1 2 1. Yesuus, “maatuutee shuuwaamee waantanee nami toolayyaa maatuu sheentee waakamoo,nam kooshiwiin moo” hexa nam waate andii,nam diima onki onkitee awii zigitee gatiyaa balkee. 2. Endii yeel kooshiyaa shuwaa haawishii maatu’aan qimaa maatuu zigtee maa diileewiyaa boolewiyyaa waanin,winsi kiyaanee nam kuweete yeel waa’aa.Haanimaa qaniin yaanxishii mukteemaa hexamaa maatuu shenteemaa hi odkeemoo;deemandeemaa namte minta ,yeel heximaa yeel gatamaa tanaal. 3 4 3. Hin maa andi tuushiyaa qaniin yaan xishii yeroontee.Hin awii manishi waasheewii tuushiyaa hin kuusii weengilimaa alkeshee. 4. Hin qaanin yaanxaanimaa astee kooshee kamanaa.Hin diima hanishii astee shuwaashii hanimaa hin gatamaa hintee maa hitiyaa hin quwaa. 5 6 7 5. Yesuus maa bishee waantanee, “winsi nam winsishi yeerotee tuushiyaa,yeel kooshiyaa shuwawishi maatuu anqimaa kookamoo;yeelishii maatuutee tuushi maa’eewiyaa winsii kiyaa,sinsiinee gumiyaa gatii goozi onkteemaa dooqine winsimaa yeel shuwinaa ashii deemandee maa namte minta,yeel maa yeel gati yaa kan yeel haawa. 6. Hin maa andii winishii winsishtee tuushiyaa hin kiyaatee tuushii kawaa keele,hin kiyaa giphaani maa kasha hawee,hindiyaa hana asi qestee shii hana winsee; hiindimaa astee maa hina shuwaashimaa hin gatamaa hintee tiyaa. 7. Winsiin winishii, “yerootee maatuushiyaa hiyaanqimaa awii maatuu kookee nashii maa tuu’aanqimaa kookamaa ,qimiyaa eelewii bidikeeshii sinsistee maa tulkaamoo.” Hani gaanin qiimii goshitee waanee maa namtee maa hi qiwaamishi maa phisha. 8 9 10 8. Yeel banaqi maa kookaamoo; nam diima yeelishii tuushiyaa mintikeel phin iyyu yeela keesishii bewamaa hi ala. 9. “Endi winsi nam winsishii ooshitee” onki onktee hin itishiyaa doldii maa hin ishimaa gaarin tane hi winamishe. 10. Hin talimaa kuwaashe hin shuwiin maa onkitee maa hi kooshimaa hiyaanqamaa qesi onktee maa koshee. 11 12 13 Heeli shaawineshii maa’eewinee hazaneeshi daa keesisishii eewiyaa heeli shaawi date tiya. 12. Hiyaanqama tuushiyaa daashii daa yakkashii tutee da qazeewiyaa, da yakkama date qazi tiye. 13. Girtee maa daama keelsiske hamaama daa maa otee kamanaa. (Talimaa,engiiwimaa, pheeqimaa tushiyyaa dulnee duulnee hin hani Ameen), hin quwaa. 14 15 14. Maatu’amaa yeel qensi qensamaa dool qazi tiyaatenam diimaa onkteeshii maa andiyaa namte qaziyaa. 15. Andi nam maa maatutee qazkee nam phiishatee nam diimaa andiyaa nam qensii-qensimaa namtee maa hi qazikee hinquwaa. 16 17 18 16 Yesuus maa biyaali nam biyaalishtee tuushii yaa,yeel kooshiyaa shuwaa sisishii maatu’ anqimaa nam awi gima.Gimi gin tsikamoo;yeel maa yeel biyaalimaa tutee maa shuwaa’amkee yeel shen maa kitsii sisnee deemandee maa yeelte mal minta,yeel maa yeel gatiyaa tanal hawaa. 17 Hin maa andii biyaaltuushii hin biyaalishte maa hin tu’amaa tsatsawee,hin sheenin maa kushee. 18 Hin biiyaalishee hin diiyaa astee qatsamishii muki maa shuwaashee kamanaa,maatuu shentee maa hiyaanqii maa shuwaa’amkee hin diimaa hanishii asteeshii eewiimaa shuwaashee hin gatamaa hinteemaa hi tiiyaa. 19 20 21 19 Yesuus heldee maa, “nam kooshii baaleewiyaa qesii onkteemaa bilineedanaa ‘ooshii maakee nashnee huphii mashie bintan huuphikee nashi qestee-ishilaatee guuma hawi kamo. 20 Andi nam kooshteeshii baalewii wantan onktee.Bilnee daana’ooshii maakeshitee,huuphii maama bintan huphkeshtee guumii hawii moo. 21 Hin qani maa hin baleewishii itishii qestee xuushaawii hin quwee. 22 23 24 22 Yesuus maa awishii kuween quweeyii hin awii maa tsuunaashii quwee maa hi ko’aatee hin quwee mukkimaa kuween hi kooyaa. 23 Hin awii maa huunii maa phiishaatee hin quwee mukkimaa xaalimaa hi kooyaa endii hin teeshii kuneen, eewimaa xaalimaa hi kooshii maa yee xaali maa dinqii gati sheere? hin quwaa. Awinee Maa Qizii Bali’eewine 24 Yesuus maa yeena wane hingaa iyyuu awii nombeete dii’ama qalxin ishilama.Hi shuwii naatee hani kooshi tiyaatee hexi diite hante tiiyatee hexa qeshimaa kamanaa yeeli maa hiyaanqi kin awinee giziinashtee qazii kee qeenamaa. 25 26 25 Hexi goshama ashi namtee minta name itii sinsiiste manashee ,ewinee ishii nam isheewinee ykn quwete nam gonphiishi,eewii wane qeebii kamoo iteewiimaa maa’eewii onktee ,quweemaa shemii onktee gatetee qalishii phishkee? 26 Shuuwaa moo kaawi tu’aa nama yeel maa shuwakee,shalkee,kansiitee gumkee,andii nam diimaa onkteshee nam hi masisiya. 27 28 29 Nam siiniste maa ishiilishi dinqi qeebaatee awi-ishiliyaa pheensa wishi ite. 28 Sheemii waaninyaa maa kin shuwaan nam qeba.Tsawiiteshii puutii tuushii dinkin atiin yeel gatishiyaa kaphii moo yeelishii qophiikee ,shuuke. 29 Koosh iyyuu kamanaa,Solomoon taalimaa hanni maa gatii guumphee wiimaa hi bal phisha.yeel heexi sinsistee ishildii hanqiyaa hanishii guumphiikee minta. 30 31 30 Endi awiimaa atewiyaa helishaawitee mantee bolamin ,haziyaa tamtee keelamishiyaa hiyaanqiyaa maxisin hi guumphi tiyaa endi kooshiyaa,namtee maa dinqiyaa qalsisne gumphishree?namish amantishii yeelte keewinaashii kamana. 31 Hexi gosh maa namishee, kineewii madaa? ykn kineewii ishilaa?ykn kineewii gumphida? Hin quwaa nam hi qeebikee moo! 32 33 34 32 Awii maatuu kookeshtee yeel gabi’eewa maa hette yeel xuushawaa,yeel hexii mukimaa namtee misiraachoo yeel koo’eewiyaa.Andi nam diima onki onkteeshi maa hi ala. 33 Sheetemaa gam-gamiyaa nam gabiyaa awii jannataatee xuushi hawii moo.Hexa mandee phiikee phine hineeyaa keesishii mukimaa andiyaa hintee maa tiyaa hamiyaa. 34 Haazinaashii waaninyii maatushii qeebkamoo,Hazii naashii awiimaa hani kooshmaa hi qeebiyaa,yaa awiiteeshii giirishii mandee maa yee awii kulaanteemaa hi kooyaa.