به نحوی از خشم سخن گفته شده که گویی کسی که شخص از خشم پر می‌شود. سر ریز شدن از خشم به معنای بسیار خشمگین بودن است. [در فارسی انجام نشده]

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

تا جهان‌ را ویران‌ سازد

ترکیب کلمات این قسمت را می‌توان تغییر داد تا اسم معنای «[ویرانی]» به واسطه فعل بیان شود. ترجمه جایگزین: «زمین را ویران کنند» [در فارسی انجام شده]

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-abstractnouns)

Isaiah 13:10

ستارگان‌ آسمان‌ و برجهایش‌

«ستارگان آسمان»

روشنایی‌ خود را نخواهد تابانید

«تابانیدن روشنایی» به «درخشش» اشاره دارند. ترجمه جایگزین: «نخواهند درخشید»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)

آفتاب‌...تاریك‌ خواهد شد

این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «خداوند[یهوه] خورشید را تاریک خواهد کرد» یا «خورشید تاریک خواهد شد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

Isaiah 13:11

جمله ارتباطی:

خداوند[یهوه]  همچنان در مورد آن چه که در روز خداوند[یهوه]  انجام می‌دهد، سخن می‌گوید.

ربع‌ مسكون‌

این به قوم اشاره دارد. ترجمه جایگزین: «مردم دنیا»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

شریران‌...غرور متكبّران‌

این عبارات به کسانی با همین ویژگی‌ها اشاره دارند. ترجمه جایگزین: «مردمان شریر...مردمان مغرور...بی‌رحمان»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-nominaladj)

متكبّران‌

«بی‌رحمان»

تكبّر جبّاران‌ را به‌ زیر خواهم‌ انداخت‌

اینجا «به زیر انداختن» به معنای فروتن بودن است. به پایین کشیدن تکبر اشخاص به معنای فروتن ساختن آنهاست. ترجمه جایگزین: «بی‌رحمان را فروتن می‌سازم»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

Isaiah 13:12

مردم‌ را از زر خالص‌...كمیاب‌تر خواهم‌ گردانید

دلیل کمیاب شدن مردم را می‌توان در ترجمه بیان کرد. ترجمه جایگزین: «باعث مرگ بسیاری می‌شوم آن قدر که زندگان به کمیابی طلای خالص می‌شوند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit)

و مردم‌ را از زر خالص‌ و انسان‌ را از طلای‌ اُوفیر كمیابتر خواهم‌ گردانید

این دو عبارت اساساً یک معنا دارند.

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-parallelism)

طلای‌ اُوفیر

اُفیر اسم مکانی است که در آن طلای خالص پیدا می‌شود.

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-names)

Isaiah 13:13

اطلاعات کلی:

خداوند[یهوه]  همچنان سخن می‌گوید.

Isaiah 13:14

مثل‌ آهوی‌ رانده‌ شده‌ و مانند گله‌ای‌ كه‌ كسی‌ آن‌ را جمع‌ نكند

خداوند[یهوه]  به نحوی از بی‌دفاعان اسرائيل سخن می‌گوید که گویی آهو یا گله‌ گوسفندی هستند که شکارچیان یا حیوانات وحشی آنها را تعقیب می‌کنند. ترجمه جایگزین: «مثل غزال‌هایی که به نرمی از دست شکارچیان می‌گریزند و مثل گوسفندان بی‌ چوپانی که از حیوانات وحشی فرار می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-simile)

آهو

حیوانی که شبیه گوزن است. مردم آنها را شکار می‌کنند و حیوانات وحشی گاهی به آنها حمله می‌کنند و آنها را می‌کشند.

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown)

مانند گله‌ای‌ كه‌ كسی‌ آن‌ را جمع‌ نكند

گوسفندانِ بی‌چوپانْ کسی را ندارند که از آنها مراقبت کنند، پس حیوانات وحشی می‌توانند به آنها حمله کرده و بکشند.

Isaiah 13:15

هركه‌ یافت‌ شود با نیزه‌ زده‌ خواهد شد و هركه‌ گرفته‌ شود باشمشیر خواهد افتاد

این دوعبارت اساساً یک معنا دارند. این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «دشمن هر کس را که بیابد با شمشیر خواهد کشت»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-parallelism and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

Isaiah 13:16

اطفال‌ ایشان‌ نیز در نظر ایشان‌ به‌ زمین‌ انداخته‌ شوند

این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «دشمن، اطفال آنها را تکه تکه می‌کند» یا «دشمن کودکان آنها را آن قدر می‌زند تا بمیرند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

در نظر ایشان‌

کلمه «نظر» به مردم[قوم] و آن چه که می‌بینند، اشاره دارد. ناتوانی والدین در کمک کردن به کودکان خود را می‌توان در ترجمه مشخص کرد. ترجمه جایگزین: «جلوی آنها» یا «در حالی که والدین آنها با درماندگی نگاه می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-explicit and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-synecdoche)

خانه‌های‌ ایشان‌ غارت‌ شود

این یعنی هر چیز با ارزش از خانه آنها دزدیده می‌شود. این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «دشمن خانه‌های آنها را غارت می‌کند» یا «دشمن هر چیز ارزشمند را از آنها می‌رباید»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

زنان‌ ایشان‌ بی‌عصمت‌ گردند

این یعنی دشمنان به زنان حمله خواهند کرد و زنان را مجبور به داشتن رابطه جنسی با آنها خواهند کرد. کلمات «[خواهند کرد]» از مضمون برداشت می‌شوند. این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «به همسرانشان تجاوز خواهند کرد» یا «دشمنانشان به زنان آنها تجاوز خواهند کرد» [در فارسی متفاوت انجام شده]

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-ellipsis and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

Isaiah 13:17

جمله ارتباطی:

خداوند[یهوه]  همچنان سخن می‌گوید.

من‌ مادیان‌ را بر ایشان‌ خواهم‌ برانگیخت‌

اینجا به نحوی از وا داشتن قوم به انجام کاری سخن گفته شده که گویی آنها را هم می‌زنند. ترجمه جایگزین: «می‌خواهم مادیان‌ها را وا دارم تا به شما حمله کنند»

‌(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metaphor)

Isaiah 13:18

كمان‌های‌ ایشان‌...را خرد خواهد كرد

«کمان‌های ایشان» کنایه است و به سربازانی اشاره دارند که از کمان‌ها استفاده می‌کنند. ترجمه جایگزین: «سربازانشان از تیر و کمان‌ها استفاده می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-metonymy)

Isaiah 13:19

جمله ارتباطی:

خداوند[یهوه]  همچنان سخن می‌گوید.

جلال‌ ممالك‌

این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «پادشاهی که قوم او را بیش از همه تحسین می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

بابِل‌ كه‌ جلال‌ ممالك‌ و زینت‌ فخر كلدانیان‌ است‌، مثل‌ واژگون‌ ساختن‌ خدا سدوم‌ و عموره‌ را خواهد شد

این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «خدا بابل، زیباترین پادشاهی و شکوه کلدانیان را نابود خواهد کرد، درست همان طور که سدوم عموره را نابود کرد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

فخر كلدانیان‌

اسامی معنای «جلال» و «فخر» را می‌توان به صفت ترجمه کرد. کلمه «جلال» به ظاهر زیبای بابل اشاره دارد. ترجمه جایگزین: «شهر زیبایی که کلدانیان به آن افتخار می‌کنند»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-abstractnouns)

Isaiah 13:20

آباد نخواهد شد و...مسكون‌ نخواهد گردید

افعال در این عبارات اساساً یک معنا دارند. این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «کسی در آن زندگی نخواهد کرد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-doublet and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)

نسلاً بعد نسل‌

عبارت «نسلاً بعد نسل» به تمام نسل‌هایی اشاره دارد که در آینده زندگی خواهند کرد. ترجمه جایگزین: «برای همیشه» یا «همیشه»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-idiom)

اَعراب‌

این کلمه اشاره‌ای کلی به اعراب دارد و به اشخاص خاص اشاره نمی‌کند. ترجمه جایگزین: «عربها» یا «اعراب» [در فارسی انجام شده]

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-genericnoun)

Isaiah 13:21

جمله ارتباطی:

خداوند[یهوه] همچنان در مورد آنچه که ممکن است در بابل رخ دهد، سخن می‌گوید.

آنجا خواهند خوابید

«در بابل خواهند خوابید»

خانه‌های‌ ایشان‌

«خانه‌های مردم»

بومها

«بوم» پرنده‌ای وحشی است که در شب شکار می‌کند.

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown)

شترمرغ‌

شترمرغ پرنده وحشی بزرگ است که سریع می‌دود و توان پرواز ندارد.

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown)

Isaiah 13:22

شغال‌ها

«شغال» حیوانی وحشی، بزرگ و شبیه به سگ است که اجساد حیوانات مرده را می‌خورد. صدای بلندی که از خود ایجاد می‌کنند مثل صدای خنده انسان است.  (See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown)

گرگ‌ها در كوشك‌های‌ خوش‌نما

کلمات «صدا خواهند زد» از مضمون برداشت می‌شوند. ترجمه جایگزین: «گرگ‌ها در کاخ‌های زیبا فریاد خواهند زد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-ellipsis)

گرگ‌ها

سگ‌های وحشی

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#translate-unknown)

زمانش‌ نزدیك‌ است‌ كه‌ برسد و روزهایش‌ طول‌ نخواهد كشید

این دو عبارت اساساً یک معنا دارند. «زمانش» و «روزهایش» هر دو اشاره به زمانی دارند که خدا بابل را برای نابودی برگزید. این قسمت را می‌توان به حالت معلوم بیان کرد. ترجمه جایگزین: «زمانی که همه این اتفاقات بیافتند مردم بابل نزدیک خواهند بود و چیزی جلوی آنها را نمی‌گیرد»

(See: /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-parallelism and /WA-Catalog/en_tm?section=translate#figs-activepassive)